Το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο της Αυστρίας (γερμανικά: Bundesrat) είναι το δεύτερο σώμα του Αυστριακού Κοινοβουλίου, με καθήκοντα να εκπροσωπεί τα εννέα κρατίδια της Αυστρίας σε ομοσπονδιακό επίπεδο.[1] Αποτελώντας το ένα από δύο νομοθετικά σώματα της Αυστρίας, παράλληλα με το Εθνικό Συμβούλιο, μπορεί να χαρακτηριστεί και ως άνω βουλή ή γερουσία.[1][2] Στην πραγματικότητα, ωστόσο, το ομοσπονδιακό συμβούλιο είναι πολύ λιγότερο ισχυρό από το εθνικό συμβούλιο.[2][3] Για παράδειγμα, μολονότι πρέπει να εγκρίνει κάθε νέο νομοσχέδιο που αποφασίζει το εθνικό συμβούλιο, σε περίπτωση που απορρίψει ένα νομοσχέδιο, αυτό μπορεί να γίνει νόμος παρακάμπτοντάς τις αποφάσεις του ομοσπονδιακού συμβουλίου.[1][2]
Ο πρόεδρος του ομοσπονδιακού συμβουλίου διορίζεται από το μεγαλύτερο κόμμα του κάθε κρατιδίου ανά εξαμηνιαίο διάστημα.[4] Το συμβούλιο έχει την έδρα του στο κτίριο του Αυστριακού Κοινοβουλίου στη Βιέννη, στην αίθουσα της πρώην Βουλής των Λόρδων του Αυτοκρατορικού Συμβουλίου (Reichsrat).[5][6][7]
Ρόλος
Καθώς το σύνταγμα της Αυστρίας (Β-VG) προβαίνει σε αυστηρή διάκριση μεταξύ της νομοθεσίας της ομοσπονδίας και των κρατιδίων, προβλέπεται για το ομοσπονδιακό συμβούλιο το δικαίωμα αρνησικυρίας ομοσπονδιακών νόμων που ψηφίστηκαν από το εθνικό συμβούλιο.[2] Επιπλέον, στις περισσότερες περιπτώσεις, η αρνησικυρία που ασκεί το ομοσπονδιακό συμβούλιο έχει χαρακτήρα προσωρινό, καθώς το εθνικό συμβούλιο μπορεί να το παρακάμψει, ψηφίζοντας το νόμο και πάλι με τουλάχιστον το ήμισυ των μελών του.[2] Ως εκ τούτου, οι αποφάσεις του ομοσπονδιακού συμβουλίου μπορούν να καθυστερήσουν μόνο τη νομοθεσία.[2]
Στις ακόλουθες περιπτώσεις, όμως, η έγκριση από το ομοσπονδιακό συμβούλιο είναι υποχρεωτική:[2]
Συνταγματικοί νόμοι ή κανονισμοί που περιορίζουν τις αρμοδιότητες των ομοσπονδιακών κρατιδίων,
Νόμοι που αφορούν δικαιώματα του ίδιου του ομοσπονδιακού συμβουλίου και
Συνθήκες σχετικά με τη δικαιοδοσία των ομοσπονδιακών κρατιδίων.
Από την έναρξη της λειτουργίας του, στις 10 Νοεμβρίου 1920, οι βουλευτές του ομοσπονδιακού συμβουλίου δεν έχουν ποτέ πετύχει εξισορρόπηση των εξουσιών τους σε σχέση με το εθνικό συμβούλιο. Κατά τη διάρκεια των επόμενων δεκαετιών, ο ρόλος του ομοσπονδιακού συμβουλίου ως απλό συμπλήρωμα του αυστριακού κοινοβουλίου έχει οδηγήσει σε πολλές συζητήσεις σχετικά με την μεταρρύθμιση των ρυθμιστικών πλαισίων λειτουργίας του προς μια πιο ενισχυμένη εκπροσώπηση των κυβερνήσεων των κρατιδίων, σύμφωνα με το πρότυπο του γερμανικού ομοσπονδιακού συμβουλίου, ενώ έχει προταθεί ακόμα και η πλήρης κατάργηση του σώματος.
Κατά την ορκωμοσία του προέδρου της δημοκρατίας, το ομοσπονδιακό συμβούλιο και το εθνικό συμβούλιο σχηματίζουν ένα κοινοβουλευτικό σώμα, την Ομοσπονδιακή Συνέλευση.
Σύνθεση
Τα 61 μέλη του ομοσπονδιακού συμβουλίου εκλέγονται σύμφωνα με αναλογική εκπροσώπηση των νομοθετικών σωμάτων των αυστριακών κρατιδίων για θητεία 4 έως 6 ετών.[1][2] Ως εκ τούτου η σύνθεση του συμβουλίου αλλάζει μετά από την πραγματοποίηση εκλογών στο κάθε κρατίδιο.[2] Ο αριθμός των αντιπροσώπων που μεταβιβάζονται από κάθε κρατίδιο κυμαίνεται μεταξύ τριών και δώδεκα βουλευτών, ανάλογα με τον πληθυσμό του όπως επιβεβαιώνεται από την τακτική απογραφή.[2]
Στο ομοσπονδιακό συμβούλιο δεν υπάρχει ισχυρή κομματική πειθαρχία, καθώς οι βουλευτές μπορούν να συμμαχήσουν μεταξύ τους και να σχηματίσουν κοινοβουλευτικές ομάδες, οι οποίες πρέπει να πληρούν τουλάχιστον πέντε έδρες. Επί του παρόντος, οι βουλευτές του Αυστριακού Λαϊκού Κόμματος (ÖVP), του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPÖ), του Κόμματος Ελευθερίας της Αυστρίας (FPÖ) και οι Πράσινοι αποτελούν τις πολιτικές ομάδες στο συμβούλιο.
