Ο Ιβάν Σούμπασιτς (Σερβο-Κροάτικα Κυριλλικά: Иван Шубашић; 7 Μαΐου 1892 – 22 Μαρτίου 1955) ήταν ΓιουγκοσλάβοςΚροάτης πολιτικός, περισσότερο γνωστός ως ο τελευταίος Μπάνος της Κροατίας και πρωθυπουργός της βασιλικής γιουγκοσλαβικής κυβέρνησης στην εξορία κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. [3][4]
Νεανικά χρόνια
Η ενότητα αυτή δεν τεκμηριώνεται επαρκώς με παραπομπές. Παρακαλούμε βοηθήστε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Ατεκμηρίωτο υλικό μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
(Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 13/08/2022)
Γεννήθηκε στη Βούκοβα Γκόριτσα και μετά έζησε στην Αυστροουγγαρία. Τελείωσε τη γραμματική και το γυμνάσιο στο Ζάγκρεμπ και γράφτηκε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ. Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, επιστρατεύτηκε στον Αυστροουγγρικό Στρατό όπου έλαβε μέρος στις μάχες κατά των Σερβικών δυνάμεων στον ποταμό Δρίνα. Αργότερα στάλθηκε στο Ανατολικό Μέτωπο όπου χρησιμοποίησε την ευκαιρία να αυτομολήσει στους Ρώσους. Από εκεί εντάχθηκε στους Γιουγκοσλάβους εθελοντές, που πολεμούσαν στον σερβικό στρατό στο μέτωπο της Θεσσαλονίκης.
Μετά τον πόλεμο, ο Σούμπασιτς απέκτησε το πτυχίο του στη Νομική στο Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ, στη Νομική Σχολή, και μετά από αυτό, άνοιξε ένα δικηγορικό γραφείο στο Βρμπόβσκο. Εκεί γνώρισε τον Βλάντκο Μάτσεκ και εντάχθηκε στο Κροατικό Αγροτικό Κόμμα. Το 1938 εξελέγη μέλος της Γιουγκοσλαβικής Εθνοσυνέλευσης.
Πολιτική καριέρα
Μπάνος της Κροατίας
Η ενότητα αυτή δεν τεκμηριώνεται επαρκώς με παραπομπές. Παρακαλούμε βοηθήστε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Ατεκμηρίωτο υλικό μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
(Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 13/08/2022)
Τον Αύγουστο του 1939, ο Μάτσεκ και ο Γιουγκοσλάβος πρωθυπουργός Ντράγκισα Τσβέτκοβιτς κατέληξαν σε συμφωνία για τη συνταγματική ανασυγκρότηση της Γιουγκοσλαβίας και την αποκατάσταση του κροατικού κράτους με τη μορφή της Μπανόβινα της Κροατίας —μια αυτόνομη οντότητα που, μαζί με την ίδια την Κροατία, περιλάμβανε μεγάλα τμήματα της σημερινής Βοσνίας- Ερζεγοβίνης και ορισμένα τμήματα της σημερινής Βοϊβοντίνας, τα οποία περιείχαν μια εθνική Κροατική πλειοψηφία. Ο Σούμπασιτς διορίστηκε ως ο πρώτος μπάνος ή επίτιμος επικεφαλής αυτής της οντότητας, υπεύθυνος για την κυβέρνησή του.
Η Μπανοβίνα έφτασε στο τέλος της μαζί με το Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας, μετά την εισβολή των δυνάμεων του Άξονα τον Απρίλιο του 1941. Ο Σούμπασιτς ενώθηκε με τον Ντούσαν Σίμοβιτς και την εξόριστη γιουγκοσλαβική κυβέρνησή του.
Κυβέρνηση στην εξορία
Στη μετανάστευση, ο Σούμπασιτς εκπροσώπησε για πρώτη φορά τη γιουγκοσλαβική βασιλική κυβέρνηση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σταδιακά, το διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ της βασιλικής κυβέρνησης και του γιουγκοσλαβικού μεγάλου αντιστασιακού κινήματος που ενσωματώνεται στον Τίτο και των παρτιζάνων του, που κυριαρχούνταν από κομμουνιστές ανάγκασε τον Ουίνστον Τσόρτσιλ να μεσολαβήσει. Ο Σούμπασιτς, ένας μη κομμουνιστής Κροάτης, διορίστηκε ως νέος πρωθυπουργός [5] προκειμένου να επιτευχθεί συμβιβασμός μεταξύ του Τίτο - οι δυνάμεις του οποίου αντιπροσώπευαν την de facto κυβέρνηση στα απελευθερωμένα εδάφη - και της μοναρχίας, η οποία προτιμούσε τον Ντράζα Μιχαήλοβιτς και τους Τσέτνικς, που κυριαρχούνταν από Σέρβους.
Αφού απέρριψε δημόσια τον Μιχαήλοβιτς, ο Σούμπασιτς συναντήθηκε με τον Tito στο νησί Βις και υπέγραψε τη συμφωνία Τίτο-Σούμπασιτς, η οποία αναγνώριζε τους Παρτιζάνους ως νόμιμες ένοπλες δυνάμεις της Γιουγκοσλαβίας με αντάλλαγμα οι Παρτιζάνοι να αναγνωρίσουν και να συμμετάσχουν επίσημα στη νέα κυβέρνηση. Ο Σούμπασιτς κράτησε τη θέση του μέχρι τις 7 Μαρτίου 1945, όταν ο Τίτο έγινε επίσημα πρωθυπουργός της Γιουγκοσλαβίας. Ο Σούμπασιτς ήταν υπουργός Εξωτερικών στο υπουργικό του συμβούλιο μέχρι τον Οκτώβριο, όταν παραιτήθηκε, διαφωνώντας με τις κομμουνιστικές πολιτικές της νέας κυβέρνησης.
Μετέπειτα ζωή και θάνατος
Ο Σούμπασιτς πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, πεθάνοντας το 1955 στο Ζάγκρεμπ. Στην κηδεία του παρευρέθηκαν περίπου 10.000 άνθρωποι. [6] Είναι θαμμένος στο νεκροταφείο Μιρογκόζ.
↑Journal of Croatian Studies, XXIV, 1983 – Annual Review of the Croatian Academy of America, Inc. New York, N.Y., Electronic edition by Studia Croatica. Retrieved 2010-02-02.