Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες

Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες
Είδος	Ειδική εκκλησία (sui iuris)
Κατηγοριοποίηση	Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία
Προσανατολισμός	Ανατολικός Χριστιανισμός
Κείμενο	Καθολική Βίβλος (Μετάφραση των Εβδομήκοντα, Πεσίτα)
Θεολογία	Ρωμαιοκαθολική και Ανατολική
Πολιτεία	Παπισμός
Δομή	Θρησκευτική κοινωνία
Πάπας	Φραγκίσκος
Τελετουργία	Ανατολικές Καθολικές Λειτουργίες
Διαχωρισμός	από τις αυτοκέφαλες εκκλησίες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, των Προχαλκηδόνιων Εκκλησιών και της Εκκλησίας της Ανατολής ανά τους αιώνες
Μέλη	18.000.000 (2019)[1]

Οι Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες^[2] είναι 23 αυτόνομες (sui iuris) συγκεκριμένες εκκλησίες που βρίσκονται σε πλήρη κοινωνία με τον Πάπα. Μαζί με τη Λατινική Εκκλησία, συνθέτουν την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Οι λειτουργικές, λατρευτικές και θεολογικές παραδόσεις τους, μοιράζονταν από κοινού με άλλες Ανατολικές Χριστιανικές εκκλησίες με τις οποίες κάποτε συνδέονταν, όπως η Ορθόδοξη Εκκλησία και οι Προχαλκηδόνιες Εκκλησίες.

Από τις 23 Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες η Μαρωνιτική Εκκλησία θεωρείται ως η μόνη σε διαχρονική, αδιάκοπη και πλήρη κοινωνία με την Αγία Έδρα, ενώ διεκδικούν επίσης αδιάκοπη κοινωνία η Μελχιτική Εκκλησία και η Ιταλοαλβανική Ελληνοκαθολική Εκκλησία. Οι περισσότερες από τις υπόλοιπες Ανατολικές Εκκλησίες ενώθηκαν με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία μετά τον 16ο αιώνα.

Το Ανατολικό Κανονικό Δίκαιο διέπει την λειτουργία των 23 αυτόνομων Ανατολικών Καθολικών Εκκλησιών, με 18 εκατομμύρια πιστούς (2019),^[1] οι οποίες βρίσκονται σε κοινωνία με την Αγία Έδρα. Το Ανατολικό Κανονικό Δίκαιο περιλαμβάνει δυο μέρη: (α) την κοινή παράδοση των 23 Εκκλησιών, η οποία είναι κωδικοποιημένη στον Κώδικα Κανόνων των Ανατολικών Εκκλησιών (CCEO) (1990) (β) το μέρος του Δικαίου το οποίο σχετίζεται αποκλειστικά με τις παραδόσεις της κάθε ξεχωριστής αυτόνομης Ανατολικής Καθολικής Εκκλησίας  και βρίσκεται σε ισχύ μόνο γι’ αυτήν.

Ουνία

Δείτε επίσης: Ελληνόρρυθμη Καθολική Εκκλησία#Ουνία και Ουνίτες

Μία από τις Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες είναι η Ελληνόρρυθμη Καθολική Εκκλησία που αποτελεί την κοινότητα των Ρωμαιοκαθολικών του βυζαντινού λειτουργικού τύπου (Ritus Graecus), γνωστών ως Ελληνόρρυθμων Καθολικών ή Ουνιτών. Το τελευταίο όνομα προέρχεται από τη λατινική λέξη unitus, δηλαδή «ενωμένος» και εννοεί την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία που επιχειρήθηκε να ενωθεί με τη Δυτική Εκκλησία κατ' εφαρμογή των αποφάσεων της Συνόδου Φεράρας-Φλωρεντίας (1439). Οι Ελληνόρρυθμοι Καθολικοί έχουν πλήρη κοινωνία με την Εκκλησία της Ρώμης και τον Πάπα, αλλά διατηρούν τις λειτουργικές παραδόσεις και το εορτολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Αναγνωρίζουν όλα τα δόγματα και τη θεολογία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, ενώ τιμούν όλους τους Ορθοδόξους αγίους, εκτός όσων αναγνωρίστηκαν από τους Ορθοδόξους μετά τη Σύνοδο Φεράρας-Φλωρεντίας (1439).

Οι 23 Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες

Χώρες που έχουν την έδρα συγκεκριμένων εκκλησιών της Ανατολικής Καθολικής (κόκκινο: βυζαντινή ιεροτελεστία, πράσινο: αλεξανδρινή ιεροτελεστία, κίτρινο: άλλες)

Οι 23 Ανατολικές Εκκλησίες είναι ομαδοποιημένες σε 5 λειτουργικές παραδόσεις:

I. Αλεξανδρινή λειτουργική παράδοση, με καταγωγή από την Αίγυπτο:

Κοπτική Καθολική Εκκλησία

Ερυθραϊκή Καθολική Εκκλησία

Αιθιοπική Καθολική Εκκλησία

II. Αντιοχειανή λειτουργική παράδοση, με καταγωγή από την Αντιόχεια και την Δυτική Συρία:

Μαρωνιτική Εκκλησία

Συριακή Καθολική Εκκλησία

Συρο- Μαλανκαρινή Καθολική Εκκλησία

III. Αρμένικη λειτουργική παράδοση:

Αρμενική Καθολική Εκκλησία

IV. Χαλδαϊκή ή Ανατολική Συριακή λειτουργική παράδοση, με καταγωγή από την Μεσοποταμία:

Χαλδαϊκή Καθολική Εκκλησία

Συρο- Μαλαμπαρινή Εκκλησία

V. Βυζαντινή ή Ελληνική λειτουργική παράδοση, με αναφορά στην Βυζαντινή Κωνσταντινούπολη - Ελληνόρρυθμη Καθολική Εκκλησία:

Αλβανική Ελληνοκαθολική Εκκλησία

Λευκορωσική Ελληνοκαθολική Εκκλησία

Βουλγαρική Ελληνοκαθολική Εκκλησία

Ελληνοκαθολική Εκκλησία της Κροατίας και Σερβίας

Ελληνοκαθολική Εξαρχία της Ελλάδας

Ουγγρική Ελληνοκαθολική Εκκλησία

Ιταλοαλβανική Ελληνοκαθολική Εκκλησία

Μακεδονική Ελληνοκαθολική Εκκλησία (Δημοκρατία Βόρειας Μακεδονίας)

Μελχιτική Ελληνοκαθολική Εκκλησία

Ρουμανική Ελληνοκαθολική Εκκλησία

Ρωσική Ελληνοκαθολική Εκκλησία

Ρουθηνική Ελληνοκαθολική Εκκλησία

Σλοβακική Βυζαντινή Καθολική Εκκλησία

Ουκρανική Ελληνοκαθολική Εκκλησία

Ιστορική εξέλιξη

Πρώιμος Χριστιανισμός

Σύνοδος της Εφέσου 431

Ασσυριακή Εκκλησία της Ανατολής

Σύνοδος της Χαλκηδόνας 451

Ανατολίτικες Ορθόδοξες Εκκλησίες

Μεγάλο Σχίσμα

(11ος αιώνας)

Ορθόδοξη Εκκλησία

Καθολική Εκκλησία

(Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες)

(Λατινική Εκκλησία)

Θρησκευτική Μεταρρύθμιση

(16ος αιώνας)

Προτεσταντισμός

Kίνημα Αποκατάστασης

Λουθηρανοί

Καλβινιστές

Αγγλικανοί

Αναβαπτιστές

Αναπαράσταση των κυρίων δογμάτων του Χριστιανισμού.^[3][4] Δεν αποτελεί εξαντλητική αναπαράσταση.

Παραπομπές

1. «The beautiful witness of the Eastern Catholic Churches». Catholic Herald. 7 Μαρτίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2019. 
2. «cen.gr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2015. 
3. «Religion Flow Chart: Christianity». Faiths and Freedoms: Religious Diversity in New York City. Macaulay Honors College at CUNY. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2015. 
4. «Branches of Chrisitianity». Waupun, WI: Waupun Area School District. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2015. 

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

• Σπύρος Καρύδης, «Οι απαρχές της ελληνικής Ουνίας (Η αλληλογραφία του Αθηνών Χρυσοστόμου και του Γρατιανουπόλεως Γεωργίου Χαλαβαζή)», Παράδοση, 7 (Β.3), Ιούλ.-Σεπτ.1993, σελ. 281-294

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Στατιστικά Στοιχεία για τις Ανατολικές Καθολικές Εκκλησιες (2017), (αγγλικά)