St. Marien (Olten)

Aussenansicht von der Engelbergstrasse
Neue Pastoralraumglocke beim Sekretariat (2022 neben der Sakristei-Tür in der Kirche)
Glockenturm
Kirchenfenster

Die römisch-katholische Pfarrkirche St. Marien ist ein ortsbildprägendes Kirchengebäude an der Engelbergstrasse in Olten im Kanton Solothurn in der Schweiz. Die Kirche steht auf der rechten Aareseite im Bifang-Quartier.[1]

Bau

Der Bau wurde von 1952 bis 1953 nach Plänen des Architekten Hermann Baur aus Basel errichtet. Das Gebäude ist durch eine abgewinkelte Aufgangstreppe erschlossen, der 42 Meter hohe Turm, in dem vier Glocken hängen, steht in der Art eines Campanile etwas abseits. Die Figur auf der Treppe stellt die Gottesmutter dar, sie ist eine Arbeit des Bildhauers Paul Speck. Der Innenraum der Kirche zeichnet sich durch Einfachheit und Klarheit aus. Zentraler Ort ist der Altar, den der Bildhauer Albert Schilling schuf. Die Marienkapelle befindet sich seitlich des Altarraums (links). Sie ist so angeordnet, dass die Sicht auf den Altar frei ist. Über dem Eingang erhebt sich die Sängerempore. Die Orgel ist zu beiden Seiten des Fensters über der Empore angeordnet und wurde im Jahr 1956 von Orgelbau Kuhn mit 28 Registern erbaut.[2] Im Chorraum befindet sich eine 2005 erbaute Truhenorgel von Orgelbauer Fleig aus Basel.[3]

Das Chorwandgemälde stammt vom Künstler Ferdinand Gehr, ebenso wie die Betonglasfenster (Farbwahl) über der Empore und die Glasfenster der Marienkapelle sowie die Feingestaltung des Baldachins, der von Baur selbst entworfen wurde. Für viele war Gehr damals einer der schrecklichsten Künstler, die es gab. Das Fresko in Olten erzeugte ein starkes negatives Echo in der gesamten Deutschschweiz. Gerade nach Gehrs „Skandal“ in Wettingen, wo er die Chorwand bemalte, die so abstrakt wirkte, dass der Bischof von Streng sich sogar weigerte, die Kirche zu weihen, ehe das Bild nicht von der Chorwand verschwunden sei. Man überdeckte es dann mit einem Vorhang. Dies überlegte man sich auch in Olten. Die damals sehr provokante Kirchenmalerei von Gehr sorgte für rote Köpfe sowie mediales Aufsehen und lockte gleichzeitig viele Interessierte nach Olten. Heute ist er einer der bekanntesten Künstler. Er hat Olten eine der wenigen öffentlich zugänglichen Kunstsehenswürdigkeiten von Bedeutung geschenkt.

Die Kirche wird auch als Zwillingsbau der ebenfalls von Hermann Baur von 1948 bis 1951 errichteten Allerheiligenkirche Basel bezeichnet, auch wegen der sehr ähnlich aussehenden Betonlichtkammern und Fensterwerke. Auch der Turm ähnelt sehr jenem der Marienkirche Olten und steht ebenfalls wie ein Campanile etwas abseits vom Hauptgebäude.

Glocken

Die Glocken, die heute an vier stark gekröpften Jochen bis Mitte 2018 mit Gegengewichtsklöppel (kurz: GGK oder Standard GGK) angebracht sind, erklingen im Gloriamotiv oder: Christ ist erstanden, also die ersten vier Töne der Ostersequenz. Folgende Daten wurden für den Guss der Glocken ausgewählt.

  • 1. Glocke, Schlagton des1, Gewicht 2085 kg, Marienglocke, Inschrift: NONS CUM PROLE PIA BENEDICAT VIRGO MARIA (Maria mit dem Kinde lieb, uns allen deinen Segen gib). (Gestiftet von Fräulein Josefine Müller sel. (Glockenfonds), Familie J. Schiblers Erben Olten.)
  • 2. Glocke, Schlagton es1, Gewicht 1445 kg, Josefglocke, Inschrift: SANCETE JOSEF PATRONUS MORIENTIUM ORA PRO NOBIS (Heiliger Josef, Patron der Sterbenden bitte für uns). (Gestiftet von Frau und Fräulein Atzli Olten, Herr Dr. J. Atzli, Baumeister Olten.)
  • 3. Glocke, Schlagton ges1, Gewicht 896 kg, Bruderklausenglocke, Inschrift: PACIFERI PATRIAE VOX PACIS MUNERA PANDO (Der Heimat schallt aus meinem Munde, des Bruderklauses Friedenskunde). (Gestiftet von Arbeitsgemeinschaft Marienkirche Olten, C. von Arx, Jos. Erne, AG. Jäggi.)
  • 4. Glocke, Schlagton as1, Gewicht 605 kg, Schutzengelglocke, Inschrift: REGEM ANGELORUM DOMINUM VENITE ADOREMUS (Den Herrn und König der Engel, kommt lasst uns anbeten). (Gestiftet von Familie Theodor Frey-Bader, Wilerhof, Starrkirch-Wil.)

Alle Glocken wurden 1952 von der Giesserei H. Rüetschi aus Aarau gegossen. Das Gesamtgewicht der vier Glocken beträgt 5000 kg.

2018 wurden die alten Glockenklöppel durch neue Klöppel ersetzt. Der Grund war, dass die alten Klöppel zu hart an den Glocken anschlugen und man Angst hatte, die Glocken könnten dadurch beschädigt werden. Die neuen Klöppel haben kein Gegengewicht mehr. Man entschied sich für Fallklöppel, die nicht nur weicher anschlagen, sondern auch den Klang der Glocken weniger obertönig und schrill klingen lassen.

Ein ähnlich schweres, ebenfalls aus vier Glocken bestehendes Geläute mit der gleichen Tonreihenfolge findet sich auch bei der Allerheiligenkirche in Basel.

Seit der Pastoralraumeröffnung 2017 erklingt zu bestimmten Anlässen noch eine kleine Rüetschi-Glocke, die nur geschlagen werden kann. Sie ist ein Geschenk an den neuen Pastoralraum und wurde am Hauptgottestdienst der Pastoralraumeröffnung vom Bischof von Basel in der St.-Martins-Kirche Olten gesegnet. Auch der Bischof erhielt eine Glocke.

St. Marien (Solothurn)

Die neumoderne Kirche St. Marien in Solothurn soll bewusst an die St.-Marien-Kirche in Olten erinnern. Da der Architekt Schötz nicht gegen das Urheberrecht verstossen wollte und seinen eigenen Baustil hatte, konnte er nicht alle Bauteile und Details 1:1 vom Oltner Bau übernehmen.

Literatur

  • Kurt Eggenschwiler: 50 Jahre Marienkirche Olten 1953–2003. Olten 2003.
  • Hanns A. Brütsch, Armin Hofmann, Carmen Humbel u. a.: Hermann Baur 1894–1980: Architektur und Planung in Zeiten des Umbruchs. Eine Ausstellung im Architekturmuseum Basel vom 27. August bis 30. Oktober 1994. Architekturmuseum Basel, 1994, ISBN 978-3-905065-24-4.

Siehe auch

Commons: St. Marien (Olten) – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien

Einzelnachweise

  1. Kurzbeschrieb/Olten. In: oltentourismus.ch. Abgerufen am 29. November 2018.
  2. Olten – St. Marien (Hauptorgel) – Orgel Verzeichnis – Orgelarchiv Schmidt. Abgerufen am 9. Mai 2024.
  3. Olten – St. Marien (Truhenorgel) – Orgel Verzeichnis – Orgelarchiv Schmidt. Abgerufen am 9. Mai 2024.

Koordinaten: 47° 20′ 53,1″ N, 7° 54′ 48,7″ O; CH1903: 635885 / 244244

Read other articles:

Cambridge Midsummer Fair on Midsummer Common west of Elizabeth Way, 2005. Looking north from the northern end of Elizabeth Way Bridge. Elizabeth Way is a road in northeast Cambridge, England.[1][2] It is designated the A1134 and forms part of Cambridge's inner ring road. At the northern end is a roundabout forming a junction with Milton Road (continuing the A1134 to the left and as the A1309 northeast out of Cambridge to the right). Near the north end is another roundabout lin...

Diputación Permanente y Consejo de la Grandeza de España y Títulos del Reino LocalizaciónPaís EspañaInformación generalTipo Institución nobiliariaSede Calle Ayala 3, MadridOrganizaciónPresidente Felipe VI, rey de EspañaDecano María Cristina de Ulloa y Solís-Beaumont, duquesa de ArcosComposición Véase Gobierno y estructuraHistoriaFundación 1815 (208 años)www.diputaciondelagrandeza.es[editar datos en Wikidata] La Diputación Permanente y Consejo de la Grandeza de ...

Census-designated place in Georgia, United StatesSterling, GeorgiaCensus-designated placeJane Macon Middle SchoolSterlingShow map of GeorgiaSterlingShow map of the United StatesCoordinates: 31°16′19″N 81°33′43″W / 31.272°N 81.562°W / 31.272; -81.562CountryUnited StatesStateGeorgiaCountyGlynnArea[1] • Total4.33 sq mi (11.21 km2) • Land4.31 sq mi (11.15 km2) • Water0.02 sq mi ...

Politics of the Democratic Republic of the Congo Constitution Human rights Government President (list) Félix Tshisekedi Government Prime Minister (list) Sama Lukonde Cabinet (current cabinet) Parliament Senate President National Assembly President Judiciary Constitutional Court Court of Cassation Council of State Administrative divisions Provinces (governors) TerritoriesCities SectorsChiefdomsCommunes Elections Recent and upcoming elections General: 20182023 Senate: 20072019 Gubernatorial: 2...

Bagian Seri politikSistem pemilihan Pluralitas/mayoritas Pluralitas Pemenang undi terbanyak Suara tunggal yang tidak dapat dialihkan Pemilihan terbatas Kemajemukan besar (pemilihan blok) Tiket umum Sistem banyak putaran Dua putaran Surat suara lengkap Sistem peringkat / preferensial Putaran instan (pemilihan alternatif) Pilih kontingen Metode Coombs Metode Condorcet (Copeland, Dodgson, Kemeny–Young, Minimax, Nanson, Pasangan berperingkat, Schulze, Alternatif Smith) Sistem posisional (Hitung...

Method of movement and operation in warfare Interior lines[a] (as opposed to exterior lines) is a military term, derived from the generic term line of operation or line of movement.[1] The term interior lines is commonly used to illustrate, describe, and analyze the various possible routes (lines) of logistics, supply, recon, approach, attack, evasion, maneuver, or retreat of armed forces. Interior line strategies are based on the fact that lines of movement and communication ...

2010 studio album by The Brian Jonestown MassacreWho Killed Sgt. Pepper?Studio album by The Brian Jonestown MassacreReleasedFebruary 23, 2010 (2010-02-23)Recorded2009Genre Neo-psychedelia electronic[1] Length71.36LanguageEnglish, Icelandic, RussianLabelAThe Brian Jonestown Massacre chronology My Bloody Underground(2008) Who Killed Sgt. Pepper?(2010) Aufheben(2012) Singles from Who Killed Sgt. Pepper? The OneReleased: 23 November 2009 Professional ratingsAggregat...

1957 film directed by Mark Robson This article is about the motion picture. For the TV show, see Peyton Place (TV series). For the book on which both of them were based, see Peyton Place (novel). Peyton PlaceTheatrical release posterDirected byMark RobsonScreenplay byJohn Michael HayesBased onPeyton Placeby Grace MetaliousProduced byJerry WaldStarring Lana Turner Hope Lange Lee Philips Lloyd Nolan Diane Varsi Arthur Kennedy Russ Tamblyn Terry Moore CinematographyWilliam C. MellorEdited byDavi...

Херсонська губернська земська управа Пологовий будинок Суворовського району 46°38′03″ пн. ш. 32°36′54″ сх. д. / 46.6342139° пн. ш. 32.6150611° сх. д. / 46.6342139; 32.6150611Координати: 46°38′03″ пн. ш. 32°36′54″ сх. д. / 46.6342139° пн. ш. 32.6150611° сх.&...

Multi-use entertainment venue in Detroit 42°20′15″N 83°3′7″W / 42.33750°N 83.05194°W / 42.33750; -83.05194 The Fillmore DetroitExterior view of the venue (c.2007)Former namesState Theatre (1925-37; 1982-89; 1991-2007)[1]Palms Theatre (1937-82)Clubland (1989-91)[2]Address2115 Woodward AveDetroit, MI 48201-3469OwnerJim ForbesOperatorLive NationCapacity2,900ConstructionOpenedOctober 29, 1925Renovated2007, 2018ReopenedJune 13, 2007WebsiteVenue W...

Human settlement in Pakistan Baghbanpura (Urdu: باغبان پورہ) is a town and Union Council of Shalimar tehsil, Lahore District, Punjab, Pakistan.[1] It is located along the Grand Trunk Road some 5 kilometres northeast of the main Lahore city. The site for Baghbanpura was granted by Mughal Empire Mughal Emperor Shah Jehan to Mian Muhammad Yousaf s/o Mian Muhammad Ishaq in lieu of giving his private village land Ishaq Pur as a gift to emperor for the construction of Shalimar Gar...

Atari 2600 emulator StellaStella iconDeveloper(s)Bradford W. Mott, Stephen AnthonyStella TeamInitial release1996; 27 years ago (1996)[1]Stable release6.7 / 13 June 2022; 17 months ago (2022-06-13) Repositorygithub.com/stella-emu/stellaWritten inC++17Operating systemCurrent:Linux, MacOS, WindowsNo longer supported:AmigaOS, Dreamcast, GP2X, Nintendo DS, Wii, Windows CE/MobileTypeConsole emulatorLicenseGNU GPLv2, open-sourceWebsitestella-emu.github.io ...

2010 Indian filmNakshatraPromotional posterDirected byMohan SavalkarWritten byMohan SavalkarProduced byRavindra SinghStarringShubhSabina SheemaMilind SomanAnupam KherRozza CatalanoAnant JogGajendra ChauhanSuhas KhandkeMahrru ShaikhSuresh ChatwalCinematographyRoopang AacharyaEdited bySanjay SanklaMusic byDj SheizwoodSameer SenHarry AnandProductioncompanyR VisionRelease date29 October 2010CountryIndiaLanguageHindi Nakshatra[1] (transl. Star) is a Hindi thriller film, directed by M...

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (نوفمبر 2019) يتم تعريف عدم المساواة الهيكلية على أنها الانحياز المتأصل داخل بنية المنظمات أو المؤسسات أو الحكومات أو الشبكات الاجتماعية.[1] يحدث التفاوت الهيكلي عند...

Mayor of Minneapolis since 2018 For other people named Jacob Frey, see Jacob Frey (disambiguation). Jacob FreyFrey in 202148th Mayor of MinneapolisIncumbentAssumed office January 2, 2018Preceded byBetsy HodgesMember of the Minneapolis City Councilfrom the 3rd wardIn officeJanuary 2, 2014 – January 2, 2018Preceded byDiane HofstedeSucceeded bySteve Fletcher Personal detailsBornJacob Lawrence Frey (1981-07-23) July 23, 1981 (age 42)Oakton, Virginia, U.S.Political partyDemocra...

Free typing tutor software This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Tux Typing – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2014) (Learn how and when to remove this template message) Tux TypingDeveloper(s)community projectStable release1.8.3 / August 20, 2014; 9 years ago (201...

Казахская интеллигенция — социальная группа казахского общества, представляющая собой наиболее образованную его часть. Содержание 1 Становление казахской интеллигенции 2 Казахская интеллигенция в начале XX века 3 Казахская интеллигенция в СССР 3.1 Период расцвета в п...

Maydelin Soriano, seorang atlet para-bulu tangkis dari kelas WH2. Para-bulu tangkis adalah varian bulu tangkis untuk atlet penyandang disabilitas. Federasi Bulu Tangkis Dunia (BWF) menjadi federasi pengatur utama untuk para-bulu tangkis sejak Juni 2011. Olahraga ini diatur oleh Federasi Para Bulu Tangkis Dunia (PBWF) hingga keputusan untuk bergabung dengan BWF sejak pertemuan di Dortmund pada Juni 2011.[1] Klasifikasi Pemain diklasifikasikan ke enam kelas[2] berbeda yang diten...

Dam in Central Highlands, TasmaniaTarraleah Power StationPenstocks feeding the Tarraleah Power StationCountryAustraliaLocationCentral Highlands, TasmaniaCoordinates42°18′04″S 146°27′25″E / 42.30111°S 146.45694°E / -42.30111; 146.45694StatusOperationalConstruction beganNovember 1934 (1934-11)Opening dateJuly 1938 (1938-07):1943 (1943)-1951 (1951)Owner(s)Hydro TasmaniaReservoirCreatesLake King WilliamTotal capacity...

Tetrafluoroetana (suatu haloalkana) adalah cairan tak berwarna yang mendidih di bawah suhu kamar (seperti yang terlihat di sini) dan dapat diekstraksi dari tabung udara kalengan umum dengan hanya membalik mereka selama penggunaan. Haloalkana (disebut pula sebagai halogenoalkana atau alkil halida) merupakan suatu kelompok senyawa kimia yang berasal dari alkana yang mengandung satu atau lebih halogen. Mereka adalah bagian dari kelas umum halokarbon, meskipun perbedaan tersebut tidak sering dila...