Ban je naziv titule koja je korištena u nekoliko država u srednjoj i jugoistočnoj Evropi između 7. i 20. stoljeća. Porijeklo riječi nije poznato iako se pretpostavlja da potječe od perzijskog "ban", što znači princ, vladar, poglavica ili guverner. Također postoje teorije o ilirskom porijeklu riječi jer se na ilirskim ostacima u Bosni često nalazi riječ Banius.
Bosanski ban
Godine 968. spominje se neimenovani "ban Bosne" koji je ratovao protiv hrvatskog velikaša Mihajla Krešimira II. Godine 1042. "ban Bosne" pojavljuje se kao saveznik bizantskog cara Konstantina Monomaha. Od polovine 12. vijeka javljaju se puna imena bosanskih banova.[1]
S ovom vladarskom titulom, još definitivno neutvrđene historijske starosti i svjetovnog porijekla, počinje i historija bosanskog ranog geopolitikuma (prvi po imenu poznati bosanski ban Borić) i održava se do krunisanja Tvrtka I Kotromanića za kralja 1377. Tada titulu bana mijenja viša titula kralja. Vladarska titula ban otad nestaje iz upotrebe u intitulacijama vladara u srednjovjekovnoj bosanskoj državi.
Također pogledajte
Reference
- ^ Enver Imamović, Korijeni i život bosanskog plemstva kroz historiju, 2018, str. 23.