Η Κοτ-ντ'Ορ (γαλλικά: Côte-d'Or) είναι γαλλικός νομός στην περιοχή Βουργουνδία-Φρανς-Κοντέ. Πρωτεύουσα του νομού είναι η Ντιζόν, η οποία είναι επίσης πρωτεύουσα της διοικητικής περιοχής. Η INSEE και το ταχυδρομείο του αποδίδουν τον κωδικό 21.
Ο πληθυσμός του νομού ανέρχονταν σε 533.213 κατοίκους κατά την απογραφή του 2016. Έχει έκταση 8.763 τετραγωνικά χιλιόμετρα και διοικητικά αποτελείται από 3 διαμερίσματα.
Οι κάτοικοι του νομού ονομάζονται Κοτ-ντ'Οριάν.
Γεωγραφία
Ο νομός Κοτ-ντ'Ορ ανήκει στην περιοχή Βουργουνδία-Φρανς-Κοντέ. Συνορεύει στα δυτικά με τον νομό Ιόν, στα νοτιοδυτικά με τον νομό Νιέβρ, στα νότια με τον νομό Σον-ε-Λουάρ, στα νοτιοανατολικά με τον νομό Ζυρά, στα ανατολικά με τον νομό Ωτ-Σον, στα βόρεια με τον νομό Ωμπ και στα βορειοανατολικά με τον νομό Ωτ-Μαρν.
Ο εθνικός δρυμός της Καμπανίας και Βουργουνδίας βρίσκεται στο βόρειο τμήμα.
Η Ντιζόν απέχει από το Παρίσι 262 χιλιόμετρα κατ'ευθείαν γραμμή.[3]
οι Αρμανσόν, Σερέν, Ουρς και Ωμπ που εκβάλλουν στον Σηκουάνα, ο οποίος έχει τις πηγές του στον νομό, στο υψίπεδο του Λανγκρ.
ο Αρού, που πηγάζει στον νότο του νομού, διασχίζει τον νομό και καταλήγει στον Λίγηρα. ·
ο Σον, κύριος παραπόταμος του Ροδανού που διασχίζει μεγάλο μέρος του ανατολικού τμήματος του νομού. Δημιουργεί και ο ίδιος τέσσερις παραποτάμους, ένας από τους οποίους, ο Ους διασχίζει την Ντιζόν.
Ο νομός χωρίζεται σε τέσσερις μεγάλες τοπογραφικές ενότητες: το Μορβάν στα νοτιοδυτικά, τα υψίπεδα Λανγκρ-Σατιγιοναί στα βορειοδυτικά, την πεδιάδα του Σον στα νοτιοανατολικά και το Ωσουά στα κεντροδυτικά.
Το υψηλότερο σημείο του νομού βρίσκεται στο όρος Μορβάν στα 723 μέτρα και το χαμηλότερο στα νότια του νομού στην κοινότητα Σιβρ, 174 μέτρα ύψους.
Ιστορία
Ο νομός Κοτ-ντ'Ορ είναι ένας από τους αρχικά 83 νομούς (σήμερα 101) που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης στις 4 Μαρτίου 1790. Συγκροτήθηκε από τμήμα της πρώην επαρχίας της Βουργουνδίας.
Από το 1960 έως το 2015, ο νομός ανήκε στη διοικητική περιοχή της Βουργουνδίας, η οποία μετά την εδαφική μεταρρύθμιση του 2015 μετατράπηκε σε περιοχή Βουργουνδία-Φρανς-Κοντέ.
Διοικητική διαίρεση
Ο νομός Κοτ-ντ'Ορ χωρίζεται σε 3 διοικητικά διαμερίσματα, 23 καντόνια και 698 κοινότητες.
Ο νομός Κοτ-ντ'Ορ είναι μια κορυφαία οινοπαραγωγική περιοχή της Γαλλίας. Στους εύφορους αμπελώνες της, καλύπτουν συνολική καλλιεργούμενη έκταση περίπου 9.300 εκταρίων[4], παράγονται διάφορες ποικιλίες κρασιών, ανάμεσα στις οποίες τα αναμφισβήτητα ωραία και ακριβά κρασιά Pinot noir[5] και Chardonnay.[6] Το κρασί από την Κοτ-ντ'Ορ ήταν ένα από τα αγαπημένα του αυτοκράτορα Καρλομάγνου. Άλλες καλλιέργειες περιλαμβάνουν δημητριακά και πατάτες. Η κτηνοτροφία είναι επίσης ανεπτυγμένη, εκτρέφονται πρόβατα και βοοειδή, καθώς και η τυροκομία, με πολλούς τύπους τυριών.[7] Η περιοχή είναι γνωστή για τη μουστάρδα της Ντιζόν.
Υπάρχουν ανθρακωρυχεία και βαριά βιομηχανία, συμπεριλαμβανομένου του χάλυβα, των μηχανημάτων και των πήλινων ειδών. Οι περισσότερο ανεπτυγμένοι βιομηχανικοί τομείς στην Κοτ-ντ'Ορ είναι:
γεωργία και τρόφιμα (14% των εργαζομένων)
μεταλλουργία και μεταλλικές κατασκευές (12% των εργαζομένων)
χημικά, καουτσούκ και πλαστικά (12% των εργαζομένων)
φαρμακευτικά
ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά εξαρτήματα και εξοπλισμός
βιομηχανία ξύλου και χαρτιού.
Η Κοτ-ντ'Ορ βρίσκεται στο κέντρο ενός πυκνού οδικού, σιδηροδρομικού και ποτάμιου δικτύου που υποστηρίζει την οικονομική δραστηριότητα του νομού. Οι μεγάλες βιομηχανίες βρίσκονται γενικά στο αστικό κέντρο της Ντιζόν, αν και μεγάλες βιομηχανίες βρίσκονται στη Σαλίβ, στο υψίπεδο του Λανγκρ, στο Σαλονζέ και στο Μονμπάρ. Η φαρμακευτική βιομηχανία παρουσίασε τη μεγαλύτερη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Ο νομός διαθέτει επίσης περισσότερες από 2.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις που απασχολούν περίπου 50.000 άτομα. Εντούτοις, δεδομένου ότι η ζώνη στατιστικών απασχόλησης στην Ντιζόν περιλαμβάνει το αστικό και διοικητικό κέντρο της περιοχής της Βουργουνδίας-Φρανς-Κοντέ, ο τομέας των υπηρεσιών είναι αναλογικά μεγαλύτερος σε σχέση με τη βιομηχανία, σε σχέση με τις άλλες τρεις ζώνες της Κοτ-ντ'Ορ.[8]
Αξιοθέατα
Μερικά από τα σημαντικότερα τουριστικά αξιοθέατα είναι
το παλάτι των δουκών στην Ντιζόν
το μεσαιωνικό νοσοκομειακό συγκρότημα-άσυλο στην Μπων
η γοτθική εκκλησία του αβαείου του Σαιν-Σαιντ-λ'Αβαί
το αβαείο Φοντεναί κοντά στη Μονμπάρ, ένα παλιό μοναστήρι Κιστερκιανών
ο πύργος Ροσπό, μνημείο του 12ου αιώνα, στην ομώνυμη κοινότητα
ο Τάφος του Βιξ, περίπου 500 π.Χ., με κτερίσματα μεγάλης σημασίας και ποιότητας, θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικός για την κελτική περίοδο.
το πάρκο-μουσείο Αλέσια στην κοινότητα Αλίζ-Σαιντ-Ρεν, νοτιοανατολικά του Μονμπάρ, το αρχαίο φρούριο της οποίας υπερασπίστηκε ο Βερκιγγετόριξ το 52 π.Χ.[9]