Уһантүрэгшэ (монгол: устөрөгч, англи: hydrogen, грек: 'υδορе - уһан + грек: γεννάω — «түрэнэб»-һээ гараһан) Н гэжэ тэмдэглэгдэдэг, атомай дугаариинь 1 болохо металл буса химиин элемент юм.
Хэбиин нүхэсэлдэ үнгэ, үнэргүй. Атом жэниинь 1.00794 гр/моль, хамагай хүнгэн, оршолонг юртэмсэ дээрэхи хамагай үргэн тархалтатай химиин элемент.
устөрөгчийн спектрийн туршилт
Дэлхэй дээрэ уһантүрэгшэ дангаараа маша хобор, үйлэдбэрилэлэй нүхэсэлдэ нүүрһэнуһантүрэгшэһээ илгажа абана. Уһантүрэгшэнь 3 янза байдаг ба сүмиинь 1 протонһоо тогтоһоные зүгээр уһантүрэгшэ гэхэ ба харин 1 протон, 1 нейтронһоо тогтоһоные дейтери (2H) гэнэ. Харин 1 протон, 2 нейтронһоо тогтоһоные трити (3H) гэдэг. Атомыень нэрлэхдээ уһантүрэгшэ, дейтон, тритон гэжэ тус тус нэрэлдэг.
Гаргалга
Ажаүйлэдбэри
- 1000 °C-да уһанай ууралтай конверси:
Лабораторида
![{\displaystyle {\mathsf {2Al+2NaOH+6H_{2}O\rightarrow 2Na[Al(OH)_{4}]+3H_{2}\uparrow }}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/2323744551d91b19524bec3579ea18f4c123b2df)
![{\displaystyle {\mathsf {Zn+2KOH+2H_{2}O\rightarrow K_{2}[Zn(OH)_{4}]+H_{2}\uparrow }}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/0072f3244fe174a99a8a1ac7abf2cc016fdf3c38)
Зүүлтэ
- ↑ (2001) Inorganic chemistry. Academic Press. ISBN 978-0123526519.
- ↑ (2005) “Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds”, Lide, D. R.: CRC Handbook of Chemistry and Physics, 86th, Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 978-0-8493-0486-6.
- ↑ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing, E110. ISBN 978-0-8493-0464-4.
- ↑ "Hydrogen", Van Nostrand's Encyclopedia of Chemistry, Wylie-Interscience, 2005, pp. 797–799, ISBN 978-0-471-61525-5
- ↑ Emsley, John (2001). Nature's Building Blocks. Oxford: Oxford University Press, 183–191. ISBN 978-0-19-850341-5.
- ↑ Stwertka, Albert (1996). A Guide to the Elements. Oxford University Press, 16–21. ISBN 978-0-19-508083-4.
