J. Michael |
|---|
![]() |
| Rođenje | (1954-07-17) 17. juli 1954 (70 godina)
Paterson, New Jersey |
|---|
Joseph Michael Straczynski (Džozef Majkl Strazinski[1], rođen 17. jula 1954), čije se ime u medijima navodi kao J. Michael Straczynski[2] a neformalno kao Joe Straczynski ili jms, američki je pisac i televizijski producent koji je osvojio mnoge nagrade. Aktivan je u raznim vrstama medija, među kojima su filmovi, televizijske serije, romani, pripovijetke, stripovi, radio drame i mnogi drugi. Straczynski je i dramski pisac, bivši novinar, te autor knjige The Complete Book of Scriptwriting, popularnog vodiča kroz pisanje scenarija za razne vrste medija. Kao jedan od izvršnih producenata, bio je jedini s kontrolom nad umjetničkim aspektima naučnofantastične TV serije Babylon 5, njenog ogranka Crusade, kao i nevezane televizijske serije Jeremiah. Straczynski je napisao 92 od ukupno 110 epizoda Babylona 5, sva četiri TV filma vezana za seriju, s tim da je 59 epizoda napisao bez prekida, od kraja druge do pete sezone, u kojoj je samo jednu epizodu napisao jedan od ostalih pisaca.
Otkad je prodao scenario za film Zamjena, u junu 2006, Straczynski je jedan od najtraženijih holivudskih scenarista. Sarađuje sa zvijezdama i režiserima kao što su Clint Eastwood, Ron Howard, braća Wachowski, Angelina Jolie, Tom Hanks, John Malkovich, Joel Silver, Wolfgang Petersen, Paul Greengrass i Brad Pitt. Scenario Zamjena nominovan je 2009. za nagradu BAFTA.[3]
Još 1984[4], Straczynski je počeo da učestvuje u diskusijama na mrežama kao što su Usenet, GEnie, CompuServe i America Online. I dan danas razgovara na nekim od njih sa ljubiteljima svojih djela[5]. Straczynski je među prvim producentima koji su počeli da razgovaraju s fanovima na internetu, što je i uticalo na određene aspekte njihovih serija[5]. Neki od tih fanova zovu ga Velikim tvorcem, prema božanstvu mnogih naroda vanzemaljaca u Babylonu 5.[6][7]
Straczynski je diplomirao na Državnom univerzitetu u San Diegu s bakalaureatima iz psihologije i sociologije, dok su mu sporedni smjerovi bili filozofija i književnost. Na tom je univerzitetu toliko pisao za studentske novine The Daily Aztec da su ih studenti u šali počeli zvati Daily Joe („Dnevni Joe“). Straczynski živi na području Los Angelesa.
Počeci
Straczynski je rođen u Patersonu u državi New Jersey, od majke Evelyn (djevojačko prezime: Pate) i oca Charlesa, fizičkog radnika.[8] Živio je u mnogim mjestima, između ostalog u Newarku, Kankakeeju, Dallasu, Chula Visti, gdje je završio srednju školu, te San Diegu.[9] Članovi njegove familije porijeklom su katolici iz Bjelorusije i Poljske.[10] Njegovi baba i deda izbjegli su u Ameriku nakon Ruske revolucije 1917; otac mu se rodio u Americi, ali je živio i u Rusiji, Poljskoj i Njemačkoj.[10]
Dok je živio u San Diegu, Straczynski je radio kao novinar za San Diego Magazine i The San Diego Reader, a uz to je pisao scenarija za radio dramu Alien Worlds[11]. Tada je sklopio ugovor s Writer's Digestom da napiše vodič kroz razne vrste scenarija. Preselio se u Los Angeles 1981. i nastavio rad na knjizi, koja je objavljena 1982, a istovremeno je planirao prelazak na televiziju. Radio je za The Los Angeles Herald-Examiner, The Los Angeles Times, The Los Angeles Reader, TV-Cable Week i People Magazine, a kada je završio kod People Magazinea, prestao se baviti novinarstvom. Po sopstevnoj inicijativi napisao je scenario za epizodu animirane serije He-Man i Gospodari svemira 1983, a ubrzo zatim dobio posao na toj seriji kao redovni scenarista.
Prema omotu prvog izdanja njegove knjige o scenarijama, jedan od pozorišnih komada Straczynskog produciran je kada mu je bilo sedamnaest, scenario za sitkom kada je imao dvadeset i jednu godinu, a sa dvadeset i četiri godine prodao je svoj prvi filmski scenario. U dvadeset i devetoj godini imao je za sobom scenarija za filmove, televiziju i radio (npr. za radio program Alien Worlds, kao i za mrežu Mutual Broadcasting System), desetak pozorišnih komada i više od 150 članaka u novinama i časopisima. Predavao je pisanje i držao seminare nekoliko godina, u Kaliforniji i drugdje. Od 1987. do 1992, Straczynski i Larry DiTillio vodili su tok-šou Hour 25 na radio-stanici KPFK-FM u Los Angelesu.
Rad za televiziju i radio
Straczynski je počeo da radi za televiziju 1983, u početku na animiranim serijama a onda i u igranim, prvo kao redovan pisac, zatim urednik scenarija, a brzo se uspeo i do pozicije izvršnog producenta, s kontrolom nad umjetničkim aspektima naučnofantastične TV serije Babylon 5, koja je dobila dvije nagrade Emmy, dvije nagrade Hugo zaredom i desetine drugih. Ta svemirska opera, u kojoj likovi ponajviše određuju radnju, poznata je i po svojoj okvirnoj priči, isplaniranoj pet godina unaprijed, te po inovativnoj i gotovo isključivoj upotrebi kompjuterskih vizuelnih efekata. Straczynski je stvorio i ogranak Babylona 5, seriju Crusade, za koju je napisao deset od trinaest epizoda; nekoliko godina kasnije producirao je seriju Jeremiah, u osnovi prema poznatom belgijskom stripu. Za tu seriju napisao je devetnaest od ukupno trideset i pet epizoda.
Literatura
