Βαθμός αναρρίχησης

Στην αναρρίχηση βράχου, την ορειβασία και άλλες αναρριχητικές δραστηριότητες, ως βαθμός αναρρίχησης μιας διαδρομής ορίζεται ο βαθμός μέσω του οποίου προσδιορίζεται η δυσκολία και ο κίνδυνος μιας αναρριχητικής διαδρομής. Διαφορετικοί τομείς της αναρρίχησης έχουν το δικό τους σύστημα διαβάθμισης, όπως επίσης και διαφορετικοί εθνικοί οργανισμοί.

Είναι αρκετοί οι παράγοντες που συνυπολογίζονται στο βαθμό δυσκολίας μιας αναρριχητικής διαδρομής, ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνεται η τεχνική δυσκολία των κινήσεων, η δύναμη και η φυσική αντοχή, το επίπεδο συγκέντρωσης και η δυσκολία προστασίας του αναρριχητή. Τα διαφορετικά συστήματα βαθμολόγησης εξετάζουν με διαφορετικό τρόπο κάθε διακριτό παράγοντα, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ακριβής αντιστοίχηση ανάμεσα σε δύο διαφορετικά συστήματα.

Ο αναρριχητικός βαθμός δυσκολίας είναι εγγενώς υποκειμενικός^[1], καθώς αντιπροσωπεύει τη γνώμη ενός ή μικρού αριθμού αναρριχητών ή του συγγραφέα ενός οδηγού αναρρίχησης, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται ενίοτε ακόμα και διαμάχες για την τελική βαθμολόγηση μιας διαδρομής.

Δεκαδικό Σύστημα Γιοσέμιτι

Το Δεκαδικό Σύστημα Γιοσέμιτι (YDS) αναπτύχθηκε αρχικά ως σύστημα βαθμολόγησης της Λέσχης Σιέρα κατά το 1930 για τη βαθμολόγηση πεζοπορικών και αναρριχητικών διαδρομών στην οροσειρά της Σιέρρα Νεβάδα. Το αναρριχητικό τμήμα της βαθμολόγησης αναπτύχθηκε στον Βράχο Τάκιτζ (Tahquitz Rock} στη νότιαΚαλιφόρνια από μέλη του αναρριχητικού τμήματος της λέσχης στο Λος Άντζελες στη δεκαετία του 1950^[2] Διαδόθηκε γοργά στον Καναδά και την υπόλοιπη Αμερική.

Στο καταρχήν απλό σύστημα διαβάθμισης του Γιοσέμιτι προστέθηκαν σταδιακά κατηγορίες βαθμολόγησης και προστασίας, διαμορφώνοντας μια διαφορετική τριμερή ταξινομική αρχή, ωστόσο οι νέες διαβαθμίσεις δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστούν σε κάθε αναρρίχηση και η χρήση του συγκεκριμένου συστήματος ποικίλλει. Όταν μια διαδρομή περιέχει στοιχεία τεχνική αναρρίχησης, μπορεί να προστεθεί στο σύστημα αξιολόγησης YDS. Για παράδειγμα, ο τοίχος El Capitan θα μπορούσε να βαθμολογηθεί "VI, 5.8, A5[2]"^[3] ή Medlicott Dome – Bachar/Yerian 5.11c (X,***)^[4].

Αρκετοί αναρριχητικοί οδηγοί που χρησιμοποιούν το σύστημα προσθέτουν και έναν αριθμό αστεριών για να υποδείξουν τη γενική ποιότητα μιας διαδρομής (πόσο "όμορφη" 'η "αξιόλογη" είναι). Ωστόσο η πρόσθεση αστεριών είναι άσχετη με το συγκεκριμένο σύστημα διαβάθμισης και ποικίλλει από οδηγό σε οδηγό.

Κατηγοριοποίηση YDS

Το σύστημα συντίθεται από πέντε κατηγορίες που υποδεικνύουν το ύψος της τεχνικής δυσκολίας:

• Στην Κατηγορία 1 περιλαμβάνεται η πεζοπορία σε ομαλή, ακόμη και επίπεδη, επιφάνεια με μικρή πιθανότητα τραυματισμού και απίθανη μοιραία πτώση.
• Οι Κατηγορίες 2 και 3 περιλαμβάνουν περισσότερο απότομες επιφάνειες με αυξανόμενη έκθεση και μαγαλύτερη πιθανότητα αυστηρού τρυματισμού με πτώσεις όχι πάντα μοιραίες.
• Η Κατηγορία 4 περιέχει σύντομες απότομες κλίσεις, για τις οποίες συνιστάται η χρήση σχοινιού και η πτώση χωρίς σχοινί θα μπορούσε να είναι μοιραία.
• Η Κατηγορία 5 θεωρείται αληθινή αναρρίχηση βράχου, κυρίως σε κάθετο ή σχεδόν κάθετο βράχο και απαιτεί επιδεξιότητα και σχοινί για ασφάλεια. Πτώσεις χωρίς σχοινί θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε βαρύ τραυματισμό με ενδεχομένως μοιραία κατάληξη.

Θεωρητικά, η Κατηγορία 6 υπάρχει και χρησιμοποιείται για τη βαθμολόγηση της τεχνητής αναρρίχησης. Ωστόσο, έγινε δημοφιλές και χρησιμοποιείται σήμερα περισσότερο το σύστημα βαθμολόγησης A (aid).

Βρετανικό σύστημα

Το βρετανικό σύστημα βαθμολόγησης της χρησιμοποιείται στη Μεγάλη Βρετανία και την Ιρλανδία και διαιρείται σε δύο τμήματα: την τεχνική βαθμολόγηση και την επιθετική βαθμολόγηση (χρήση επιθετικών προσδιορισμών)^[5] Η αθλητική αναρρίχηση στη Βρετανία και την Ιρλανδία χρησιμοποιεί το γαλλικό σύστημα, συχνά με πρόθεμα το γράμμα "F".

Συγκριτικοί πίνακες

Ελεύθερη αναρρίχηση

Ο παρακάτω χάρτης συγκρίνει ορισμένα από τα ορειβατικά βαθμολογικά συστήματα σε χρήση σε όλον τον κόσμο^{[6][7][8][9][10][11][12][13]}

Δεκαδικό σύστημα Γιοσέμιτι (ΗΠΑ)	Βρετανικό σύστημα		Γαλλικό σύστημα	UIAA	Σαξονικό σύστημα	Ewbank (Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία)	Ewbank Νότια Αφρική	Σκανδιναβικό		Βραζιλιάνικο
	Τεχνικό-Tech	Επιθετικό-Adj						Φινλανδικό	Σουηδικό/Νορβηγικό
3-4	1	M	1	I	I	1-2	1-2	1	1	I
5.0						3-4	3-4			I sup
5.1	2		2	II	II	5-6	5-6	2	2	II
5.2		D				7-8	7-8			II sup
5.3	3		3	III	III	8-9	8-9	3	3
5.4		VD	4a	IV	IV	10-11	10-11	4	4	III
5.5	4a	S	4b	IV+	V	11-12	11-12	5−	5−	III sup
5.6	4b	HS	4c	V	VI	13	13	5	5	IV
5.7	4c	VS	5a	V+		14-15	14-15
5.8		HVS	5b	VI-	VIIa	15-16	16	5+	5+	IV sup
5.9	5a		5c	VI	VIIb	17	17-18		6−	V
5.10a		E1	6a	VI+	VIIc	18	19	6−		VI
5.10b	5b		6a+	VII-		19	20		6
5.10c		E2	6b	VII	VIIIa	20	21	6	6+	VI sup
5.10d	5c		6b+	VII+	VIIIb		22		7-
5.11a		E3	6c 6c+		VIIIc	21		6+		7a
5.11b				VIII-		22	23		7	7b
5.11c	6a	E4			IXa	23	24	7−	7+	7c
5.11d			7a	VIII	IXb		25	7
5.12a		E5	7a+	VIII+	IXc	25	26	7+	8−	8a
5.12b			7b			26	27	8−		8b
5.12c	6b	E6	7b+	IX−	Xa	27	28	8	8	8c
5.12d			7c	IX	Xb	28	29	8+		9a
5.13a		E7	7c+	IX+	Xc	29	30	9−	8+	9b
5.13b	6c		8a				31	9	9-	9c
5.13c		E8	8a+	X−	XIa	30	32	9+		10a
5.13d		E9	8b	X	XIb	31	33	10−	9	10b
5.14a	7a	E10	8b+	X+	XIc	32	34	10		10c
5.14b			8c			33	35	10+	9+	11a
5.14c	7b	E11	8c+	XI−		34	36	11−		11b
5.14d			9a	XI		35	37	11		11c
5.15a			9a+	XI+		36	38			12a
5.15b			9b	XI+/XII−		37	39			12b
5.15c			9b+	XII-		38	40			12c

Η βρετανική επιθετική βαθμολογία (E) δε βαθμολογεί μόνο τη δυσκολία της αναρρίχησης αλλά τη συνολική αίσθηση της διαδρομής, για παράδειγμα πόσο δύσκολη είναι η χρήση του εξοπλισμού ασφάλισης, η πιθανότητα πτώσης, η επικινδυνότητα της αναρρίχησης κ.ά. Όλοι αυτοί οι παράγοντες εξετάζονται όταν αποδίδεται βαθμολογία.

Μπούλντερινγκ

Οι παρακάτω βαθμοί χρησιμοποιούνται για τη βαθμολόγηση διαδρομών μπούλντερινγκ σε όλον τον κόσμο. Αν και υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές στο αναρριχητικό στιλ, τα χρώματα αντιστοιχούν σε σχεδόν ισοδύναμα σύνολα βαθμών^[12].

Hueco (USA)	Font	Brazil
VB	3	I
V0-	4-	II
V0	4	III
V0+	4+	IV
V1	5	IV sup
V2	5+	V
V3	6A	VI
	6A+	VI
V4	6B	VI sup
	6B+	VI sup
V5	6C	7a
	6C+	7b
V6	7A	7c
V7	7A+	8a
V8	7B	8b
	7B+	8c
V9	7C	9a
V10	7C+	9b
V11	8A	9c
V12	8A+	10a
V13	8B	10b
V14	8B+	10c
V15	8C	11a
V16	8C+	11b

-->

Σημειώσεις - παραπομπές

1. Reynolds Sagar, Heather, 2007, 9.
2. Mountaineering: The Freedom of the Hills, 6th Edition, The Mountaineers, Seattle, Washington, ISBN 0-89886-427-5, 550.
3. Roper, Steve (1971). Climber's Guide to Yosemite Valley. San Francisco, California, USA: Sierra Club Books. σελίδες 84. ISBN 0871560488. 
4. Reid, Don (1992). Rock Climbs of Tuolomne Meadows, Third Edition. Evergreen, Colorado, USA: Chockstone Press. σελίδες 129. ISBN 0-934641-47-1.  Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (βοήθεια)
5. UK Climbing Grades Αρχειοθετήθηκε 2011-08-12 στο Wayback Machine. A history of the UK grading system
6. «Alpinist Grade Comparison Chart». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2014. 
7. «Sydney Climbing guidebook grade conversion chart». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2014. 
8. «UKC Grade comparison tables». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2014. 
9. Conversion tables Αρχειοθετήθηκε 2015-04-28 στο Wayback Machine. by summitpost.org
10. Grade conversion chart Αρχειοθετήθηκε 2014-09-17 στο Wayback Machine. by Gary Foster
11. Grade comparison table Αρχειοθετήθηκε 2016-03-12 στο Wayback Machine. by 8a.nu
12. Climbing/Mixt/Boulder comparison table Αρχειοθετήθηκε 2014-04-17 στο Wayback Machine. Approximate comparison between different climbing styles
13. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2014. 

Βιβλιογραφία

• Reynolds Sagar, Heather, 2007, Climbing your best: training to maximize your performance, Stackpole Books, UK, 9.