Τίτλος (εκδόσεις)

Εκτενής τίτλος φυλλαδίου, 1838

Ο τίτλος ενός βιβλίου ή οποιουδήποτε άλλου δημοσιευμένου κειμένου ή έργου τέχνης είναι το όνομα του έργου που συνήθως επιλέγει ο συγγραφέας του. Ένας τίτλος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να προσδιορίσει το έργο, να το βάλει σε κάποιο πλαίσιο, να μεταφέρει την κεντρική ιδέα του περιεχομένου του και να κεντρίσει την περιέργεια του αναγνώστη.

Ορισμένα έργα συμπληρώνουν τον τίτλο με έναν υπότιτλο. Στα κείμενα χωρίς ξεχωριστούς τίτλους μποροεί να γίνεται αναφορά με βάση την αρχή τους (την πρώτη λέξη). Αυτό ισχύει ειδικά για όσα έργα δημιουργήθηκαν πριν γίνει δημοφιλής η πρακτική της χρήσης τίτλων. Κατά τη δημιουργία ενός έργου μπορεί να γίνεται αναφορά σε αυτό με έναν προσωρινό τίτλο εργασίας. Ένας νόμος μπορεί να έχει τόσο σύντομο όσο και εκτενή τίτλο. Στην καταλογογράφηση βιβλιοθυκών, αποδίδεται ομοιόμορφος τίτλος σε ένα έργο του οποίου ο τίτλος είναι διφορούμενος.

Στον σχεδιασμό βιβλίων, ο τίτλος εμφανίζεται συνήθως στη ράχη, στο εξώφυλλο και στη σελίδα τίτλου.

Ιστορία

Τίτλος στη ράχη ενός βιβλίου

Τα πρώτα βιβλία, όπως η Πεντάτευχος του Μωυσή στην εβραϊκή Τορά, δεν είχαν τίτλους. Ήταν γνωστά με βάση την αρχή τους: Be-reshit, «Εν αρχή» (Γένεση), Va-yikra, «Και [ο Θεός] ανεκάλεσε» (Λευιτικό). Η έννοια του τίτλου είναι ένα βήμα στην εξέλιξη του σύγχρονου βιβλίου.^[1]

Στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία, τα βιβλία έχουν μονολεκτικούς τίτλους που δεν είναι οι αρχικές τους λέξεις: είναι άλλες λέξεις, οι οποίες ακολουθούν γραμματικές αρχές. Η Ιλιάδα είναι η ιστορία του Ιλίου (Τροία) και του Τρωικού Πολέμου που έγινε εκεί. Η Οδύσσεια είναι η ιστορία του ήρωα Οδυσσέα. Το πρώτο ιστορικό βιβλίο με τη σύγχρονη έννοια, η Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου του Θουκυδίδη, είχε αρχικά τον τίτλο Ιστορίαι.

Όταν τα βιβλία έχουν τη μορφή κυλίνδρου ή ρολού, όπως η Τορά, δεν είναι πρακτικό να ξεχωρίσει η αρχική σελίδα. Η πρώτη σελίδα, που είναι τυλιγμένη, δεν γίνεται πλήρως ορατή αν δεν ξετυλιχτεί. Για τον λόγο αυτό, οι κύλινδροι επισημαίνονται με εξωτερική αναγνώριση.

Ένα βιβλίο με σελίδες είναι ένας κώδικας, μια στοίβα σελίδων που είναι δεμένες μεταξύ τους με βιβλιοδεσία στη μια τους άκρη. Οι κώδικες είναι πολύ πιο πρόσφατοι από τους κυλίνδρους και τους αντικατέστησαν για ευκολία στη χρήση. Ο όρος "σελίδα" είναι συνέπεια ενός δεμένου βιβλίου που αποτελείται από σελίδες. Μέχρι τα βιβλία να αποκτήσουν εξώφυλλα (μια ακόμη εξέλιξη στην ιστορία του βιβλίου), η πρώτη σελίδα ήταν πολύ ορατή. Για να μπορεί να εξακριβωθεί εύκολα το περιεχόμενο του βιβλίου, καθιερώθηκε η συνήθεια να τυπώνεται στην πρώτη σελίδα ένας τίτλος, που αποτελούνταν από μερικές λέξεις με μεγαλύτερα γράμματα από το σώμα του βιβλίου και που διαβαζόταν από μεγαλύτερη απόσταση.

Με τον καιρό, τα περισσότερα βιβλία έγιναν προϊόντα συγγραφέων. Τα πρώτα βιβλία, όπως αυτά της Παλαιάς Διαθήκης, δεν είχαν συγγραφείς. Σταδιακά, επικράτησε η ιδέα - ο Όμηρος είναι μια περίπλοκη περίπτωση - αλλά η συγγραφή βιβλίων, τα οποία ήταν ή θεωρούνταν όλα μη μυθοπλαστικά, δεν ήταν ίδια με τη συγγραφή ενός αναγεννησιακού μυθιστορήματος στον Δυτικό Κόσμο. Η έννοια της πνευματικής ιδιοκτησίας δεν υπήρχε. Η αντιγραφή της δουλειάς άλλων ήταν κάποτε αξιέπαινη. Η εφεύρεση της τυπογραφίας άλλαξε την οικονομία του βιβλίου, δίνοντας τη δυνατότητα στον ιδιοκτήτη ενός χειρογράφου να βγάλει χρήματα πουλώντας έντυπα αντίγραφα. Η έννοια της συγγραφής έγινε πολύ πιο σημαντική. Το όνομα του συγγραφέα εμφανίστηκε επίσης στη σελίδα τίτλου.

Σταδιακά, όλο και περισσότερες πληροφορίες προστέθηκαν στη σελίδα τίτλου: η τοποθεσία εκτύπωσης, ο τυπογράφος, αργότερα ο εκδότης και η χρονολογία. Ενίοτε, γινόταν διαφήμιση για το βιβλίο που οι πιθανοί αγοραστές θα έβλεπαν σε ένα βιβλιοπωλείο.

Τυπογραφικές συμβάσεις

Οι περισσότεροι αγγλόφωνοι οδηγοί μορφοποίησης, όπως το Chicago Manual of Style του Modern Language Association Style Guide^[2] και ο Οδηγός μορφοποίησης της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας (APA)^[3] συνιστούν οι τίτλοι μεγαλύτερων ή αυτόνομων έργων, όπως βιβλία, ταινίες, θεατρικά έργα, άλμπουμ και περιοδικά να γράφονται με πλάγιους χαρακτήρες, όπως στο παράδειγμα: "Η Καθημερινή είναι μια ελληνική εφημερίδα". Οι ίδιοι οδηγοί συνιστούν οι τίτλοι μικρότερων ή δευτερευόντων έργων, όπως άρθρα, κεφάλαια και ποιήματα, να εμφανίζονται εντός εισαγωγικών, όπως στο παράδειγμα: Η "Ιθάκη" είναι ένα ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη. Η υπογράμμιση χρησιμοποιείται όπου δεν είναι δυνατή η πλάγια γραφή, όπως σε γραφομηχανή ή σε χειρόγραφο.

Οι τίτλοι μπορεί επίσης να γραφτούν με κεφαλαία γράμματα, με τις περισσότερες ή όλες τις λέξεις κεφαλαία. Αυτό ισχύει τόσο όταν ο τίτλος γράφεται μέσα ή πάνω στο εν λόγω έργο, όσο και όταν αναφέρεται κάπου αλλού. Ο αρχικός συγγραφέας ή εκδότης ενδέχεται να αποκλίνει από αυτό για στιλιστικούς σκοπούς και άλλες δημοσιεύσεις ενδέχεται να αντιγράψουν ή όχι την αρχική χρήση κεφαλαίων όταν αναφέρουν το έργο. Τα εισαγωγικά, τα πλάγια γράμματα και οι υπογραμμίσεις δεν χρησιμοποιούνται γενικά στον τίτλο στο ίδιο το έργο.^[4]

Παραπομπές

1. Levin, Harry (October 1977), «The Title as a Literary Genre», Modern Language Review 72 (4): xxiii–xxxvi, doi:10.2307/3724776 .
2. «Do You Underline Book Titles?». 29 Μαΐου 2012. 
3. «APA Formatting and Style Guide». Purdue OWL. 1 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2016. 
4. «Which Titles Are Italicized and Which Are Enclosed in Quotation Marks?». 

Περαιτέρω ανάγνωση

• Adams, Hazard (Autumn 1987), «Titles, Titling, and Entitlement to», The Journal of Aesthetics and Art Criticism 46 (1): 7–21, doi:10.2307/431304 
• Adorno, Theodor (1984), «Titres», Notes sur la littérature, Paris 
• Ferry, Anne (1996), The Title to the Poem, Stanford University Press, ISBN 9780804735179 
• Fisher, John (December 1984), «Entitling», Critical Inquiry 11 (2): 286–298, doi:10.1086/448289 
• Genette, Gérard; Crampé, Bernard (Summer 1988), «Structure and Functions of the Title in Literature», Critical Inquiry 14 (4): 692–720, doi:10.1086/448462 
• Hélin, Maurice (September–December 1956), «Les livres et leurs titres», Marche Romane 6: 139–152 
• Hoek, Leo H. (1981), La marque du titre: Dispositifs sémiotiques d'une pratique textuelle, Approaches to Semiotics [AS], 60 
• Kellman, Steven G. (Spring 1975), «Dropping Names: the Poetics of Titles», Criticism 17 (2): 152–167 
• Levin, Harry (October 1977), «The Title as a Literary Genre», The Modern Language Review 72 (4): xxiii–xxxvi, doi:10.2307/3724776 
• Levinson, Jerrold (Autumn 1985), «Titles», The Journal of Aesthetics and Art Criticism 44 (1): 29–39, doi:10.2307/430537 
• Mulvihill, John (April 1998), «For Public Consumption: The Origin of Titling the Short Poem», The Journal of English and Germanic Philology 97 (2): 190–204 
• Oliver, Revilo P. (1951), «The First Medicean MS of Tacitus and the Titulature of Ancient Books», Transactions and Proceedings of the American Philological Association 82: 232–261, doi:10.2307/283436 
• Shevlin, Eleanor F. (1999), «'To Reconcile Book and Title, and Make 'em Kin to One Another': The Evolution of the Title's Contractual Functions», Book History 2: 42–77, doi:10.1353/bh.1999.0011 
• Sullivan, Ceri (July 2007), «Disposable Elements? Indications of Genre in Early Modern Titles», The Modern Language Review 102 (3): 641–653, doi:10.2307/20467425 
• Vardi, Amiel D. (May 1993), «Why Attic Nights? Or What's in a Name?», The Classical Quarterly, New Series 43 (1): 298–301, doi:10.1017/S0009838800044360 
• Wilsmore, S. J. (Summer 1987), «The Role of Titles in Identifying Literary Works», The Journal of Aesthetics and Art Criticism 45 (4): 403–408, doi:10.2307/431331