Kleze eus diwezh oadvezh an arem pe lavnenn goustilh.
Oadvezh an arem a lavarer eus ur prantad er c'hentistor, pa ouie ar c'hovien varrekañ teuziñ ar c'houevr hag ar staen. Dastum a raent kailh kouevr e gwazhennoù naturel hag e teuzent anezhe evit ober arem. Ral eo ar c'hailh kouevr pe staen, evel m'en diskouez ar fed ma ne oa tamm arem en Azia ar c'hornôg kent 3 000 kent J.-K. Oadvezh an arem zo unan eus lodennoù eus Reizhiad an tri oadvezh a dalvez evit ar c'hevredigezhioù ragistorel. Er reizhiad-se e teu war-lerc'h an Neolitik e lodennoù zo eus ar bed. E kalz broioù eus Afrika subsaharat e teu oadvezh an arem diouzhtu goude an Neolitik. E lodennoù all eus ar bed un oadvezh ar c'houevr a zeu da heul an Neolitik a-raok oavezh an arem.
Orin
Breutaat a reer diwar-benn al lec'h hag ar mare ma oa ijinet an arem ha marteze e oa ijinet e meur a lec'h war un dro en un doare distag. Ar c'hentañ traezoù savet en arem zo a orin eus ar broioù anvet bremañ Iran and Irak ha bloaziadet int eus ar pevare milved kent J.-K. Fardet e veze aremoù arsenikel en Anatolia ha war zaou du ar C'haokaz e deroù an trede milved kent J.-K. Hervez gouizieien'zo ez eo ken kozh ha kreiz ar VI milved lod eus ar traezoù graet en arem arsenikel eus ar sevenadur Maykop e norzh ar C'haokaz, ar pezh a rafe anezhe an aremoù koshañ anavezet, met lod all a soñj ez int eus an kreiz an IIIde milved kantved.
Bezioù bras-bras a zo bet savet e penn kentañ Oadvezh an Arem, evit douarañ tierned moarvat. Tro 1500 e saver muioc'h anezhe, met bihanoc'h int.
Levrlennadur
Jacques Briard, Âge du Bronze en Europe, 2000-800 avant J.-C., Errance, Paris, 1985.
Jacques Briard, M. Le Goffic, Avant les Celtes, l'Europe à l'Âge du Bronze, 2500 - 800 avant J.C., catalogue d'exposition, Daoulas, 1988, pp. 66–73.
L. Carozza, C. Marcigny, L'Âge du Bronze en France, La Découverte, Paris, 2007.
Collectif, Le Grand Atlas de l'Archéologie, Encyclopaedia Universalis, Paris, 1985.
Jean Guilaine, (1986) - La Préhistoire d'un continent à l'autre, Larousse, Paris.
Eogan, George (1983) The hoards of the Irish later Bronze Age, Dublin : University College, 331p., ISBN 0-901120-77-4
Hall, David and Coles, John (1994) Fenland survey : an essay in landscape and persistence, Archaeological report 1, London : English Heritage, 170 p., ISBN 1-85074-477-7
Pernicka, E., Eibner, C., Öztunah, Ö., Wagener, G.A. (2003) "Early Bronze Age Metallurgy in the Northeast Aegean", In: Wagner, G.A., Pernicka, E. and Uerpmann, H-P. (eds), Troia and the Troad : scientific approaches, Natural science in archaeology, Berlin; London : Springer, ISBN 3-540-43711-8, p. 143–172
Waddell, John (1998) The prehistoric archaeology of Ireland, Galway University Press, 433 p., ISBN 1-901421-10-4
.jpg)
