Το Νοσοκομείο Πιτιέ-Σαλπετριέρ (Γαλλικά: Hôpital universitaire la Pitié-Salpêtrière) είναι Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο στο 13ο διαμέρισμα του Παρισιού, τμήμα του Πανεπιστημίου της Σορβόννης και ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία της Ευρώπης. [2] Είναι επίσης το μεγαλύτερο νοσοκομείο της Γαλλίας.
Ιστορικό
Το 1656, ο Λουδοβίκος ΙΔ' ανέθεσε στον αρχιτέκτονα Λιμπεράλ Μπρυάν την κατασκευή ενός νοσοκομείου στην τοποθεσία ενός μικρού οπλοστασίου, που παρασκεύαζε σκόνη πυρομαχικών και ονομαζόταν Σαλπετριέρ, από το σαλπέτρ που σημαίνει νιτρικό κάλιο, υλικό που χρησιμοποιούνταν στην παρασκευή πυρίτιδας. Οι κατασκευαστικές εργασίες άρχισαν το 1658 και το 1666, λόγω έλλειψης χρημάτων, σταμάτησαν. Το 1669, οι εργασίες συνεχίστηκαν υπό την επίβλεψη του αρχιτέκτονα Λουί λε Βω.[3]
Το νοσοκομείο Σαλπετριέρ ήταν το πρώτο και μεγαλύτερο από τα ιδρύματα του Γενικού Νοσοκομείου του Παρισιού, ένα ίδρυμα που προοριζόταν για τον «περιορισμό» των ζητιάνων και των άπορων ψυχοπαθών.
Το 1684, προστέθηκε μια φυλακή, που προοριζόταν για 300 γυναίκες, καταδικασμένες για πράξεις κοινού δικαίου ή για ακολασία και δημόσια και σκανδαλώδη πορνεία, που περίμεναν την αναχώρησή τους για την Αμερική. Μεταξύ 1663 και 1673 περισσότερες από 770 νεαρές γυναίκες από τη Γαλλία εκτοπίσθηκαν στο Κεμπέκ με διαταγή του Λουδοβίκου ΙΔ' για να παντρευτούν και να συμβάλουν στην αύξηση του πληθυσμού της Νέας Γαλλίας. Ονομάστηκαν «Οι κόρες του βασιλιά». Οι 240 από τις 327 που έφυγαν από το Παρίσι και την περιοχή του ήταν εγκλεισμένες στη Σαλπετριέρ.
Την παραμονή της Επανάστασης του 1789, το ίδρυμα, το οποίο ήταν το μεγαλύτερο του είδους στον κόσμο, στέγαζε 10.000 άτομα. Η φυλακή είχε περισσότερους από 300 φυλακισμένους. Μέχρι την Επανάσταση, η Σαλπετριέρ δεν παρείχε ιατρική φροντίδα: οι ασθενείς της στέλνονταν στο νοσοκομείο Οτέλ-Ντιέ. Κατά τη διάρκεια των σφαγών του Σεπτεμβρίου του 1792, η Σαλπετριέρ δέχτηκε επίθεση το βράδυ της 3/4 Σεπτεμβρίου από έναν όχλο από τη φτωχή περιοχή της εργατικής τάξης του Φωμπούρ Σαιν-Μαρσέλ, με την προφανή πρόθεση απελευθέρωσης των κρατουμένων: 134 από τις πόρνες απελευθερώθηκαν, 25 γυναίκες άπορες ψυχοπαθείς ήταν λιγότερο τυχερές και σύρθηκαν, μερικές ακόμη στις αλυσίδες τους, στους δρόμους και δολοφονήθηκαν.[4]
Από το 1882 έως το 1892, η Σχολή της Σαλπετριέρ, με επικεφαλής τον Ζαν-Μαρτέν Σαρκό, ήταν, με τη Σχολή του Νανσύ, μία από τις δύο μεγάλες σχολές της «χρυσής εποχής» της θεραπευτικής ύπνωσης στη Γαλλία. Φοιτητές συνέρρεαν από όλο τον κόσμο για να παρακολουθήσουν τις κλινικές επιδείξεις του Σαρκό: μεταξύ τους - το 1885 - ήταν ο 29χρονος Σίγκμουντ Φρόυντ που μετέφρασε τις διαλέξεις του Σαρκό στα γερμανικά και του οποίου οι διαλέξεις για την υστερία αποτέλεσαν τα θεμέλια της ψυχανάλυσης.
Μετά την κατεδάφιση του παλιού νοσοκομείου Πιτιέ το 1896, το νέο εγκαταστάθηκε το 1911 σε ένα χώρο δίπλα στη Σαλπετριέρ. Τα δύο νοσοκομεία συγχωνεύθηκαν το 1964.
Από το 1974, τα κτήρια του νοσοκομείου προστατεύονται ως ιστορικά μνημεία.[5]
Το ίδρυμα αποτελεί τον χώρο πολλών πρώτων μεγάλων ιατρικών εξελίξεων, όπως η πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς στην Ευρώπη (η έβδομη στον κόσμο) που πραγματοποιήθηκε από τον καθηγητή Καμπρόλ το 1968, η πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς-πνεύμονα στη Γαλλία (1982) και η πρώτη μεταμόσχευση τεχνητής καρδιάς στη Γαλλία (1986). Οι πρώτες ερευνητικές μονάδες Inserm δημιουργήθηκαν εκεί στις αρχές της δεκαετίας του 1960.[6]
Το νοσοκομείο φιλοξενεί το Ινστιτούτο Εγκεφάλου και Σπονδυλικού Μυελού[7] από τη δημιουργία του τον Σεπτέμβριο του 2010.
Φωτοθήκη
Πόρνες οδηγούνται στη Σαλπετριέρ, πίνακας του Ετιέν Ζερά, 1755
Ο γιατρός Φιλίπ Πινέλ απελευθερώνει ψυχοπαθείς από τα δεσμά τους το 1795, πίνακας του Τόνι Ρομπέρ-Φλερύ.