Ισπανική Σαχάρα

Συντεταγμένες: 25°N 13°W

Ισπανική Σαχάρα
1884–6  Φεβρουαρίου 1976
Έμβλημα
Χώρα	Ισπανία
Διοικητική υπαγωγή	Ισπανία
Πρωτεύουσα	Λααγιούν
Ίδρυση	1884
Πολίτευμα	αποικία
Ταχυδρομικός κώδικας	53
Γεωγραφικές συντεταγμένες	25°0′0″N 13°0′0″W
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Ισπανική Σαχάρα (ισπανικά: Sahara Español, αραβικά: الصحراء الإسبانية) ήταν ισπανική επαρχία στην Αφρική μεταξύ του 1958 και του 1976. Προέκυψε το 1958 με την ένωση των εδαφών της Σαγία ελ Άμρα και του Ρίο ντε Όρο, έπειτα από την διάλυση της επικράτειας της Ισπανικής Δυτικής Αφρικής. Το 1976, μετά την λεγόμενη Πράσινη Πορεία του Μαρόκου στο έδαφος της Ισπανικής Σαχάρας και την Τριμερή Συμφωνία της Μαδρίτης, η Ισπανία διέκοψε τη διαδικασία αποαποικιοποίησης και εγκατέλειψε το έδαφος, χωρίς να μεταφέρει την κυριαρχία της σε άλλη δύναμη. Έκτοτε, η Ισπανική Σαχάρα που αποκαλείται πλέον Δυτική Σαχάρα αμφισβητείται από το Μαρόκο, το οποίο την κατέχει, και την Αραβική Λαϊκή Δημοκρατία της Σαχάρας.^[1][2][3]

Γεωγραφία

Το έδαφός της Ισπανικής Σαχάρας τοποθετείται στο βορειοδυτικό τμήμα της αφρικανικής ηπείρου και στη γεωγραφική ζώνη που θεωρείται υποτροπική. Ο Τροπικός του Καρκίνου διχοτομεί το έδαφος στο ύψος της Χερσονήσου του Ρίο ντε Όρο. Συνορεύει στα βόρεια με το Μαρόκο, στα βορειοανατολικά με την Αλγερία, στα ανατολικά και νότια με τη Μαυριτανία, ενώ βρέχεται στα δυτικά από τον Ατλαντικό Ωκεανό. Είχε έκταση 280.000 χλμ² και διέθετε μία ακτογραμμή μήκους 1.200 χιλιομέτρων.

Ιστορία

Μετά την επίτευξη της ανεξαρτησίας του το 1956, το Μαρόκο διεκδίκησε την Ισπανική Σαχάρα υποστηρίζοντας ότι αποτελούσε μέρος του ιστορικού προαποικιακού εδάφους του. Το 1957, ο Μαροκινός Απελευθερωτικός Στρατός επιχείρησε να καταλάβει την περιοχή του Ίφνι, στα βόρεια της Ισπανικής Σαχάρας, αλλά απωθήθηκε από τον Ισπανικό Στρατό.^[4]

Η Ισπανία ανάγκασε ορισμένους από τους νομάδες κατοίκους της Ισπανικής Σαχάρας να μετεγκατασταθούν, με αποτέλεσμα την αύξηση του ρυθμού αστικοποίησης. Το 1958, η Ισπανία ένωσε τα εδάφη της Σαγία ελ Άμρα και του Ρίο ντε Όρο, σχηματίζοντας την υπερπόντια επαρχία της Ισπανικής Σαχάρας, ενώ την ίδια χρονιά παραχώρησε το Ακρωτήριο Χούμπι στο Μαρόκο.

Στη δεκαετία του 1960, το Μαρόκο συνέχισε να διεκδικεί την Ισπανική Σαχάρα. Έπεισε μάλιστα τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών να την προσθέσει στον κατάλογο των περιοχών που βρίσκονταν σε καθεστώς αποαποικιοποίησης.

Το 1967, η ισπανική κυριαρχία αμφισβητήθηκε από το Εθνικό Κίνημα Απελευθέρωσης των Σαχράουι, ένα ένοπλο κίνημα που οργανώθηκε κρυφά από τη μαροκινή μοναρχία. Την ίδια χρονιά οι ισπανικές αρχές προχώρησαν στη σύσταση ενός σώματος δημογεροντίας, τη λεγόμενο «Τζέμα», το οποίο αποτελούνταν από παραδοσιακούς φύλαρχους των Σαχράουι. Τα μέλη της Τζέμα επιλέχθηκαν από τις αρχές, αλλά δόθηκαν προνόμια με αντάλλαγμα την υποστήριξη στην ισπανική κυριαρχία.

Το 1969, η Ισπανία αναγκάστηκε να παραχωρήσει το Ίφνι στο Μαρόκο, αλλά συνέχισε να διατηρεί την Ισπανική Σαχάρα. Το επόμενο έτος κατέστειλε την Εξέγερση της Θέμλα.^[5][6]

Το 1973, σχηματίστηκε το Μέτωπο Πολισάριο προκειμένου να πετύχει την ανεξαρτησία της Ισπανικής Σαχάρας, στρεφόμενο τόσο εναντίον των Ισπανών, όσο και απέναντι στο Μαρόκο. Ο αντάρτικος στρατός του Μετώπου αυξήθηκε γρήγορα και η Ισπανία έχασε τον ουσιαστικό έλεγχο της επικράτειας στις αρχές του 1975. Η προσπάθειά της να ιδρύσει έναν πολιτικό αντίπαλο, το Κόμμα Εθνικής Ένωσης των Σαχράουι, είχε μικρή επιτυχία.

Τον χειμώνα του 1975, λίγο πριν από το θάνατο του στρατηγού Φρανθίσκο Φράνκο, η Ισπανία βρέθηκε αντιμέτωπη με μια εντεινόμενη πίεση εδαφικών διεκδικήσεων από το Μαρόκο και, σε μικρότερο βαθμό, από τη Μαυριτανία. Οι πιέσεις αυτές κορυφώθηκαν με την λεγόμενη «Πράσινη Πορεία». Μετά τη διαπραγμάτευση των Συμφωνιών της Μαδρίτης με το Μαρόκο και τη Μαυριτανία, η Ισπανία απέσυρε τις στρατιωτικές δυνάμεις και τους κατοίκους της από την Ισπανική Σαχάρα.^{[7][8][9][10]}

Το Μαρόκο και η Μαυριτανία ανέλαβαν τον έλεγχο της περιοχής. Αργότερα, η Μαυριτανία παραιτήθηκε από την αξίωσή της μετά από έναν ανεπιτυχή πόλεμο εναντίον του Μετώπου Πολισάριο. Το Μαρόκο άρχισε να πολεμά κατά του Μετώπου Πολισάριο μέχρι να επιτευχθεί μία κατάπαυση του πυρός το 1991. Σήμερα, η κυριαρχία του εδάφους παραμένει αμφισβητούμενη.^[11]

Διοίκηση

Γενικοί Κυβερνήτες

Γενικοί Κυβερνήτες της Επαρχίας της Σαχάρας

Όνομα	Περίοδος
Χοσέ Έκτορ Βάσκεθ	1958
Μαριάνο Αλόνσο Αλόνσο	1958-1961
Πέδρο Λατόρε Αλκουμπιέρε	1961-1964
Χοακίν Αγούγια Χιμένεθ-Κορονάδο	1964-1965
Άνχελ Ενρίκεθ Λαρόντο	1965-1967
Χοσέ Μαρία Πέρεθ ντε Λέμα ι Τεχέρο	1967-1971
Φερνάντο ντε Σαντιάγο	1971-1974
Φεντερίκο Γκόμεθ ντε Σαλαθάρ	1974-1976

Παραπομπές

1. http://www.arso.org/Olasp.pdf
2. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 21 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2021. 
3. http://www.un.org/es/comun/docs/?symbol=A/RES/34/37%7Ctitle=34/37
4. http://portal.amelica.org/ameli/jatsRepo/463/4632029003/html/index.html
5. https://www.sahistory.org.za/dated-event/morocco-reclaims-its-long-lost-region-sidi-ifni-spain
6. http://saharawi.net/en/?p=1373
7. Reproducción de la Opinión consultiva de 16 de octubre de 1975 del Tribunal Internacional de Justicia sobre el caso relativo al Sahara Occidental.
8. https://canalhistoria.es/hoy-en-la-historia/la-marcha-verde/
9. https://elordenmundial.com/hoy-en-la-historia/6-noviembre/6-de-noviembre-de-1975-comienza-la-marcha-verde/
10. https://treaties.un.org/doc/publication/unts/volume%20988/volume-988-i-14450-other.pdf
11. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2021.