Gwengelouriezh Hellaz pe mitologiezh Gres eo hollad an holl wengeloù danevellet gant an Henc'hresianed.
Ar marvailhoù-se a gont orin an anien hag ar bed, pe buhez an doueed hag an harozed. Ar wengelouriezh-mañ a oa bet diorroet war hir dermen adalek sevenadur Mykenai betek an aloubadeg Roman.
Gwengeloù Hella a veze treuzkaset da gentañ gant ar vykenaiz hag ar vinoiz hag o deus diazezet an hengoun barzhonegel dre-gomz e XVIIIvet kantved. D'ar mare-se e voe savet meurganoù evel an Ilias hag an Odysseia.
Homer zo anaouet evit bezañ skriver an testennoù-mañ tra ma veze krouet an dTheogonia hag Erga kai Hemerai ("Al Labourioù hag an Deizioù") gant Hesiodos un nebeud degadennoù warlerc'h.
Munudoù zo miret e Kanoù Homeros ivez, meulganoù o lidañ doueed dibar, pe e diskolpadennoù eus ar C'helc'hiad Meurganel, ha gant an drajediennerien hag ar c'homediennerien eus ar mareverezh klassel ha hellenadek.
Ouzhpenn an danvez lennegel e oa bet miret kalz a geloù dre skeudennoù hag arouezioù (listri, lidkinnigoù hag artefaktoù liesseurt). Da gentañ e veze kontet Diskar Troia warno, hogen e voe skeudennaouet muoc'h-mui a sujedoù adalek ar Vvet kantved.
Ar wengelourizh c'hresion en deus awenet sevenadur Europa da vat. Impalaeriezh roman a adkemeras lod bras anezhi hag e veze anaouezet mat gant tud ar renkadoù dreist betek hiriv an deiz.
