Arapski alfabet

Države u kojima se koristi arapsko pismo:
  kao službeno pismo
  kao dadatno službeno pismo

Arapski alfabet (arapski: أَلْأَبْجَدِيَّة ٱلْعَرَبِيَّة), ili arapski abdžad, je arapsko pismo jer je kodifikovan za pisanje arapskog jezika. Piše se sa desna na lijevo kurzivnim stilom i sadrži 28 slova. Većina slova ima kontekstualne oblike slova.

Arapski alfabet se smatra abdžadom, što znači da koristi samo konsonante, ali se sada smatra "nečistim abdžadom".[1] Kao i kod drugih nečistih abdžada, kao što je hebrejsko pismo, pisari su kasnije osmislili načine označavanja samoglasnih zvukova sa različitim dijakriticima.

Suglasnici

Osnovni arapski alfabet sadrži 28 slova. Arapsko pismo je u drugim jezicima adaptirano dodajući i oduzimajući neka slova, kao što je to slučaj u perzijskom, otomansko–turskom, srednjokurdskom, urdu, sindi, malajskom, pašto, arwi i malayalamu (arapski malayalam). Ne postoji razlika između velikih i malih slova.

Mnoga slova izledaju slično, ali često tačka (ʾiʿjām) iznad ili ispod središnjeg dijela slova (rasm) predstavlja razliku između njih. Ove tačke predstavljaju sastavni dio slova, jer razlikuju slova koja predstavljaju različite zvukove. Na primjer, arapska slova ب (b), ت (t) i ث (th) imaju isti osnovni oblik, jednu tačku ispod, dvije ili tri tačke iznad; slovo ن (n) također posjeduje istu formu kada se nalazi na početku ili sredini riječi, sa jednom tačkom iznad, dok se malo razlikuje ukoliko stoji samo ili na kraju riječi. Historijski gledano, često su bili izostavljeni, u stilu pisanja koji se naziva rasm.

Štampani i pisani arapski je u kurzivu, s tim da je većina slova unutar riječi direktno povezana sa susjednim slovima.

Alfabetski red

Postoje dva glavna redoslijeda razvrstavanja u arapskom alfabetu: abjad i hija.

Izvorni ʾabjadīy redosljed (أَبْجَدِيّ), koji se koristi za lijepo pisanje slova, potječe od redoslijeda feničanskog alfabeta, i stoga je sličan redoslijedu drugih alfabeta koji potiču od feničanskog, poput hebrejskog alfabeta. Ovim redoslijedom se slova također koristi i kao brojevi, abdžadski brojevi, te posjeduju isti alfanumerički kod/šifru kao hebrejska gematrija i grčka izopsefija.

hijā’ī (هِجَائِي) ili alifbāʾī (أَلِفْبَائِي) redoslijedi se koriste u spiskovima imena i riječi koji se trebaju poredati, kao na primjer u imenicima, razrednim dnevnicima, rječnicima, te se u ovom redoslijedu slova grupiraju prema sličnosti oblika.

Uobičajeni hijā’ī redoslijed
ا ب ت ث ج ح خ د ذ ر ز س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ك ل م ن ه و ي
elif ba ta sa džim ha kha dal zal ra za sin šin sad dad ta za ajn gajn fa kaf kaf lam mim nun he vav ja

Drugi hijāʾī red se koristio u Magribu, ali se sada smatra zastarjelim, redoslijed je:[2]

Magribski zastarjeli hijā’ī redoslijed
ا ب ت ث ج ح خ د ذ ر ز ط ظ ك ل م ن ص ض ع غ ف ق س ش ه و ي
elif ba ta sa džim ha kha dal zal ra za ta za kaf lam mim nun sad dad ajn gajn fa kaf sin šin he vav ja
Boje označavaju koja slova imaju različite pozicije od prethodne tabele

U enciklopediji Abu Muhammada el-Hasana el-Hamdanija Kitāb ul-Iklīl min akbār al-Jaman wa-ansāb Ḥimyar (arapski: الإكليل من أخبار اليمن وأنساب حمير) redoslijed slova je:[3]

Al-Iklīl redoslijed
ا ب ت ث ج ح خ د ذ ك ل م و ن ص ض ع غ ط ظ ف ق ر ز ه س ش ي
elif ba ta sa džim ha kha dal zal kaf lam mim vav nun sad dad ajn gajn ta za fa kaf ra za he sin šin ja
Redoslije hijaʾī u poređenju sa hebrejskim, sirijskim i grčkim

Abdžadski redoslijed

Abdžadski redoslijed nije jednostavna korespondencija s ranijim sjevernosemitskim abecednim redom, jer ima poziciju koja odgovara aramejskom slovu samek 𐡎, koje historijski nema srodno slovo u arapskom alfabetu.

Gubitak sameka je kompenziran:

  • U Mašrik abdžadskom redoslijedu, slovo ﺱ sīn zauzelo je mjesto sameḵa, a slovo ش šīn mjesto šīn 𐡔.
  • U Magribskom abdžadskom redoslijedu, slovo ṣāḏē 𐡑 je podijeljeno na dva nezavisna arapska slova, ض ḍad i ص ṣad, pri čemu je potonje zauzelo mjesto sameḵa.
  • Šest ostalih slova koja ne odgovaraju nijednom sjevernosemitskom slovu nalazi se na kraju.
Uobičajeni Abdžadski redoslijed[2]
ا ب ج د ه و ز ح ط ي ك ل م ن س ع ف ص ق ر ش ت ث خ ذ ض ظ غ
elif ba džim dal he vav zal ha ta y kaf lam mim nun sin ajn fa sad kaf ra šin ta sa kha zal dad za gajn

Također pogledajte

Commons logo
Commons logo
Commons ima datoteke na temu: Arapski alfabet

Reference

  1. ^ Zitouni, Imed (2014). Natural Language Processing of Semitic Languages. Springer Science & Business. str. 15. ISBN 3642453589.
  2. ^ a b Macdonald 1986, str. 117, 130, 149.
  3. ^ Macdonald 1986, str. 130.

Vanjski linkovi

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!