Cafodd ei eni ym Maesteg, Cymru, yn fab i Evan Williams a ddymunai i'w fab fod yn feddyg, ond nid oedd Williams yn hoff o'r syniad! Penderfynodd fod yn arlunydd ar olwedi iddo weld Perseus and Andromeda gan Frederic Leighton (1830–1896) yn y Walker Art Gallery, Lerpwl.
Coleg
Astudiodd yn gyntaf yng Nghastell Nedd dan adain Mr. Kerr ac yn hwyrach yng Ngholeg Celf Brenhinol ac Ysgolion yr Academi Frenhinol. Ym 1902, cafodd ei ddarlun, Paolo a Francesca yn ogystal â phortread o'i dad ym 1903, eu harddangos yn yr Academi Frenhinol. Y rhain oedd y cyntaf o 18 o beintiadau ganddo i gael eu harddangos yno. Cafodd ei bortread o Syr Alfred Lyall ei arddangos yn yr Academi Frenhinol ym 1910 ac o ganlyniad y gwahoddwyd ef gan Gymdeithas Frenhinol Artistiaid Prydeinig i ymuno â'u rhengoedd a bu'n arddangos 37 o baentiadau yn eu Horiel dros y ddegawd nesaf. Bu hefyd yn arddangos yng Nghymdeithas Frenhinol y Peintwyr Portreadau hyd 1930. Oherwydd maint enfawr y lluniau, ychydig iawn ohonyn nhw sy'n cael eu harddangos, ac fe'u cedwir mewn selerydd archifol.[2]
Deffroad Cymru (1911) gan Christopher Williams
Gyrfa
Ym 1911, cafodd gomisiwn gan y Brenin Siôr V o Loegr i weithio ar baentiad coffaol o Arwisgiad Edward, Tywysog Cymru yng Nghastell Caernarfon. Yn ogystal â mynychu'r seremoni, ymwelodd â Phalas Buckingham, lle eisteddodd y Teulu Brenhinol ar ei gyfer er mwyn cwblhau manylion y llun. Cwblhaodd ddau fersiwn o'r llun hwn.
Peintiodd lawer o dirluniau yng Nghymru, y Swistir, yr Eidal, Ffrainc, Sbaen, Moroco a'r Iseldiroedd. Ymysg ei darluniau mae The Red Dress yn Amgueddfa Cymru[7] a Holidays – Village Girls at Llangrannog yng nghasgliad Llyfrgell Genedlaethol Cymru.
Yn ystod y dyddiau wedi'r rhyfel a than ei farwolaeth, mi wnaeth llawer i ysgogi diddordeb yng nghelf yng Nghymru ac roedd yn feirniad cyson yn yr Eisteddfod Genedlaethol ac yn aelod o Bwyllgor y Celfyddydau yn Amgueddfa Cymru a Chyngor Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion.
Roedd ganddo gariad mawr at ddynoliaeth a chydymdeimlad ddofn at y gorthrymedig. Cyflwynodd lun mawr o lannau Tafwys o'r enw Why? i Fyddin yr Iachawdwriaeth ychydig cyn ei farwolaeth ym 1934.
Ym 1973, cafodd arddangosfa ei drefnu ar ganmlwyddiant ei enedigaeth yn Amgueddfa Cymru, Oriel Gelf Glynn Vivian a Neuadd Tref Maesteg.
Priododd Emily Appleyard a chawsant dau o feibion, Gwyn ac Ivor. Roedd Gwyn yn seryddwr ac roedd Ivor yn arlunydd hefyd. Roedd yn frawd yng nghyfraith i'r arlunydd Fred Appleyard (1874–1963).
.jpg)
