Κύπελλο Χριστουγέννων (ποδόσφαιρο ανδρών)

Κύπελλο Χριστουγέννων

Διοργανωτής	Π.Ο.Κ.
Ίδρυση	1943
Κατάργηση	1962
Χώρα	Ελλάδα
Τρέχων κάτοχος	Ολυμπιακός (11ος τίτλος)

Το Κύπελλο Χριστουγέννων αποτέλεσε εγχώρια ποδοσφαιρική διοργάνωση που διεξαγόταν ετησίως από το 1943 έως και το 1962. Την ευθύνη της διοργάνωσης είχε το Π.Ο.Κ., μετά από διαφωνία με την ΕΠΟ .^[1] Στη διοργάνωση προσκαλούνταν και ευρωπαϊκές ομάδες.^[2]

Ιστορία

Το πρώτο βήμα για τη διοργάνωση του τουρνουά των Χριστουγέννων έγινε το φθινόπωρο του 1927, με τη σύσταση του ΠΟΚ (με την υπογραφή ιδιωτικού συμφωνητικού που προέβλεπε μέχρι και ποινική ρήτρα 50 χιλ. δραχμών για όποιον δεν τηρούσε τους όρους της συμφωνίας) το οποίο αμέσως καθιέρωσε το Κύπελλο Πάσχα.

Aρχικά ονομάστηκε «Κύπελλο Εορτών» και διοργανωνόταν με τη συμμετοχή ξένων ομάδων (πάντοτε με έξοδα του ΠΟΚ) και των τριών ομάδων της Αττικής.^[3][4] Το πρώτο Κύπελλο Χριστουγέννων^[5] διοργανώθηκε από το ΠΟΚ τα Χριστούγεννα του 1943 κατά τη διάρκεια της Κατοχής, με τη νίκη του Ολυμπιακού με 5-2 επί του Παναθηναϊκού να ξεχωρίζει. Στο Κύπελλο Χριστουγέννων του 1944 δήλωσαν συμμετοχή οι 11 ομάδες Α' κατηγορίας της Αθήνας, πλην της ΑΕΚ. Σύμφωνα με την Αθλητική Ηχώ το 1944: «Δέκα ομάδες με πρώτο τον ΠΑΟ διεκδικούν το Κύπελλον των Χριστουγέννων. Οι μεγάλοι αγώνες των εορτών έχουν εισέλθει ήδη εις το στάδιον της πραγματοποιήσεως και χθες ανεκοινώθησαν αι πρώται λεπτομέρεια. Ως γνωστόν οι αγώνες ούτοι θα γίνουν εφέτος χωριστά εις τας Αθήνας και χωριστά εις τον Πειραιά. Εις την πρωτεύουσα θα διοργανωθή μέγα τουρνουά με συμμετοχήν των περισσοτέρων σωματείων Α' κατηγορίας. Προς τούτο πρωτοβουλία του Παναθηναϊκού εκλήθησαν χθες εις σύσκεψιν όλα τα σωματεία της πρώτης κατηγορίας, διά να καθορίσουν από κοινού τις λεπτομέρειας. Εις την σύσκεψιν δεν μετέσχε η ΑΕΚ -ήτις θα αγωνισθή εις το Πειραϊκόν συγκρότημα - ενώ ο Πανιώνιος εζήτησε αναβολή μιας ημέρας δια΄να απαντήση».

Οι αγώνες των ομάδων ήταν αρκετά επεισοδιακοί πολλές φορές όπως είχε γραφτεί και στην Αθλητική Ηχώ στις 27/12 του 1945: «Ο χθεσινός αγών Παναθηναϊκού - ΑΕ Παγκρατίου, ο οποίος διεξήχθη εις το γήπεδον της λεωφόρου Αλεξάνδρας ενώ άρχισε με τους καλύτερους οιωνούς ετερματίσθη ένα λεπτό προ της κανονικής λήξεως του, εν μέσω επεισοδίων και συμπλοκών. Ήρωες των επεισοδίων ήσαν οι Νικολόπουλος (ΠΑΟ) και Καραγεώργης (Παγκράτι), οι οποίοι ελησμόν ησαν προς στιγμήν την ιδιότητα των αθλητών και εις μίαν σύγκρουσιν των συνεπλάκησαν, συνετλέσαντες εις την διακοπή του αγώνος εν λεπτόν προ της κανονικής λήξεώς του».

Τη διετία 1945-46 το τουρνουά δεν έγινε αλλά αντ΄ αυτού διεξήχθη το Αθηναϊκό «Κύπελλο Εορτών» ποδοσφαίρου 1945-46 μετά από πρωτοβουλία του Παναθηναϊκού. Το 1947 διοργανώθηκε ξανά, παίρνοντας το όνομα «Κύπελλο Χριστουγέννων» με το οποίο έμεινε έκτοτε γνωστό.

Το κύπελλο του 1950 δεν ανέδειξε νικητή, καθώς δεν είχε προβλεφθεί κάποια λύση σε περίπτωση ισοβαθμίας. Στη διοργάνωση του 1951 ο Ολυμπιακός επικράτησε εύκολα με 2-0 της ΑΕΚ και με τον τίτλο του αυτό ολοκλήρωσε το απόλυτο στη συλλογή τίτλων, καθώς είχε κατακτήσει ήδη το Πρωτάθλημα και το Κύπελλο Ελλάδας, το Πρωτάθλημα Πειραιώς, καθώς και το Κύπελλο Πάσχας και το Κύπελλο Θέρρους. Τη σεζόν 1953-54 προσκλήθηκε η πανίσχυρη Βοϊβοντίνα με τους διεθνείς Ράικωβ, Τόζα Βεσελίνοβιτς, Μιλοβάνωβ, και Bouγιαντιν Μπόσκοφ. Η γιουγκοσλαβική Βοϊβοντίνα Νόβι Σαντ ανήμερα τα Χριστούγεννα του 1959 νίκησε 8-3 τον Παναθηναϊκό με τον Τόζα Βεσελίνοβιτς σκόρερ 3 τερμάτων, ενώ η ομάδα του Ολυμπιακού θριάμβευσε επί της Βοϊβοντίνα με 3-0.

Ο Γιουγκοσλάβος διεθνής Bouγιαντίν Μπόσκοφ συμμετείχε στο Κύππελλο του 1953-54 με την Βοϊβοντίνα

Την περίοδο των εορτών 1961-62 οι "μικρές" ομάδες του λεκανοπεδίου Εθνικός, Πανιώνιος, Φωστήρας και Αιγάλεω διοργάνωσαν στο Στάδιο Καραϊσκάκη, το "Κύπελλο Εορτών του μικρού ΠΟΚ". Το Κύπελλο κατέκτησε ο Πανιώνιος με δυο νίκες (4-3 επί του Αιγάλεω, 2-1 επί του Φωστήρα) και μία ισοπαλία 1-1 με τον Εθνικό.^[6]

Η διοργάνωση συνεχίστηκε με διακοπές έως το 1962 και έπειτα το «Κύπελλο Χριστουγέννων» αναβλήθηκε επ’ αόριστον. Συνολικά διεξήχθησαν 18 διοργανώσεις, με τον Ολυμπιακό να κατακτά τις 11, έναντι 3 της ΑΕΚ και 2 του Παναθηναϊκού.^[7] Ο θεσμός θεωρήθηκε μείζον εγχώριο ποδοσφαιρικό αλλά και κοινωνικό γεγονός της μεταπολεμικής Ελλάδας.

Αν και οι ημερομηνίες των εορτών έδιναν την ευκαιρία χρησιμοποίησης παικτών που είχαν ίσως λιγότερη συμμετοχή στο πρωτάθλημα, στη διοργάνωση αγωνίστηκαν μεγάλα ονόματα του ελληνικού ποδοσφαίρου όπως οι: Ανδρέας Μουράτης, Γιώργος Δαρίβας, Κώστας Νεστορίδης, Αριστείδης Καμάρας, Ανδρέας Παπαεμμανουήλ, Κώστας Λινοξυλάκης, Λάκης Πετρόπουλος, Μίμης Δομάζος και πολλοί άλλοι.

Kυπελλούχοι

Εορτών Νικητής Προσκεκλημένοι εκτός Ελλάδας 19430 Ολυμπιακός — 19440 ΑΕΚ — 1945-1946* δεν διεξήχθησαν 19470 ΑΕΚ — 19480 Ολυμπιακός — 19490 Παναθηναϊκός 19500 ισοβαθμία - καμία πρωταθλήτρια 19510 Ολυμπιακός — 19520 Ολυμπιακός Αούστρια Βιέννης 19530 Ολυμπιακός 19540 Ολυμπιακός Βοϊβοντίνα Νόβι Σαντ 19550 Παναθηναϊκός Ντιναμό Ζάγκρεμπ 19560 Ολυμπιακός Ερυθρός Αστέρας Βελιγραδίου 19570 ΑΕΚ Ραπίντ Βιέννης 19580 ισοβαθμία (Απόλλωνα Αθηνών και Παναθηναϊκός) - καμία πρωταθλήτρια Ραπίντ Βιέννης, Μπεογκράτσκι Βελιγραδίου 19590 Ολυμπιακός Βίνερ Βιέννης, Μπεογκράτσκι Βελιγραδίου 19600 Ολυμπιακός Βοϊβοντίνα 19610 Ολυμπιακός Παρτιζάν Βελιγραδίου 19620 Ολυμπιακός 19620 Πανιώνιος (μικρό ΠΟΚ) * Αθηναϊκό "Κύπελλο Εορτών" ποδοσφαίρου 1945-46 Ανά σύλλογο Σύλλογος Τίτλοι Συμμετοχές Χρονιές ως κυπελλούχος Ολυμπιακός 11 18 1943, 1948, 1951, 1952, 1953, 1954, 1956, 1959, 1960, 1961, 1962 ΑΕΚ 3 18 1944, 1947, 1957 Παναθηναϊκός 2 18 1949, 1955 Οι διοργανώσεις Κύπελλο Εορτών 1943-44 Γήπεδο: Λεωφόρου Αλεξάνδρας, (25 Δεκεμβρίου 1943 - 8 Ιανουαρίου 1944)[8] Σάββατο Χριστουγέννων 25 Δεκεμβρίου 1943: Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός 2-5 Σάββατο Πρωτοχρονιάς 2 Ιανουαρίου 1944: Παναθηναϊκός - ΑΕΚ[9] 1-2 Σάββατο 8 Ιανουαρίου 1944: Ολυμπιακός - ΑΕΚ 0-1 Κύπελλο Εορτών 1947-48 Γήπεδο: Λεωφόρου Αλεξάνδρας, (25 Δεκεμβρίου 1947 - 6 Ιανουαρίου 1948)[10] Πέμπτη Χριστουγέννων 25 Δεκεμβρίου 1947: Παναθηναϊκός - ΑΕΚ 2-2 26 Δεκεμβρίου 1947:Ολυμπιακός - ΑΕΚ 4-1 Πέμπτη Πρωτοχρονιάς 1 Ιανουαρίου 1948: Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός 0-2 2 Ιανουαρίου 1948: ΑΕΚ - Ολυμπιακός 1-2 6 Ιανουαρίου 1948: ΑΕΚ - Παναθηναϊκός 1-3 Κύπελλο Εορτών 1950-51 Γήπεδο: Λεωφόρου Αλεξάνδρας, (25 Δεκεμβρίου 1950 - 1 Ιανουαρίου 1951)[11] Δευτέρα Χριστουγέννων 25 Δεκεμβρίου 1950: Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός 26 Δεκεμβρίου 1950: ΑΕΚ - Ολυμπιακός 3-1 Δευτέρα Πρωτοχρονιάς 1 Ιανουαρίου 1951: Παναθηναϊκός - ΑΕΚ Κύπελλο Εορτών 1957-58 Γήπεδο: Λεωφόρου Αλεξάνδρας, (25 Δεκεμβρίου 1957 - 10 Ιανουαρίου 1958)[12] Πέμπτη Χριστουγέννων 25 Δεκεμβρίου 1957: ΑΕΚ - Ραπίντ Βιέννης 0-2 Πέμπτη Πρωτοχρονιάς 1 Ιανουαρίου 1958: Απόλλων Αθηνών - Ραπίντ Βιέννης 1-1 (15.000 θεατές) Ολυμπιακός - Ραπίντ Βιέννης 2-0 Παναθηναϊκός - Ραπίντ Βιέννης 1-1 Παναθηναϊκός - Απόλλων Αθηνών 1-1 (10.000 θεατές) Κύπελλο Εορτών 1958-59 Γήπεδο: Λεωφόρου Αλεξάνδρας, (25 Δεκεμβρίου 1958 - 11 Ιανουαρίου 1959)[13] Παναθηναϊκός - ΑΕΚ 0-2 Ολυμπιακός - ΑΕΚ 4-2 Παναθηναϊκός - Βίνερ Βιέννης 3-5 3 Ιανουαρίου 1959: Ολυμπιακός - Βίνερ Βιέννης 2-0 11 Ιανουαρίου 1959: Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός 0-1 Δείτε επίσης Π.Ο.Κ. Κύπελλο Πάσχα Αθηναϊκό «Κύπελλο Εορτών» ποδοσφαίρου 1945-46 Κύπελλο πόλεων ποδοσφαίρου ανδρών Σημειώσεις Παραπομπές «Το Κύπελλο του Πάσχα και η παράξενη ιστορία του». contra.gr. 8 Απριλίου 2018.  Χρήστος Κοντός (16 Απριλίου 2023). «Το Κύπελλο Πάσχα, πώς θεσμοθετήθηκε και πώς έσβησε». kathimerini.gr.  Θάνος Σαρρής (25 Δεκεμβρίου 2014). «Κύπελλο Χριστουγέννων: Οι... δικές μας boxing days!». kathimerini.gr.  Δημήτρης Καϊμας. «Κύπελλο Χριστουγέννων, το ελληνικό Boxing Day». onsports.gr.  Δημήτρης Στεφανάκης (25 Δεκεμβρίου 2019). «Κύπελλο Χριστουγέννων: Ένα κοσμικό γεγονός πρώτης γραμμής!». fosonline.gr.  "Ο Πανιώνιος κατέκτησεν το Κύπελλον", Αθλητική Ηχώ 8/1/1962.^[νεκρός σύνδεσμος] Του Χρηστου Κοντου. «Οταν το Κύπελλο Χριστουγέννων έδινε άλλη γεύση στο ποδόσφαιρο». kathimerini.gr.  http://www.enwsi.gr/retro-aek/otan-ta-christougenna-i-aek-epeze-bala/ https://www.aek.com/AEKhistory/033.jpg http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=108&pageid=-1&id=53555&s=0&STEMTYPE=0&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=&CropPDF=0/ http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=108&pageid=-1&id=60869&s=0&STEMTYPE=0&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=&CropPDF=0/ http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=108&pageid=-1&id=70980&s=0&STEMTYPE=0&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=&CropPDF=0/ http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=108&pageid=-1&id=67778&s=0&STEMTYPE=0&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=&CropPDF=0/ Πηγές Εξωτερικοί σύνδεσμοι εικονίδιο Ποδόσφαιρο Πύλη Ποδόσφαιρο