Η ΕΡΤ Ψηφιακή, γνωστή και με την αγγλική μετάφραση ERT Digital, ήταν ένας πάροχος ψηφιακού ραδιοτηλεοπτικού σήματος της ΕΡΤ για τη μετάβαση στην ψηφιακή τηλεόραση και το πρώτο ψηφιακό πρόγραμμα ελεύθερης λήψης που μεταδόθηκε επίγεια στην Ελλάδα. Παρουσιάστηκε τον Ιανουάριο του 2006 και καταργήθηκε τον Μάρτιο του 2012, λόγω των περικοπών στην ΕΡΤ.
Ιστορικό
Εκτός από τις τεχνικές δυσκολίες, το κυριότερο θέμα που είχαμε να αντιμετωπίσουμε ήταν δυσπιστία [...] που προήλθε και από τους φορείς των ατόμων με αναπηρία, οι οποίοι έχουν κακή εμπειρία από τον τρόπο που τα ΜΜΕ τους αντιμετωπίζουν. Με τη μέχρι τώρα εμπειρία μπορώ να πω ότι η αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων [...] είναι η μη φοβική, η μη ενοχική αντιμετώπιση των θεμάτων ιδιαίτερα όταν νιώθεις ότι αυτό που κάνεις είναι προς θετική κατεύθυνση με τελικό στόχο την εξάλειψη από τα Μέσα και κυρίως τα ηλεκτρονικά, του αποκλεισμού συνανθρώπων μας.
Το 1999, εξεταζόταν συμφωνία με την ΕΡΤ, τον Alpha TV και τον ΟΤΕ, με σκοπό την δημιουργία μιας ψηφιακής πλατφόρμας. Παρά την έγκριση των σχεδίων αυτών από τα διοικητικά συμβούλια των εταιριών αυτών τον Μάρτιο του 2000,[2] εγκαταλείφθηκαν τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, αφού ο ΟΤΕ, υπεύθυνος για το δοκιμαστικό λανσάρισμα ενός πακέτου καναλιών στο Eurobird 4,[3] αποχώρησε από το πρότζεκτ.[4][5][6] Το λεγόμενο πακέτο συνέχισε την εκπομπή του, περιλαμβάνοντας διεθνή θεματικά κανάλια, τα οποία σταδιακά αντικαταστάθηκαν με Ελληνικά περιφερειακά.[7]
Η μετάβαση στην επίγεια ψηφιακή τηλεόραση μέχρι το τέλος του 2012 ήταν υποχρέωση της Ελλάδας με βάση την οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.[8] Η ΕΡΤ αποφάσισε να δημιουργήσει το δικό της πάροχο υπηρεσιών ψηφιακού σήματος με την ονομασία ΕΡΤ Ψηφιακή, χωρίς νομοθετικό πλαίσιο να τον καλύπτει τότε στην Ελλάδα.[9] Επέλεξε την τεχνολογία DVB-T/MPEG-2.[10] Ο σχεδιασμός ήταν, ξεκινώντας από την Αττική, η κάλυψη να επεκτεινόταν σταδιακά ώστε να καλύψει το σύνολο του ελλαδικού χώρου.
Η στρατηγική ήταν αμφιλεγόμενη μιας και για τη χρηματοδότηση της ΕΡΤ Ψηφιακή αυξήθηκε το ανταποδοτικό τέλος,[11] επομένως σημαντικό τμήμα του πληθυσμού θα πλήρωνε για μια υπηρεσία που δεν θα μπορούσε να λάβει. Παράλληλα η ΕΡΤ επέλεξε σε πρώτο στάδιο, αντί για τη μετάδοση των υπαρχόντων καναλιών της σε ψηφιακό σήμα, να δημιουργήσει μια σειρά από νέα εξειδικευμένα θεματικά κανάλια με διαφορετικό πρόγραμμα[12] για την ψηφιακή της πλατφόρμα. Επίσης, βάσει νόμου που τέθηκε σε ισχύ το 2007, στην ομώνυμη θυγατρική της ΕΡΤ θα μπορούσαν να συμμετέχουν ιδιωτικοί χρηματοδότες, ενώ το 15% των τελών θα αξιοποιούνταν για την Ψηφιακή. Αυτό προκάλεσε μια σειρά από απεργίες της ΠΟΣΠΕΡΤ, κάνοντας λόγο για «αλλοίωση του χαρακτήρα της ΕΡΤ».[13][14]
Οι πρώτες πειραματικές εκπομπές του Σπορ+ ξεκίνησαν στις 10 Φεβρουαρίου 2006 και την άνοιξη της ίδιας χρονιάς άρχισε η κανονική μετάδοση του μαζί με των Πρίσμα+, Σινέ+ και του δορυφορικού προγράμματος του ΡΙΚ. Αξιοσημείωτη ήταν η εκπομπή των καναλιών αυτών χωρίς διαφημίσεις.[12][15] Στις πρώτες διαφημίσεις και τηλεοπτικά σήματα των σταθμών, την εμφάνισή τους έκαναν μασκότ ονόματι Digi, που αποτελούσαν ανθρώπινες μορφές των λογότυπων του κάθε σταθμού. Στα τέλη του 2007, εντάχθηκε πρόγραμμα EPG στο μπουκέτο.[16]
Η πρώτη φάση της επέκτασης του δικτύου στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας και του Βόλου ολοκληρώθηκε λίγο αργότερα.[10] Όμως με κυβερνητικές αποφάσεις καθυστέρησε η επέκταση του προγράμματος της ΕΡΤ Ψηφιακή στην υπόλοιπη χώρα,[17] καθώς και η ψηφιακή μετάδοση των αναλογικών καναλιών της ΕΡΤ μέσω του δικτύου του ΟΤΕ. Τελικά τα τελευταία μετέβησαν στο μπουκέτο της ΕΡΤ Ψηφιακή τον Σεπτέμβριο του 2010.[18]
Ένα επιπλέον πρόβλημα για την ΕΡΤ Ψηφιακή προέκυψε όταν η Digea, ο πάροχος δικτύου που είχαν συστήσει τα μεγαλύτερα ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια, υιοθέτησε το πρότυπο DVB-T/MPEG-4 το οποίο ήταν ασύμβατο με αυτό της πρώτης, με αποτέλεσμα πολλοί τηλεθεατές να υποχρεωθούν να αγοράσουν νέους αποκωδικοποιητές ενώ κάποιες συσκευές δεν μπορούσαν να αποκωδικοποιήσουν το σήμα της ΕΡΤ Ψηφιακή. Τελικά η ΕΡΤ οδηγήθηκε στην υιοθέτηση αυτού του προτύπου το 2010, στα τρία τότε κύρια κανάλια της (ΕΤ1, ΝΕΤ και ΕΤ3).
Τα θεματικά κανάλια της ΕΡΤ Ψηφιακή, εν μέρει λόγω της περιορισμένης διείσδυσης των αποκωδικοποιητών με DVB-T/MPEG-2 δεν κατάφεραν ποτέ να κερδίσουν μεγάλα μερίδια τηλεθέασης.[σ 1] Έκλεισαν οριστικά τον Μάρτιο του 2012[20][21] και στο δίκτυό της έμειναν μόνο τα δορυφορικά κανάλια και τα κανάλια της ΕΡΤ μέχρι το κλείσιμό της τον Ιούνιο του 2013. Η υποδομή της χρησιμοποιήθηκε για τη μετάδοση των προγραμμάτων της Νέας Ελληνικής Ραδιοφωνίας, Ίντερνετ και Τηλεόρασης (ΝΕΡΙΤ) η οποία λειτούργησε μέχρι τις 11 Ιουνίου 2015, όταν η ΕΡΤ επαναλειτούργησε.
Από τις 2 Φεβρουαρίου του 2019, το πρώην δίκτυο της ΕΡΤ Ψηφιακή, επεκτάθηκε, και λειτουργεί επισήμως σε όλη την χώρα, από 156 κέντρα εκπομπής, τα οποία μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2021, έγιναν 168. Τον Μάιο του 2019, η ΕΡΤ, άλλαξε το πρότυπο μετάδοσης, και στα δορυφορικά κανάλια, και υιοθέτησε το πρότυπο DVB-T/MPEG-4, με αποτέλεσμα να καταργήσει οριστικά το DVB-T/MPEG-2, το οποίο στις σημερινές εποχές, είναι αρκετά παλιάς τεχνολογίας.
Από την 1η Δεκεμβρίου 2020, ξεκίνησαν να μεταδίδονται υποχρεωτικά, και σε ανάλυση High Definition 1080i, και τα τρία δημόσια κανάλια (ΕΡΤ1, ΕΡΤ2 και ΕΡΤ3) και οι τέσσερις Ευρωπαϊκοί δορυφορικοί τηλεοπτικοί σταθμοί, σε ανάλυση MPEG-4 (Deutsche Welle, ΡΙΚ Sat, TV5 Monde και BBC World News), επιτυγχάνοντας κάλυψη στο 80% του πληθυσμού της χώρας. Ωστόσο, υπάρχει στόχος και υποχρέωση, τα δημόσια κανάλια να καλύψουν το 100% του πληθυσμού της χώρας, και ήδη τοποθετούνται αναμεταδότες και για την δεύτερη συχνότητα, προκειμένου να επιτευχθεί αυτό, ενώ παράλληλα από τις 6 Νοεμβρίου 2020 έως και τις 20 Οκτωβρίου 2021, έγινε υποχρεωτικός επανασυντονισμός, στις νέες συχνότητες εκπομπής, ανά την Ελλάδα, κάτω των 700 MHz.
Προγράμματα
Τηλεόραση
Η ΕΡΤ Ψηφιακή λειτούργησε μια σειρά από τηλεοπτικούς σταθμούς με στόχο την προσφορά προγράμματος, ενώ δημιουργήθηκαν τρία νέα θεματικά κανάλια: τα πρίσμα+, σινέ+ και σπορ+. Η ΕΡΤ λειτούργησε μια σειρά από τους παρακάτω τηλεοπτικούς σταθμούς:
Κανάλια
Περιγραφή
Περίοδος λειτουργίας
Η λειτουργία του ξεκίνησε στις 25 Απριλίου 2006. Εξέπεμπε όλο το 24ωρο και το πρόγραμμά του επικεντρωνόταν γύρω από τις ταινίες, τις ελληνικές σειρές του αρχείου της ΕΡΤ και τα ντοκιμαντέρ, ενώ είχε και παιδικό πρόγραμμα.[22] Στις 26 Απριλίου 2011 το κανάλι συγχωνεύτηκε με το σπορ+ και μετονομάστηκε σε σινέ/σπορ+. Μετά το οριστικό κλείσιμό του, από τις 19 Μαρτίου 2012 έως τις 1 Δεκεμβρίου 2020, στη συχνότητά του μεταδιδόταν η ευρωπαϊκή έκδοση του BBC World News. Από τις 1 Δεκεμβρίου 2020, στην θέση του BBC World News, άρχισε να μεταδίδεται, η ΕΡΤ3 σε υψηλή ευκρίνεια.
25.04.2006-26.04.2011
Το σπορ+ ξεκίνησε να εκπέμπει στις 23 Μαΐου 2006.[23][24] Το πρόγραμμά του περιελάμβανε αποκλειστικά αθλητικά γεγονότα, μεταδιδόμενα ζωντανά και μαγνητοσκοπημένα. Στις 26 Απριλίου του 2011 συγχωνεύτηκε με το σινέ+ και μετονομάστηκε σε σινέ/σπορ+ μέχρι τις 19 Μαρτίου 2012 οπότε έκλεισε οριστικά η ΕΡΤ Ψηφιακή. Από το 2019, ορισμένα από τα αθλητικά προγράμματα του «σπορ+», μεταφέρθηκαν στο πρόγραμμα της επίγειας ΕΡΤ Sports, η οποία στις 1 Δεκεμβρίου 2020, καταργήθηκε και άρχισε να μεταδίδεται, η ΕΡΤ1 σε υψηλή ευκρίνεια.
23.05.2006-26.04.2011
Το πρίσμα+ ξεκίνησε το πρόγραμμά του στις 20 Μαρτίου 2006[25] και ήταν το πρώτο τηλεοπτικό κανάλι στην Ελλάδα που απευθυνόταν σε άτομα με ειδικές ανάγκες. Η ιδέα για την υλοποίηση προγράμματος με προσβασιμότητα σε αυτά τα άτομα αναπτύχθηκε πρώτα από τον τότε Υπουργό ΕπικρατείαςΘεόδωρο Ρουσόπουλο.[1] Το πρόγραμμά του κάλυπτε όλο το 24ωρο. Η ιδιαιτερότητά του ήταν πως όλες οι εκπομπές του μεταδίδονταν υποτιτλισμένες ή στην ελληνική νοηματική γλώσσα, ενώ διέθετε τη δυνατότητα αμφίδρομων υπηρεσιών, όπως της ακουστικής περιγραφής.[26] Με το κλείσιμό του στις 19 Μαρτίου 2012 στην συχνότητά του άρχισε να εκπέμπει το γερμανικό τηλεοπτικό κανάλι Deutsche Welle, ενώ μέρος του προγράμματός του, συμπεριλαμβανομένων των δελτίων ειδήσεων στην νοηματική γλώσσα, μεταφέρθηκε στην ΕΤ1.[27][28]
20.03.2006-19.03.2012
Το σινέ/σπορ+ ήταν ένα προσωρινό βραχύβιο κανάλι που προέκυψε από την αναγκαστική συγχώνευση των δύο ψηφιακών καναλιών του σινέ+ και του σπορ+ στις 26 Απριλίου 2011 και την επόμενη χρονιά σταμάτησε οριστικά τη λειτουργία του λόγω των γενικότερων περικοπών στην ΕΡΤ. Η ίδρυση και η συγχώνευση προέκυψαν λόγω της ίδρυσης του ΕΡΤ HD (και μετέπειτα ΕΡΤ Sports, σήμερα ΕΡΤ1 HD) και επειδή δεν υπήρχαν επιπλέον ελεύθερες συχνότητες.
26.04.2011-19.03.2012
Ένθετα ειδικά προγράμματα των καναλιών της ΕΡΤ Ψηφιακή
Ένθετο
Περιγραφή
Περίοδος λειτουργίας
Το studio+ (Studio Plus) ήταν ένα ψυχαγωγικό ένθετο του Σινέ+. Το πρόγραμμά του ήταν μουσικό και εξέπεμπε μόνο τις βραδινές ώρες συνάπτοντας συνεργασία με το Αθηναϊκό μουσικό περιφερειακό κανάλι MAD TV, αλλά και με την EBU, αποκλειστικά για τις ανάγκες της ΕΡΤ στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision, και τις Συμμετοχές της Ελλάδας στον διαγωνισμό. Ξεκίνησε το 2006 μαζί με όλα τα κανάλια του κρατικού παρόχου και καταργήθηκε ενάμιση χρόνο αργότερα, τον Σεπτέμβριο του 2007.
2006-09.2007
Το info+ (Info Plus) ήταν ένα ενημερωτικό ένθετο που περιελάμβανε μια ποικιλία από ενημερωτικά προγράμματα από τις 16:00 μέχρι τις 20:00 και εξέπεμπε στο Σπορ+.[9] Παράλληλα, λειτουργούσε και αλληλεπιδρών υπηρεσία RSS feed.[16][29] Ξεκίνησε το 2008 και έκλεισε το 2012.
2008-19.03.2012
Υπόλοιπα κανάλια
Στο ξεκίνημα της ΕΡΤ Ψηφιακή είχε μεταδοθεί και το προσωρινό Eurovision Channel, το οποίο εξέπεμπε εξάωρο πρόγραμμα σχετικό με τον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision 2006 και συνεργαζόταν και αυτό με το MAD TV.[25] Από το δίκτυό της, αναμεταδίδονταν επίσης το ΡΙΚ Sat (κατόπιν διακρατικής συμφωνίας μεταξύ της ΕλληνικήςΕΡΤ και του ΚυπριακούΡΙΚ), το παγκόσμιο ειδησεογραφικό κανάλι του BBC, BBC World News, η Ευρωπαϊκή έκδοση του Γαλλόφωνου καναλιού TV5 Monde και το Αγγλόφωνο - Γερμανόφωνο ειδησεογραφικό πρόγραμμα της Deutsche Welle. Τον Σεπτέμβριο του 2010 προστέθηκαν οι ψηφιακές εκδόσεις των ΕΤ1, ΝΕΤ και ΕΤ3 και του καναλιού της Βουλής.[18] Τον Απρίλιο του 2011 ξεκίνησε μέσω της ΕΡΤ Ψηφιακή εκπομπές και η ΕΡΤ HD, που αποτέλεσε το πρώτο ελληνικό κανάλι ελεύθερης επίγειας λήψης με σήμα υψηλής ευκρίνειας.[30] Με διακρατική συμφωνία μεταδίδονται νόμιμα μόνο το ΡΙΚ Sat και το TV5 Monde, ενώ με το BBC, δεν υπάρχει διακρατική συμφωνία, όπως επίσης δεν υπήρχε διακρατική συμφωνία και με την Deutsche Welle. Τα κανάλια αυτά είχαν καταγγείλει την ΕΡΤ, για παράνομη μετάδοση του σήματός τους, μέσα από τις συχνότητες της στην Ελλάδα.
Η Deutsche Welle μεταδιδόταν για σχεδόν 10 χρόνια στην Ελλάδα, από τις συχνότητες της ΕΡΤ (από τις 19 Μαρτίου 2012 έως τις 3 Μαρτίου 2022), όποτε και η ΕΡΤ αποφάσισε να σταματήσει οριστικά την μετάδοση του στην Ελληνική επικράτεια, και να βγάλει κατόπιν πιέσεων από την ΕΕ, ένα νέο 24ωρο ενημερωτικό κανάλι, το ΕΡΤ News. Επίσης για ένα μικρό χρονικό διάστημα η ΕΡΤ αναμετέδιδε αυτόνομα και το Euronews, μέσα από τις συχνότητες της άλλοτε NetMed.
Το ΕΡΤ HD, καταργήθηκε επίσης οριστικά στις 9 Φεβρουαρίου 2019 κατόπιν πιέσεων από την ΕΕ, επειδή η ΕΡΤ ως Δημόσια Ραδιοτηλεόραση της Ελλάδας, έπρεπε να είχε ήδη βγάλει πολύ νωρίτερα όλα τα προγράμματα της ταυτόχρονα και σε υψηλής ευκρίνειας ανάλυση, πράγμα που έκανε ενάμιση χρόνο αργότερα την 1η Δεκεμβρίου 2020. Η ΕΡΤ1 HD, αντικατέστησε αναγκαστικά το προσωρινό αθλητικό κανάλι ΕΡΤ Sports HD, λόγω έλλειψης αναμεταδοτών σε μεγάλο μέρος της Ελληνικής Επικράτειας, και επειδή η ΕΡΤ1 είναι το κύριο κανάλι της ΕΡΤ, πρέπει να εκπέμπει αναγκαστικά παντού.
Η ΕΡΤ Ψηφιακή μεταδιδόταν επίγεια μέσα από το δικό της ψηφιακό πλέγμα στην Αττική, στη Θράκη, στην Κεντρική Μακεδονία και τον Βόλο, καλύπτοντας περίπου το 65% του ελληνικού πληθυσμού. Στην υπόλοιπη χώρα ήταν διαθέσιμη μόνο δορυφορικά και αργότερα μέσω των συνδρομητικών υπηρεσιών του ΟΤΕ (Conn-x TV). Για την λήψη των προγραμμάτων της ήταν απαραίτητη η χρήση ψηφιακού αποκωδικοποιητή, ο οποίος διανέμετο δωρεάν σε άτομα με ειδικές ανάγκες για πρόσβαση στο Πρίσμα+.[1][15]
.png)
