Нимĕç чĕлхин диалекчĕсем нумай. Вĕсем пĕр-пĕринчен самай уйрăлса тăнăран тĕрлĕ диалектпа калаçакансем пĕр-пĕрне ăнланмаççĕ. Диалектсен шучĕ пысăк пулнин сăлтавĕ çак çĕрсен историйĕнчен пырать. Романпа славян чĕлхисен ушкăнĕсемпе танлаштарсан герман ушкăнне кĕрекен чĕлхесен çĕрĕсем çинче мĕн авалтан уйрăммăн аталанма тăрăшнă. Ку паллах пĕр чĕлхене аталанма пулашман — тĕрлĕ çĕрсенче нимĕç чĕлхи тĕрлĕрен аталаннă май хальхи Германири диалектсен шучĕ питĕ пысăк. Малтан Германине пĕрлештерни те пĕр чĕлхе тупасси патне илсе çитереймен.
Нимĕç алфавитĕнче 26 мăшăр латин саспаллипе (пĕчĕк тата пысăк) усă кураççĕ[15]; буквы, обозначающие умлаутланăсасăсене палăртакан саспаллисене (ä, ö, ü) тата ß (эсцет) лигатура алфавит йышне кĕртмен. Алфавит майĕпе ä, ö, ü сортланă чухне вĕсене a, o, u уйăрмаççĕ; умлаутпа кăна уйăрăлса тăракан сăмахсене майлаштарнă чухне умлаутлă сăмаха каярах лартаççĕ; ß паллăпа тăсăллă уçă сасăсемпе дифтонгсем хыççăн усă кураççĕ[16] и приравнивается к сочетанию ss[17]. Анчах та Однако при перечислении немецких букв буквы ä, ö, ü нимĕç саспаллисене a, o и u саспаллисемпе юнашар мар, ят-йышăн вĕçĕнче, лартаççĕ[18]. Сăмахсарсенче нимĕç сăмахĕсене умлаута шута илмесĕр вырнаçтарнă.
Латиницăна нимĕç чĕлхине кĕртиччен çырура рунăсемпе усă курнă, вĕсене герман çĕрĕсене христианланă хыççăн пĕтĕмпех пăрахăçланă. XX ĕмĕрчен официаллă готика шрифчĕпе (çав шутра урăх çĕршывсенче кăларнă сăмахсарсенче) усă курнă[19].
Ольшанский И. Г., Гусева А. Е. Лексикология: Современный немецкий язык. — М.: Академия, 2005. — ISBN 5-7695-1812-X
Снегирёва Н. С. Синтаксис немецкого языка. Syntax der deutschen Sprache: Theorie, Übungen und Textbeispiele. — Омск: ОмГУ, 2004. — ISBN 5-7779-0312-6
Филичева Н. И. Диалектология немецкого языка. — М.: Выс. школа, 1983.
Филичева Н. И. История немецкого языка. — М.: Академия, 2003. — ISBN 5769509325
Филичева Н. И. Немецкий литературный язык. — М.: Выс. школа, 1992. — ISBN 5-06-001718-4
Ammon U. Die deutsche Sprache in Deutschland, Österreich und der Schweiz: das Problem der nationalen Varietät. — Berlin, New York: de Gruyter, 1995. — ISBN 3-11-014753-X
Ammon U., Bickel H., Ebner J. u. a. Variantenwörterbuch des Deutschen. Die Standardsprache in Österreich, der Schweiz und Deutschland sowie in Liechtenstein, Luxemburg, Ostbelgien und Südtirol. — Berlin: Walter de Gruyter, 2004. — ISBN 3-11-016574-0
Besch W. Dialektologie. Ein Handbuch zur deutschen und allgemeinen Dialektforschung. — Berlin: de Gruyter, 1982. — ISBN 3-11-005977-0
Helbig G., Buscha J. Deutsche Grammatik. Ein Handbuch für den Ausländerunterricht. — Berlin: Langenscheidt, 2007. — ISBN 978-3-468-49493-2
Krech E.-M., Stock E., Hirschfeld U. Deutsches Aussprachewörterbuch. — Berlin: 2009. — ISBN 978-3-11-018202-6
Niebaum H., Macha J. Einführung in die Dialektologie des Deutschen. — Tübingen: 2006. — ISBN 3-484-26037-8
Pahlow H. Deutsche Grammatik — einfach, kompakt und übersichtlich. — Leipzig: Engelsdorfer Verlag, 2010. — ISBN 978-3-86268-012-2
^Erbe M. Das Elsass. Historische Landschaft im Wandel der Zeiten. — Stuttgart: Kohlhammer. — ISBN 3-17-015771-X
^Hartweg F. Die Sprachen im Elsass: Kalter Krieg oder versöhntes Miteinander? // Argumente und Materialien
zum Zeitgeschehen: Frankophonie – nationale und internationale Dimensionen. — 2002. — № 35.