Hodgkinov limfom (Morbus Hodgkin) ili (u transkripciji) Hodžkinova bolest ili limforetikulom je maligno oboljenje limfocitnog tkiva koja j obilježena bujanjem ćelija poznatih kao Rid-Sternbergove ćelije, što izaziva bezbolno progresivno uvećanja limfnog tkiva, osobito limfnih žlijezda. Ovo je najčešća forma malignog limfoma, sa oko 40% svih malignih limfoma. Prvi celovitiji opis ove bolesti dao je Thomas Hodgkin, 1832.[1][2][3]
Etiologija i klasifikacija
Glavni uzrok Hodgkinovog limfoma nije poznat. Pretpostavlja se da nastaje u interakciji nasljednih i okolinskih faktora. Ispitivanja pokazuju da ova bolest u dečjem i mladalačkom dobu uglavnom izaziva virus, a da se sa starenjem javlja kao posljedica somatskih mutacija i slabljenja imunskog sistema.
Kod oko 90% bolesnika, Hodgkinova bolest počinje u jednoj od limfnih žlezda, a u preostalih 10% slučajeva u nekom od ostalih organa. Vratne limfne žlijezde najčešće su pozicije prve lokalizacije. Klinički se kategorizira, kako slijedi:
Stadij I
Početna pozicija samo u jednoj limfnoj žlijezdi
Stadij II
Početna pozicija u dva ili više limfnih područja, sa iste strane dijafragme
Stadij III
Početna pozicija u limfnom tkivu sa obje strane dijafragme (limfne žlijezde, slezena i Valdejerov prsten)
Stadij IV
Difuzno zahvatanje jednog ili više vanlimfnih organa, sa ili bez oboljenje limfnih žlijezda
Stadij 1
Stadij 2
Stadij 3
Stadij 4
Znaci i simptomi
Histopatološki preparat Hodgkinovog limfoma, nakon biopsije limfnog čvora
Obilježavajući znaci u kliničkoj slici bolesnika su uvećani limfni čvorovi bez posebnih simptoma. Većina bolesnika ima povećane vratne limfne čvorove, kao i čvorove vrata i grudnog koša, što može izazvati kašljanje. U zavisnosti od napretka bolesti, mogu se javiti i drugi simptomi, kao što su povišena telesna temperatura, noćno znojenje, gubitak tjelesne težine i svrab.[4][5]
Odsustvo sistemskih znakova se označava velikim A, a prisustvo velikim B. Odsustvo bioloških abnormalnosti (ubrzana sedimentacija, hipoferemija i sl.) obilježava kao a, a prisustvo ovih poremećaja sa b.
Dijagnoza
Veličinu svih žlijezda prikazuje kompjuterizovana tomografija trbuha, kao i stanje unutrašnjih organa. Nuklearna magnentna rezonanca je osetljivija od kompjuterizovane tomografije; dobija se više detalja o žljezdama i organima, a svakako je manja mogućnost oštećenja, bez zračenja organizma. Laboratorijska ispitivanja obuhvataju analizu krvne slike i utvrđivanje mogućih promjena u njoj. Također je neophodno histološko ispitivanje koštane srži u cilju potvrđivanja ili isključivanja postojanja Hodgkinovog limfoma. Radioizotopska ispitivanja poduzimaju se u slučajevima kad postoje promjene u koštanom sistemu, slezeni i jetri.
Liječenje i prognoza
Zavisno od kliničkog stadija i dijagnosticiranog patohistološkog tipa, tok bolesti može varirati. Hodgkinov limfom je izlječiv radioterapijom, kombiniranom hemoterapijom ili kombinacijom i jednog i drugog, u 50-80% slučajeva. Uobičajno je da se stadiji I i II tretiraju radioterapijski, a stadiji III i IV idu na hemoterapiju; u zavisnosti od slučaja može se primijeniti i kombinacija radio- i hemoterapije.[6][7][8]
Kao značajni faktori za prognozu toka bolesti navode se klinički stadij, spol, životna dob, prisustvo velike tumorske mase i sl. Zabilježeno je da znatno bolju prognozu imaju bolesnici u ranim kliničkim stadijima (I-II A), uz to osobe ženskog spola, mlađe od 30 godina, kao i bolesnici koji nemaju veliku tumorsku masu. Pošto je kod bolesnika sa Hodgkinovom bolešću poremećen ćelijski imunitet, ovi bolesnici češće od ostalih obolijevaju od tuberkuloze, različitih oportunističkih infekcija itd.
Učestalost
Svi limfomi zajedno čine oko 3-6% svih malignih tumora. Sa pojedinim oblicima leukemija, oni čine grupu limfoproliferativnih oboljenja. Na 100.000 osoba, njihova učestalosti je oko 3,3 kod muškarca i 2,3 kod žena. U Južnoj Americi i tropskoj Africi bolest se javlja isključivo u dečjem i ranom pubertetskom dobu, a poslije 20. godine života, naglo se smanjuje i iščezava. Nasuprot tome, u Japanu se Hodgkinova bolest obično javlja tek poslije 30. godine, a sa starenjem učestalost bolesti sew stalno povećava. U SAD i Evropi postoje dva dobna skoka frekvencije ove bolesti: oko 28. i 60. godine života.
^Ward E, DeSantis C, Robbins A, Kohler B, Jemal A (2014). "Childhood and adolescent cancer statistics, 2014". Ca. 64 (2): 83–103. doi:10.3322/caac.21219. PMID24488779.CS1 održavanje: upotreba parametra authors (link)
^Armitage JO (august 2010). "Early-stage Hodgkin's lymphoma". The New England Journal of Medicine. 363 (7): 653–62. doi:10.1056/NEJMra1003733. PMID20818856.CS1 održavanje: upotreba parametra authors (link)
_mixed_cellulary_type.jpg)
