Ang heyograpiya mao ang pagtuon sa lokasyonal ug spatial nga baryasyon sa natural ug tawhanong penomena sa kalibotan. Ang pulong nagagikan sa Griyegong mga pulong γη kun γεια ("kalibotan") ug γραφειν ("pagsaysay" ug "pagsulat").
Ang modernong heyograpiya usa ka koleksiyon sa nagkadaiyang mga disiplina. Kini may kalabotan sa daghang mga natad sa kahibalo sa tawo. Ang mga heyograpo migamit sa ubang disiplina sumala sa ilang panginahanglan niini. Samtang ang mga sabdyek sama sa biyolohiya ug ekonomiks may dakong impluwensiya, aduna usay mga heyograpo nga nagagamit sa mga konsepto gikan sa mga sabdyek sama sa sosyolohiya, saykolohiya, ug pagtuon sa paugnat sa kusog kun sports science.
Istruktura sa heyograpiya
Si William Hughes, usa ka magtutudlo sa heyograpiya sa mga Balaang Yuta sa King's CollegeLondon, mihatag og depinisyon sa heyograpiya sa tuig 1863: Ing heyograpiya usa ka siyensiya, usa ka butang dili lamang sa mga ngalan, apan sa argumento ug pangrason, sa hinungdan ug epekto.
Kini usa ka espisipikong pagsalikway nga ang heyograpiya usa lamang ka deskriptib nga disiplina. Ang heyograpiya milakip usab sa pisikal nga kalibotan sa tawhanong aspeto niini. Sa sulod sa disiplina, hinuon, may daghang natad sa espesyalisasyon. Ang mga heyograpo karon miespesyalays sa usa sa mga dagkong sanga niini.
Ang tatawng dibisyon niining maong mga natad malisod sa paghimo. Usahay ang osyanograpiya ibutang sa sulod sa pisikal nga heyograpiya, apan karon giila kini nga sabdyek sa iyang kaugalingon.
Ang makitawhanong heyograpiya mao ang sanga sa heyograpiya nga nagpukos sa pagtuon sa mga pattern ug mga proseso nga naghulma sa interaskiyon sa tawo sa lain-laing kalikopan. Kini naglakip sa mga aspetong tawohanon, politikal, kultural, katilingbanon, ug ekonomikanhon. Samtang ang medyor nga pokus sa makitawhanong heyograpiya dili ang pisikal nga landscape sa kalibotan (tan-awa ang pisikal nga heyograpiya), duol sa imposible ang paghisgot sa makitawhanong heyograpiya nga dili magreper ngadto sa pisikal nga landscape diin ang mga kalihokan sa tawo nahitabo, ug ang enbayronmental nga heyograpiya inanayng mitumaw isip sumpay sa duha ka sanga sa heyograpiya.
Ang makitawhanong heyograpiya mahimong mabahin ning mosunod nga mga kategoriya:
