Λυκάων ο Αρκάδιος

Λυκάων
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
Σύζυγος	Νώνακρις
Τέκνα	Αίμων Μαντινέας Παρράσιος Θεσπρωτός Μαίναλος Άκακος Ακόντης Αρκάς Μακεδόνας Τεγεάτης Κία Ελευθήρ Στύμφαλος Πάλλας Αιγαίων Αγκύορας Κάνηθος Ορεσθεύς Ασεάτας Χαρίσιος Κρώμος Δασεάτας Ηραιέας Υψούς Μακαρεύς Καλλιστώ Αλίφηρος Καύκων Κύναιθος (μυθολογία) Μελαινεύς Οίνωτρος Ορχομενός Πευκέτιος Φάσσος Φθίος Τραπεζέας Τρικόλωνος Νύκτιππος Θεισοεύς Αρχεβάτης Βουκολίων Κητεύς Καρτέρων Κλείτωρ Κορέθων Ευαίμων Ευμήτης Εύμων Έλικος Φίγαλος Ελισσών Περαιθός Σουματεύς Λυκαίος Θώκνος Θυραίος Πόλιχος Φύσιος Γενήτωρ Σωκλεύς Πλάτων Ώρος Μηκιστεύς Πρόθοος Τιτάνας Λέων Φινεύς Πορθεύς Αρπαλεύς Αρπάλυκος
Γονείς	Πελασγός[1] και Κυλλήνη, Μελίβοια και Δηιάνειρα
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	βασιλιάς της Αρκαδίας
Σχετικά πολυμέσα

Ο Λυκάων ο Αρκάδιος ήταν γιος του Πελασγού και της Μελίβοιας (ή της νύμφης Κυλλήνης), και υπήρξε ο πρώτος (μυθικός) βασιλιάς της Αρκαδίας.^[2][3][4] Ο Λυκάων με διάφορες γυναίκες απέκτησαν 50 γιούς. Ειδικότερα, ήταν πατέρας του Οινώτρου και της Καλλιστώς, της οποίας κατά μία εκδοχή ανέθρεψε τον γιο, τον Αρκάδα. Ο Λυκάων αναφέρεται ως ικανότατος, ευσεβής και δίκαιος βασιλιάς, ενώ οι γιοί του ως επώνυμοι ήρωες και ιδρυτές πόλεων. Αναφέρεται σαν ιδρυτής της αρχαιότερης πόλης στον κόσμο Λυκόσουρα, ίδρυσε την λατρεία του Λυκαίου Διός και ίδρυσε τους Λύκαιους Αγώνες, αργότερα εξελίχθηκαν στα Παναθήναια.^[5] Ο Γάιος Ιούλιος Υγίνος έγραψε ότι ο Λυκάων ίδρυσε τον πρώτο ναό του Ερμή στην Κυλλήνη.^[2] Τον μύθο του Λυκάονος δραματοποίησε ο Ξενοκλής σε ομώνυμη τραγωδία του.

Ο μύθος του Διός

Ωστόσο, αυτός και οι γιοί του ασέβησαν προς τον Δία όταν τους επισκέφθηκε, δίνοντάς του να φάει ανθρώπινο κρέας για να διαπιστώσουν την παντογνωσία του. Ο θεός έσπρωξε μακριά του το πιάτο με αηδία και είτε σκότωσε τον βασιλιά και τους γιούς του με τον κεραυνό του, είτε τους μεταμόρφωσε σε λύκους (Απολλόδωρος ΙΙΙ 8, Οβιδίου Μεταμορφώσεις I 198). Κάποιοι φθάνουν να πουν ότι ο Λυκάων έσφαξε και προσέφερε τον ίδιο τον γιο του, τον Νύκτιμο (Κλήμης Αλεξανδρείας: Προτρεπτικός ΙΙ 36, Νόννος: Διονυσ. XVIII 20, Αρνόβιος IV 24). Αλλά σύμφωνα με αντίθετη εκδοχή ο Νύκτιμος ήταν ο μόνος γιος που επέζησε και διαδέχθηκε τον πατέρα του στον θρόνο.

Κατά την παραλλαγή του Παυσανία (VIII 2), ο Λυκάων θυσίασε ένα βρέφος στον Δία επί του βωμού στο Λύκαιο όρος, και αμέσως μετά μεταμορφώθηκε σε λύκο. Αυτό συνδέεται με τον θρύλο ότι ένας άνθρωπος γινόταν λύκος κάθε χρόνο στην ετήσια θυσία προς τον Λύκαιο Δία, αλλά ξαναγινόταν άνθρωπος αν δεν έτρωγε ανθρώπινη σάρκα επί δέκα χρόνια. Ο μύθος έχει ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως. Κατά τον Weizsäcker, ο Λυκάων αντιστοιχεί σε προελληνικό θεό στον οποίο προσφέρονταν ανθρωποθυσίες και ο οποίος έφερε προελληνικό όνομα παρόμοιο με του λύκου, από όπου και η ιστορία της μεταμορφώσεώς του σε λύκο. Η λατρεία του αντικαταστάθηκε από εκείνη του ελληνικού Διός και στη συνέχεια ο Λυκάων ήταν κάτι σαν κακό πνεύμα που είχε προσβάλει τη νέα θεότητα σερβίροντάς της ανθρώπινο κρέας. Ο Robertson Smith θεωρεί τις θυσίες προς τον Λύκαιο Δία στην Αρκαδία κανιβαλικές εορτές μιας φυλής που είχε τον λύκο ως τοτέμ της. Ο Usener κ.ά. ταυτίζουν τον Λυκάονα με τον Λύκαιο Δία ως θεό του φωτός, που σφάζει τον γιο του Νύκτιμο (το σκοτάδι της νύχτας) ή που τον διαδέχεται ο γιος του, μία μεταφορά για την αιώνια διαδοχή ημέρας και νύκτας.

Οικογένεια

Η σύζυγος του ήταν η Κυλλήνη, μια από τις Ορεάδες Νύμφες που έδωσε το όνομα της στο Όρος Κυλλήνη, μερικές φορές αντίθετα θεωρείται μητέρα του.^[3][4] Σε άλλες πηγές η σύζυγος του ήταν η Νώνακρις που έδωσε το όνομα της στην ομώνυμη Αρκαδική πόλη.^[6] Ο Λυκάων είχε τουλάχιστον τρεις θυγατέρες : Καλλιστώ, Δία και Ψωφίς.^[7][8] Σύμφωνα με την Βιβλιοθήκη Απολλόδωρου ο Λυκάων είχε 50 γιους, τους κατάγραψε με τα ονόματα τους ο Παυσανίας.^[4] Ο κάθε γιος του έγινε ομώνυμος ιδρυτής σε αρχαίες Αρκαδικές πόλεις, μερικοί από αυτούς μετανάστευσαν και ίδρυσαν πόλεις σε μακρινές περιοχές.^[9] Οι 50 γιοί του Λυκάονος ήταν οι εξής:

Νύκτιμος Οίνωτρος Μελαινεύς Θεσπρωτός Έλιξ Πευκέτιος Καύκων Μηκιστεύς Οπλεύς Μακαρεύς Μακεδνός Όρον Πόλιχνος Ακόντης Ευαίμων Αγκύωρ Αρχεβάτης Καρτέρων Αιγέων Πάλλας Εύμων Κάνηθος Πρόθοος Λίνος Κορέθων

Μαίναλος Τηλεβόης Φύσιος Φάσσος Φθίος Αλίφηρος Γενέτωρ Βουκολίων Σωκλεύς Φινεύς Ευμήτης Αρπαλεύς Πορθεύς Πλάτων Αίμων Κύναιθος Λέων Αρπάλυκος Ηραιεύς Τιτάνας Μαντινεύς Κλείτωρ Στύμφυλος Ορχομενός Τραπεζέας

Επίσης ως γιοί του Λυκάονος αναφέρονται και οι:

• Άκακος
• Ακόντης
• Ασεάτης
• Θεισοεύς
• Ιάπηξ
• Κώμνος
• Παρράσιος
• Τεγεάτης
• Ψώφις

Δείτε επίσης

• Δάμαρχος ο Παρρασιεύς, για μια παρόμοια περίπτωση λυκανθρωπισμού στην αρχαία Αρκαδία
• Λυκαονία

Παραπομπές

1. «Pelasgus» (Ρωσικά)
2. Γάιος Ιούλιος Υγίνος, "Fabulae" 225
3. Fowler, Robert L. (2013). Early Greek Mythography: Volume II Commentary. Great Clarendon Street, Oxford, OX2 6DP, United Kingdom: Oxford University Press. σ. 107
4. Βιβλιοθήκη Απολλόδωρου, 3.8.1
5. Παυσανίας, 8.2.1
6. Παυσανίας, 8.17.6
7. Ιωάννης Τζέτζης σε Λυκόφρων, 481
8. Στέφανος ο Βυζάντιος, s.v. Psōphis
9. Παυσανίας, 8.3.1–5

Πηγές

• Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδοτ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969
• Απολλόδωρος
• Παυσανίου Αρκαδικά