Ο Γεώργιος Ε΄ ο Λαμπρός,γεωργιανά: გიორგი V ბრწყინვალე Giorgi V Brtskinvale, μεταφράζεται επίσης ως ο Επιφανής ή Θαυμάσιος (1286/1289 – 1346) ήταν βασιλιάς της Γεωργίας από το 1299 έως το 1302 και ξανά από το 1314 μέχρι το τέλος του το 1346. Ένας ευέλικτος και διορατικός πολιτικός, ανέκτησε τη Γεωργία από τη Μογγολική κυριαρχία ενός αιώνα, αποκαθιστώντας την προηγούμενη δύναμη και τον Χριστιανικό πολιτισμό της χώρας.
Βασιλεία
Καταστατικό του βασιλιά Γεωργίου Ε΄, 14ος αι.Η επικράτεια της Γεωργίας κατά τη βασιλεία του Γεωργίου Ε΄.
Ο Γεώργιος γεννήθηκε από τον Δημήτριο Β΄ τον Αυτοθυσιαζόμενο, βασιλιά της Γεωργίας και την 3η σύζυγό του Νατέλα, κόρη του Μπέκα Α΄ Τζακέλι, πρίγκιπα και ατάμπεγκ του Σάμτσχε. Ο Δημήτριος Β΄ εκτελέστηκε από τους Μογγόλους το 1289 και ο μικρός πρίγκιπας Γεώργιος Ε΄ μεταφέρθηκε στη Σάμτσχε, για να μεγαλώσει στην Αυλή τού εκ μητρός πάππου του.
Το 1299 ο ΙλχανίδηςχανΓκαζάν τον τοποθέτησε ως αντίπαλο ηγεμόνα τού μεγαλύτερου αδελφού τού Γεωργίου Ε΄, του επαναστατημένου Δαβίδ Η΄ βασιλιά της Γεωργίας. Ωστόσο η εξουσία τού Γεωργίου Ε΄ δεν εκτεινόταν πέρα από την προστατευόμενη από τους Μογγόλους πρωτεύουσα Τιφλίδα, έτσι ο Γεώργιος Ε΄ αναφερόταν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ως «ο σκιώδης βασιλιάς της Τιφλίδας». Το 1302 αντικαταστάθηκε από τον αδελφό του Βάχτανγκ Γ΄. Μετά το τέλος και των δύο μεγαλύτερων αδελφών του, τού Δαβίδ Η΄ και του Βάχτανγκ Γ΄, ο Γεώργιος έγινε αντιβασιλιάς τού γιου τού Δαβίδ, Γεωργίυ ΣΤ΄, ο οποίος απεβίωσε ανήλικος το 1313, επιτρέποντας στον Γεώργιο Ε΄ να στεφθεί βασιλιάς για δεύτερη φορά. Έχοντας υποσχεθεί αρχικά την πίστη του στον Iλ-χαν Ολζαϊτού, ξεκίνησε ένα πρόγραμμα επανένωσης των Γεωργιανών εδαφών. Το 1315 οδήγησε τους Γεωργιανούς βοηθούς να καταστείλουν μια αντιμογγολική εξέγερση στη Μικρά Ασία, μία εκστρατεία που θα αποδεικνυόταν η τελευταία, στην οποία οι Γεωργιανοί πολέμησαν στις τάξεις των Μογγόλων. Το 1320 έδιωξε τους επιδρομείς Αλανούς από την πόλη Γκόρι και τους ανάγκασε να επιστρέψουν στα βουνά του Καυκάσου.
Ο Γεώργιος Ε΄ είχε φιλικές σχέσεις με τον ισχυρό Μογγόλο πρίγκιπα Τσόμπαν, ο οποίος εκτελέστηκε από τον Αμπού Σαΐντ Χαν το 1327. Ο Γεώργιος Ε΄ χρησιμοποίησε αυτή την απώλεια ως πρόσχημα, για να επαναστατήσει ενάντια στο ήδη εξασθενημένο Ιλχανάτο. Σταμάτησε να πληρώνει φόρους και έδιωξε τους Μογγόλους από τη χώρα. Την επόμενη χρονιά διέταξε μεγάλες εορτές στο όρος Τσίβι για τον εορτασμό της επετείου της νίκης επί των Μογγόλων και σφαγίασε εκεί όλους τους αντιπολιτευόμενους ευγενείς. Το 1329 ο Γεώργιος Ε΄ πολιόρκησε το Κουτάισι, στη δυτική Γεωργία, μειώνοντας τον τοπικό βασιλιάΒαγράτ Α΄ τον Μικρό σε υποτελή πρίγκιπα. Το 1334 επανέλαβε τη βασιλική εξουσία στο ουσιαστικά ανεξάρτητο πριγκιπάτο του Σαμτσχέ, που κυβερνούσε ο εξάδελφός του Κβαρκβάρε Α΄ Τζακέλι. Έχοντας αποκαταστήσει την ενότητα του βασιλείου, επικεντρώθηκε τώρα σε πολιτιστικά, κοινωνικά και οικονομικά έργα. Άλλαξε τα νομίσματα που εξέδιδε ο Γκαζάν Χαν, με τα Γεωργιανά που ονομάζοντο τέτρι του Γεωργίου. Μεταξύ 1325 και 1338 επεξεργάστηκε δύο σημαντικούς νομικούς κώδικες: ο ένας ρύθμιζε τις σχέσεις στη βασιλική Αυλή και ο άλλος επινοήθηκε για την ειρήνη μίας απομακρυσμένης και άτακτης ορεινής περιοχής. Υπό αυτόν, η Γεωργία δημιούργησε στενούς διεθνείς εμπορικούς δεσμούς κυρίως με τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, αλλά και με τις μεγάλες Ευρωπαϊκέςναυτικές δημοκρατίες, τη Γένοβα και τη Βενετία.
Ο Γεώργιος Ε΄ επέκτεινε επίσης διπλωματικές σχέσεις με τη δυναστεία Μπαχρί της Αιγύπτου, επιτυγχάνοντας την απόδοση αρκετών Γεωργιανών μοναστηριών της Παλαιστίνης στη Γεωργιανή Ορθόδοξη Εκκλησία και κερδίζοντας δωρεάν διέλευση για τους Γεωργιανούς προσκυνητές στους Αγίους Τόπους. Σύμφωνα με τον Κλντιασβίλι (1997), η καθιέρωση του σταυρού της Ιερουσαλήμ, που ελήφθη ως έμπνευση για τη σύγχρονη εθνική σημαία της Γεωργίας τη δεκαετία του 1990, μπορεί να χρονολογείται από τη βασιλεία του Γεωργίου Ε΄. [1]
Στη δεκαετία του 1330 ο Γεώργιος Ε΄ εξασφάλισε την νοτιοδυτική επαρχία Kλαρτζέτι ενάντια στην προώθηση της φυλής των Oσμανλιδών, που είχαν επικεφαλής τον Ορχάν Α΄. Το 1341 παρενέβη στον αγώνα για την εξουσία στη γειτονική ηγεμονία της Τραπεζούντας και υποστήριξε την Άννα Αναχουτλού, που ανέβηκε στον θρόνο με τη βοήθεια των Λαζών, για να θανατωθεί ένα χρόνο αργότερα.
Η ταυτότητα της συζύγου του δεν είναι γνωστή. Το «Γεωργιανό Χρονικό» του 18ου αι. αναφέρει, ότι ο Γεώργιος Ε΄ νυμφεύτηκε μία κόρη «του Έλληνα Αυτοκράτορα, κυρού Μιχαήλ Κομνηνού». Ωστόσο η βασιλεύουσα δυναστεία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας τον 14ο αι. ήταν οι Παλαιολόγοι και όχι οι Κομνηνοί. Ο γάμος κάποιας κόρης του Μιχαήλ Θ΄ Παλαιολόγου και της συζύγου του Ρίτας της Αρμενίας με Γεωργιανό ηγεμόνα δεν καταγράφεται στις Βυζαντινές πηγές· ούτε η ύπαρξη νόθων θυγατέρων του Μιχαήλ Θ΄. [2] Όμως τότε οι Κομνηνοί κυβερνούσαν την ηγεμονία της Τραπεζούντας. Ένας Μιχαήλ Κομνηνός ήταν Αυτοκράτορας από το 1344 έως το 1349, αλλά το μόνο βεβαιωμένο παιδί του ήταν ο Ιωάννης Γ΄ της Τραπεζούντας. Αν ο Ιωάννης Γ΄ είχε αδέλφια, είναι άγνωστο. [3]
Ronald Grigor Suny, The Making of the Georgia Nation : 2η έκδοση (Δεκέμβριος 1994), Indiana University Press,(ISBN0-253-20915-3), σελίδα 44
Lang, D. M. (1955). «Georgia in the Reign of Giorgi the Brilliant (1314–1346)». Bulletin of the School of Oriental and African Studies17 (1): 74–91. doi:10.1017/S0041977X00106354.
.jpg)
