Ημίθεος

Ο όρος ημίθεος μπορεί να αναφέρεται σε μία μικρής σημασίας θεότητα, σε κάποιον θνητό ή αθάνατο που είναι γόνος ενός θεού και ενός ανθρώπου, ή κάποιον που απέκτησε θεϊκή υπόσταση μετά θάνατον. ^[1]

Γνωστός ημίθεος της ελληνικής μυθολογίας είναι ο Ηρακλής, γιος του Θεού Δία και της θνητής Αλκμήνης

Ελληνική μυθολογία

• Αιακός: γιος του Δία και της νύμφης Αίγινας, που ήταν μια από τις είκοσι κόρες του ποταμού Ασωπού και της Μετώπης, κόρης του ποταμού Λάδωνα. Ο Αιακός ήταν πατέρας του Τελαμόντα και του Πηλέα και παππούς του Αίαντα και του Αχιλλέα.
• Αινείας: Τρώας ήρωας, γιος της Αφροδίτης (θεάς του έρωτα) και του πρίγκηπα Αγχίση, αδελφός του Λύρου και συγγενής του βασιλιά της Τροίας Πριάμου. Όταν έπεσε η Τροία, διέφυγε πηγαίνοντας στην Ιταλία, όπου οι απόγονοί του Ρωμύλος και Ρώμος ίδρυσαν τη Ρώμη.
• Αμφίων: γιος του Δία και της Αντιόπης, and twin brother of Zethus.
• Αρκάς: πατέρας του ήταν ο Δίας και μητέρα του η νύμφη της Αρτέμιδος Καλλιστώ
• Αρμονία: Κόρη του Άρη και της Αφροδίτης, μητέρα της Σεμέλης και γιαγιά του Διόνυσου.
• Ασκληπιός: γιος του Απόλλωνα και της Κορωνίδας ή της Αρσινόης, που διδάχτηκε τη θεραπευτική τέχνη από το Χείρωνα. Στην Ιλιάδα παρουσιάζεται ως απλός θνητός ιατρός που έγινε ημίθεος μετά το θανάτό του.
• Αχιλλέας: γιος της Θέτιδας (θαλάσσιας νύμφης και κόρης του Νηρέα) και του Πηλέα, βασιλιά των Μυρμιδόνων.
• Βελλερεφόντης, ή Βελλερεφών: γιος του βασιλέα της Κορίνθου (ή Εφύρας) Γλαύκου (και επομένως εγγονός του Σίσυφου) και της Ευρυνόμης (θυγατέρας του Νίσου, βασιλέα των Μεγάρων).
• Δάρδανος: γιος του Δία και της Πλειάδας Ηλέκτρας, θυγατέρας του Άτλαντος, και ιδρυτής της πόλεως Δαρδάνου στο Όρος Ίδα της Τρωάδος.
• Διόνυσος: Γιος του Δία και της Σεμέλης κόρης του Κάδμου και της Αρμονίας (κόρης του Άρη και της Αφροδίτης).
• Ωραία Ελένη: κόρη του Δία ή του Τυνδάρεω και της Λήδας. Σύζυγος του Μενέλαου, του βασιλέα της Σπάρτης.
• Έπαφος: γιος του Δία και της Ιούς, που μεγάλωσε στη Συρία και στην Αίγυπτο, όπου ίδρυσε πολλές πόλεις.
• Ζήθος: ο ένας από τα δίδυμα παιδιά της Αντιόπης και του Δία, που μεγάλωσαν στον Κιθαιρώνα αναθρεμμένα από κάποιο βοσκό. Ο αδελφός του ήταν ο Αμφίων. Έλαβε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο ως ένας από τους αρχηγούς των Βοιωτών.
• Ηρακλής: γιος του Δία και της Αλκμήνης.
• Θησέας: Ήρωας, γιος της Αίθρας και του βασιλιά Αιγαία ή, κατ'άλλους, του θεού Ποσειδώνα.
• Ιασίων: γεωργός γιος του Δία ή κατά άλλους του βασιλιά Κόρινθου και της Πλειάδας Ηλέκτρας, αδελφός του Δαρδάνου. Τον αγάπησε η θεά Δήμητρα από τον οποίο και απέκτησε τον Πλούτο. Επειδή όμως τόλμησε να δεχθεί τον έρωτα μιας θεάς, ο Ζεύς τον κατακεραύνωσε.
• Ιππολύτη: Κόρη του θεού Άρη και βασίλισσα των Αμαζόνων.
• Μέμνων: βασιλιάς της Αιθιοπίας, γιος της Ηούς και του Τιθωνού, εγγονός του Λαομέδοντα και ανιψιός του Πριάμου. Σκοτώθηκε στον Τρωικό Πόλεμο.
• Ορφέας: γιος της Καλλιόπης, της Μούσας της επικής ποίησης και του Οίαγρου, βασιλιά της Θράκης ή, σε άλλες παραδόσεις, του θεού Απόλλωνα.
• Πενθεσίλεια: κόρη του θεού του πολέμου Άρη και της Οτρήρης, βασίλισσα των Αμαζόνων κατά την περίοδο του Τρωικού Πολέμου.
• Περσεύς: γιος του Δία και της θνητής πριγκήπισσας Δανάης την οποία ο θεός επισκέφθηκε με τη μορφή χρυσής βροχής.
• Πολυδεύκης: Σύμφωνα με το μύθο, η Λήδα, σύζυγος του Σπαρτιάτη βασιλιά Τυνδαρεω, από την ένωσή της με τον Δία, γέννησε δυο αβγά. Από το ένα βγήκαν ο Πολυδεύκης και η Ελένη (τα παιδιά του Δία) κι από το άλλο ο Κάστωρ και η Κλυταιμνήστρα (τα παιδιά του Τυνδάρεω). Έτσι, από τους Διόσκουρους, ο Πολυδεύκης ήταν ημίθεος και ο δίδυμος αδελφός του Κάστωρ όχι.
• Τιτυός: ένας από τους Γίγαντες ή, σύμφωνα με άλλους μυθογράφους, ένας από τους Τιτάνες. Γενεαλογείται είτε ως γιος του Δία και της Ελάρης (κόρης του Ορχομενού ή του Μινύα), είτε, κατά την Οδύσσεια, ως γιος της Γαίας.
• Ωρίων: γιος του Ποσειδώνα και της Ευρυάλης, κόρης του βασιλιά της Κρήτης Μίνωα. Λέγεται ακόμα ότι είχε πάρει από τον πατέρα του, θεό της θάλασσας, το χάρισμα να μπορεί να βαδίζει πάνω στη θάλασσα. Δεινός κυνηγός, μετά τον θάνατό του μετατράπηκε σε αστερισμό.

Ρωμαϊκή μυθολογία

• Ρωμύλος και Ρώμος: Ο Ρωμύλος (λατ. Romulus) και ο Ρώμος (λατ. Remus ή Ρήμος) σύμφωνα με τον Στράβωνα στα Γεωγραφικά, ήταν δίδυμα αδέλφια και ήρωες και θεότητες της ρωμαϊκής μυθολογίας. Αναφέρονται ως οι ιδρυτές και πρώτοι βασιλιάδες της Ρώμης. Πατέρας τους ήταν ο Άρης και μητέρα τους η εστιάδα Ρέα ή Ρέα Συλβία ή Ιλία, κόρη του βασιλιά της Άλβας Λόνγκας Νουμίτορα.
• Φαύνος: Σύμφωνα με τον Βιργίλιο στην Αινειάδα ο Φαύνος ήταν αρχικώς άνθρωπος, ένας βασιλιάς του Λατίου που θεοποιήθηκε μετά τον θάνατό του.

Ινδική μυθολογία

• ΄Αρτζουνα (Arjuna, σανσκρ. अर्जुन): γιος του θεού Ίντρα και της βασίλισσας Κούντι. Πρίγκηπας και ήρωας του έπους Μαχαμπάρατα και ειδικα της Μπαγκαβάτ Γκίτα.
• Μπίμα (Bhima, σανσκρ. भीम): γιος του θεού των ανέμων Vayu|Pawan και της βασίλισσας Κούντι. Πρίγκηπας και ήρωας του έπους Μαχαμπάρατα, όπου σκότωσε και τους εκατό Κάουραβα.
• Μπίσμα (Bhishma, σανσκρ. भीष्‍म): γιος του βασιλιά Σαντάνου και της θεάς Γκάνγκα (ποταμός Γάγγης). Έκανε όρκο αγνότητας και ήταν ξακουστός τοξότης.
• Ντρισταντιουμνα (Dhrishtadyumna σανσκρ.धृष्टद्द्युम्न): Γεννήθηκε μέσα από τη φωτιά, μαζί με την αδελφή του Ντράουπαντι.
• Ντράουπαντι: Γεννήθηκε μέσα από τη φωτιά μιας θυσίας που έκανε ο πατέρας της, βασιλιάς Ντρούπαντα, στο θεό Άγκνι.
• Ιραβάν (Iravan): Γιος του πρίγκηπα Άρτζουνα και της πριγκήπισσας των φιδιών Ούλουπι.
• Κάρνα (Karna, σανσκρ. कर्ण): Γιος του Σούρια, θεού του ήλιου, και της Κούντι, όταν ήταν ακόμη ανύπαντρη.
• Γιουντίσθιρα (Yudhishthira), σανσκρ. युधिष्ठिर: γιος του Γιάμα, θεού του θανάτου, και της Κούντι. Ήρωας του έπους Μαχαμπάρατα.

Νορβηγική μυθολογία

• Σέμινγκρ (Sæmingr): βασιλιάς της Νορβηγίας, γιος του θεού Οντίν και της βασίλισσας Σκάντε.
• Μπράγκιλ (Bragi): γιος του θεού Οντίν.

Κελτική μυθολογία

• Τσου Τσουλάιν (Cú Chulainn): γιος του θεού Lugh και της θνητής Deichtine.
• Ντιαρμούιντ ουα Ντουίμπνε (Diarmuid Ua Duibhne): γιος του Ντον .

Άλλες

• Αμιράνι (Amirani): Γεωργιανός ήρωας, γιος της θεάς Ντάλι και ενός θνητού κυνηγού
• Γκιλγκαμές: Σουμέριος βασιλιάς, ήρωας του ομώνυμου έπους. Ημίθεος με υπερφυσικές δυνάμεις, αντίστοιχος του Ηρακλή της ελληνικής μυθολογίας, ο οποίος έχτισε μεγάλα τείχη στην πόλη του, στην περιοχή του σημερινού Ιράκ, για να προστατεύσει το λαό του από εξωτερικούς κινδύνους.
• Σεμίραμις : θρυλική βασίλισσα της Ασσυρίας, γνωστή κι ως Shamiram στα αραμαϊκά. Σύμφωνα με το θρύλο, η Σεμίραμις ήταν κόρη ενός θνητού, του Σύρου, και της θαλάσσιας θεότητας Δερκετούς, η οποία την εγκατέλειψε μωρό κι έπεσε και πνίγηκε στη θάλασσα. Η Σεμίραμις ανατράφηκε με τη βοήθεια περιστεριών, μέχρι που τη βρήκε και ανέλαβε την ανατροφή της ο Σίμμας, βασιλικός βοσκός.

Παραπομπές

1. Ερμογένης: «Η λέξη «ἥρως» όμως τι θα μπορούσε να σημαίνει;» (Κρατύλος, 398 c-6)Σωκράτης: «Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε τούτο. Γιατί λίγο έχει παραποιηθεί το όνομά τους, που φανερώνει τη δημιουργία τους από τον έρωτα. […] Δεν ξέρεις πως οι ήρωες είναι ημίθεοι;» (Κρατύλος, 398 c-7-9, c-11). «Όλοι γεννήθηκαν από έρωτα θεού με θνητή ή θνητού με θεά. Αν το εξετάσεις σύμφωνα με την αρχαία Αττική διάλεκτο, σίγουρα θα καταλάβεις· θα δεις δηλαδή ότι παράγεται από την ονομασία του έρωτα, από την οποία γεννήθηκαν οι ήρωες, με μικρή μεταβολή για χάρη της λέξης. Επομένως, ή εννοεί αυτό για τους ήρωες ή εννοεί πως οι ήρωες ήταν σοφοί και ικανότατοι ρήτορες και διαλεκτικοί, πολύ ικανοί στο να ερωτούν· άλλωστε «εἴρειν» σημαίνει «να μιλά κάποιος». Όπως λοιπόν είπαμε λίγο πριν, στην Αττική διάλεκτο οι ήρωες είναι ικανοί στη ρητορική και στις ερωτήσεις […].» (Κρατύλος, 398 d-1-8, e-1-3)