Τιρ να Νογκ

Ο Όισιν και η Νίαμ στον δρόμο προς το Τιρ να Νογκ, εικονογράφηση του 1910

Τιρ να Νογκ (ιρλανδικά: Tír na nÓg‎‎) «το νησί της αιώνιας νεότητας», στην ιρλανδική μυθολογία είναι ένας από τους κόσμους της μεταθανάτιας ζωής του κελτικού Άλλου κόσμου, ο τόπος όπου όλοι, σύμφωνα με τον μύθο, παρέμεναν νέοι, όπου δεν υπήρχαν ασθένειες, το κλίμα ήταν πάντα ήπιο και δεν υπήρχε πείνα ούτε δυστυχία. Ήταν τόπος διαμονής των φυλών της θεάς Ντάνου. Στην προφορική παράδοση αναφέρεται ότι το νησί βρισκόταν στα ανοιχτά της δυτικής ακτής της Ιρλανδίας, στην ιρλανδική επαρχία Μάνστερ, νότια των βράχων του Μοχέρ. Είναι γνωστό από τον μύθο του Όισιν και της Νίαμ.^[1]

Παρόμοιοι μύθοι στους βόρειους κελτικούς πολιτισμούς περιλαμβάνουν τοποθεσίες όπως το Μόι Μελ, το Άβαλον και το Μπραζίλ. Είναι το κελτικό αντίστοιχο των Ηλυσίων Πεδίων της ελληνικής μυθολογίας και της Βαλχάλλα της σκανδιναβικής μυθολογίας.^[2]

Περιγραφή, θέματα και συμβολισμός

Το Τιρ να Νογκ απεικονίζεται ως ένας νησιωτικός παράδεισος και υπερφυσικό βασίλειο αιώνιας νεότητας, ομορφιάς, υγείας, αφθονίας και χαράς. Οι κάτοικοί του είναι οι Τουάθα ντε Ντανάν, τα παιδιά της θεάς Ντάνου, ημίθεοι της προχριστιανικής Ιρλανδίας, που ασχολούνται με την ποίηση, τη μουσική, την ψυχαγωγία και λατρεύουν τον Γκοϊβένου, που δίνει αθανασία στους συμμετέχοντες. Στους θρύλους, διάφοροι Ιρλανδοί μυθικοί ήρωες επισκέπτονται το Τιρ να Νογκ μετά από ταξίδι ή πρόσκληση ενός από τους κατοίκους του. Το φτάνουν περνώντας μέσα από αρχαίους ταφικούς τύμβους ή σπηλιές, ταξιδεύοντας μέσα στην ομίχλη, ταξιδεύοντας στη θάλασσα ή άλλοτε κάτω από το νερό για τρεις ημέρες με μια μαγεμένη βάρκα ή άλογο. Οι ιστορίες των θνητών που επισκέπτονται το Τιρ να Νογκ αναφέρονται ως echtrai (περιπέτειες) και immram (οράματα, εκστάσεις). ^[3] 

Ο θεός που κυβερνά την περιοχή λέγεται ότι είναι ο πρώτος πρόγονος της ανθρώπινης φυλής και θεός των νεκρών και στις ιστορίες που επιβίωσαν σχεδόν πάντα ονομάζεται Μανάνναν μακ Λιρ.

Περιγράφεται ως ένα όμορφο μέρος, μια δασωμένη ερημιά ή λουλουδάτο λιβάδι, αλλά είναι συνήθως επικίνδυνο ή εχθρικό για όσους το επισκέπτονται. Οι επισκέπτες παραμένουν στο νησί για μια χρονική περίοδο που είναι τυπικά πολλαπλάσιο του τρία (τρεις ημέρες ή έτη). Οι γυναίκες είναι πολύ όμορφες και μερικές φορές φεύγουν για να επισκεφτούν τους θνητούς άντρες ή να τους προσκαλέσουν.

Κοντά σε ένα άλσος με εννέα φουντουκιές - στις οποίες άνθιζε κάθε κλαδί και ο αέρας ήταν βαρύς από τη γλύκα - υπάρχει ένα πηγάδι και μια λίμνη. Ένα τεράστιο δέντρο βρίσκεται στο κέντρο του νησιού και τα πουλιά που τραγουδούν όμορφη μουσική στα κλαδιά του είναι οι ψυχές των νεκρών. Δίπλα στο πηγάδι βρίσκεται ένα μαγεμένο φλιτζάνι μαζί με ένα ασημένιο κλαδί που περιέχει χρυσά μήλα και ίσως ένα μαγικό βότανο. Υπάρχουν πόλεις και φρούρια φτιαγμένα από πολύτιμα υλικά, αλλά ο ακριβής αριθμός τους είναι ασαφής.^[4]

Ο μύθος του Όισιν

Η Νίαμ και ο Όισιν καθώς το λευκό άλογό τους έτρεχε στα κύματα του ωκεανού, Άλμπερτ Χέρτερ, 1899

Σύμφωνα με τον μύθο, ο Όισιν (ένας άνθρωπος ήρωας) και η Νίαμ (πριγκίπισσα του Τιρ να Νογκ) ερωτεύτηκαν. Τον έφερε στο Τιρ να Νογκ με ένα μαγικό άλογο που μπορούσε να ταξιδεύει πάνω από το νερό. Αφού πέρασε τρία χρόνια εκεί και απέκτησαν με τη Νίαμ τρία παιδιά, ο Όισιν νοστάλγησε τους συμπολεμιστές του και ήθελε να επιστρέψει στην Ιρλανδία. Η Νίαμ τον άφησε απρόθυμα να επιστρέψει με το μαγικό άλογο, αλλά τον προειδοποίησε να μην αγγίξει ποτέ το έδαφος, διαφορετικά δεν θα μπορούσε να επιστρέψει. Όταν έφτασε στην πατρίδα του, συνειδητοποίησε ότι είχαν περάσει 300 χρόνια και ότι όλοι οι φίλοι του και όλα όσα ήξερε είχαν πλέον εξαφανιστεί και αποφάσισε να επιστρέψει στο Τιρ να Νογκ. Στο δρόμο της επιστροφής βλέπει μια ομάδα ανδρών να προσπαθούν να σηκώσουν έναν βαρύ βράχο, σκύβει να τους βοηθήσει αλλά πέφτει από το άλογό του και από νεαρός πολεμιστής μετατρέπεται αμέσως σε γέροντα. Περιπλανιέται στην Ιρλανδία για χρόνια και τελικά συναντά τον Άγιο Πατρίκιο και του διηγείται την ιστορία του. Πεθαίνει χωρίς να επιστρέψει ποτέ στο Τιρ να Νογκ. ^[5]

Η ιστορία του Όισιν και της Νίαμ έχει εντυπωσιακή ομοιότητα με άλλες ιστορίες, όπως την ιαπωνική ιστορία του 8ου αιώνα του Ουρασίμα Ταρό (Urashima Tarō). Μια άλλη εκδοχή αφορά τον βασιλιά Έρλα, έναν θρυλικό βασιλιά των αρχαίων Βρετανών, ο οποίος επισκέφτηκε τον Άλλο Κόσμο, και επέστρεψε περίπου 200 χρόνια αργότερα, όταν τα εδάφη είχαν εποικιστεί από Αγγλοσάξονες. Οι εν Εφέσω επτά παίδες, μια ομάδα Χριστιανών νέων που κρύφτηκαν σε μια σπηλιά έξω από την Έφεσο γύρω στο 250 για να αποφύγουν τους διωγμούς, φέρεται να ξύπνησαν περίπου 180 χρόνια αργότερα κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Θεοδοσίου Β'.^[6]

Παραπομπές

1. . «celtictitles.com/blog/tir-na-nog/». 
2. . «irishcentral.com/roots/history/tir-na-nog-legend-eternal-youth». 
3. . «sheilaoflanagan.com/landing-page/sheila-oflanagan/sheila-oflanagan-ireland/sheila-oflanagan-the-legend-of-oisin-and-tir-na-nog/». 
4. . «twinkl.gr/teaching-wiki/tir-na-nog». 
5. . «britannica.com/topic/Ossian». 
6. . «pemptousia.gr/epta-kimismena-pedia/».