Ο Σεΐχ Αμπέιντ Αμάνι Καρούμε (Abeid Amani Karume, 4 Αυγούστου 1905 – 7 Απριλίου 1972) ήταν ο πρώτος πρόεδρος της Ζανζιβάρης. Απέκτησε τον τίτλο μετά την επιτυχία επανάστασης, της οποίας ηγήθηκε, για τον εκτοπισμό του τελευταίου Σουλτάνου της Ζανζιβάρης τον Ιανουάριο του 1964. Τρεις μήνες αργότερα ιδρύθηκε η Ηνωμένη Δημοκρατία της Τανγκανίκας και της Ζανζιβάρης που αργότερα μετονομάστηκε σε Τανζανία και ο Καρούμε έγινε αντιπρόεδρος με πρόεδρο τον Τζούλιους Νιερέρε της Τανγκανίκας. Ήταν ο πατέρας του επίσης προέδρου της Ζανζιβάρης, Αμάνι Αμπέιντ Καρούμε.
Πρώτα χρόνια
Λέγεται ότι γεννήθηκε στο χωριό Μβέρα το 1905. Είχε ελάχιστη εκπαίδευση και εργάστηκε σαν ναυτικός πριν ασχοληθεί με την πολιτική. Έφυγε από την Ζανζιβάρη μικρός και ταξίδεψε, μεταξύ άλλων και στο Λονδίνο, όπου με την συναναστροφή του με Αφρικανούς διανοούμενους όπως ο Καμούζου Μπάντα από το Μαλάουι, απέκτησε γνώσεις γεωπολιτικής και διεθνών σχέσεων. Κατάφερε να ελέγξει το Κόμμα Afro-Shirazi και τις σχέσεις του με το κόμμα TANU της Τανγκανίκας.
Επάνασταση
Στις 10 Δεκεμβρίου του 1963 το Ηνωμένο Βασίλειο, μετά την νίκη των κομμάτων ZNP/ZPPP στις εκλογές, παραχώρησε πλήρη ανεξαρτησία στην Ζανζιβάρη υπό το καθεστώς της συνταγματικής μοναρχίας με μονάρχη τον Σουλτάνο[2]. Μετά τις πρώτες εκλογές αναδείχθηκε στην κυβέρνηση το Εθνικιστικό Κόμμα της Ζανζιβάρης, παρόλο που το Κόμμα Αφρο-Σιράζι (ASP) είχε κερδίσει με ελαφρά πλειοψηφία. Ο Καρούμε είχε την θέληση να ενεργήσει στο εκλογικό πλαίσιο της νέας κυβέρνησης και μάλιστα ειδοποίησε ένα βρεττανό αξιωματικό της αστυνομίας για την επαναστατική συνωμοσία που θα εκδηλωνόταν τον Ιανουάριο.[3]
την νύχτα της επανάστασης, στις 12 Ιανουαρίου του 1964, ο Καρούμε ήταν στη Ζανζιβάρη ενώ την επόμενη μέρα μεταφέρθηκε για την ασφάλειά του στο Νταρ ες Σαλαάμ. Πρωταίτιος της ανταρσίας ήταν ο άγνωστος τότε ουγκαντανός Τζον Οκέλο. Η επανάσταση ήταν βίαιη και σύντομη αλλά τελικά οι επαναστάτες επικράτησαν. Χιλιάδες Ζανζιβαρινοί, κυρίως αραβικής καταγωγής, σκοτώθηκαν, ενώ οι απώλειες από την μεριά των επαναστατών ήταν σχετικά μικρές. Η Ζανζιβαρινή Επανάσταση σημάδεψε το τέλος της πεντακοσαετούς αραβικής κυριαρχίας στο νησί, κατά τη διάρκεια της οποίας το αραβικό δουλεμπόριο είχε προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια στην πλειοψηφία του αφρικανικού πληθυσμού.
Αγώνας για την εξουσία
Έχοντας κατακτήσει τον έλεγχο του νησιού, ο Οκέλλο προσκάλεσε τον Καρούμε πίσω για να αναλάβει Πρόεδρος. Αρκετοί ακόμα Ζανζιβαρινοί, που βρίσκονταν στο εξωτερικό, προσκλήθηκαν να επιστρέψουν, πιο σημαντικός ανάμεσά τους ο Μαρξιστής Αμπτουλραμάν Μοχάμαντ Μπαμπού ο οποίος τοποθετήθηκε και στο Επαναστατικό Συμβούλιο. Ο Τζον Οκέλλο κράτησε για τον εαυτό του τον τίτλο του Στρατάρχη, θέση με απροσδιόριστες εξουσίες. Στην συνέχεια ακολούθησε τρίμηνη εσωτερική διαμάχη για την εξουσία στο νησί.[4]
Ο Καρούμε χρησιμοποίησε τα πολιτικά του χαρίσματα για να συμμαχήσει με τους ηγέτες των γειτονικών αφρικανικών κρατών ενάντια στον Οκέλλο, ενώ προσκάλεσε δυνάμεις τις τανγκανικανής αστυνομίας για την διατήρηση της δημόσιας τάξης. Μόλις ο Οκέλλο έφυγε για ταξίδι στο εξωτερικό, ο Καρούμε τον ανακήρυξε "εχθρό του Κράτους" κσι δεν του επιτράπηκε να επιστρέψει. Δεδομένης της παρουσίας τανγκανικανής αστυνομίας και της απουσίας του ηγέτη τους, οι οπαδοί και οι παρακρατικοί του Οκέλλο δεν αντιστάθηκαν.
Η δεύτερη σημαντική πολιτική κίνηση του Καρούμε ήταν η συμφωνία του με των ταγκανικανό πρόεδρο Γιούλιους Νιερέρε τον Απρίλιο του 1964 για την ένωση των χωρών τους. Η ένωση διασφάλιζε την απομάκρυνση της χώρας του από την σφαίρα επιρροής της Σοβιετικής Ένωσης και το κομμουνιστικό μπλοκ, αντίθετα με τις προθέσεις του Μπαμπού. Υπό αυτό το νέο επίπεδο νομιμοποίησης της κυβέρνησής του (και με την πλήρη στήριξη από την Τανγκανίκα) ο Καρούμε κατάφερε να περιθωριοποιήσει εντελώς τον Μπαμπού. Ο Μαρξιστής ηγέτης αναγκάστικε τελικά να διαφύγει στο εξωτερικό αφού κατηγορήθικε για την ηθική αυτουργία της δολοφονίας του Καρούμε το 1972.[5]
Δολοφονία και κληρονομιά
Ο Καρούμε δολοφονήθηκε τον Απρίλιο του 1972 στην Πόλη της Ζανζιβάρης. Τέσσερις ένοπλοι τον πυροβόλησαν την ώρα που έπαιζε χαρτιά στα γραφεία του κόμματος Afro-Shirazi (ASP).[6] Ακολούθησαν αντίποινα αντιφρονούντες του καθεστώτος του Καρούμε[7]. Ο γιος του Καρούμε, Αμάνι Αμπέιντ Καρούμε, εκλέχθηκε πρόεδρος το 2000 και ξανά το 2005.
Παραπομπές
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Abeid Karume στο Wikimedia Commons
