Надзея Давыдаўна Вольпін

Надзея Давыдаўна Вольпін
Род дзейнасці	перакладчыца, пісьменніца
Дата нараджэння	6 лютага 1900(1900-02-06)
Месца нараджэння	Магілёў, Магілёўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	9 верасня 1998(1998-09-09) (98 гадоў)
Месца смерці	Масква, Расія
Месца пахавання	Данскія могілкі^[d]
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР  Расія
Муж	Mikhail Volkenshtein^[d]
Дзеці	Аляксандр Сяргеевіч Ясенін-Вольпін

Надзея Давыдаўна Вольпін (6 лютага 1900, Магілёў, Расійская імперыя — 9 верасня 1998, Масква, Расія) — расійская перакладчыца, а таксама паэтэса-імажыніст і мемуарыстка. Грамадзянская жонка паэта Сяргея Ясеніна.

Біяграфія

Бацька Надзеі Вольпін, Давід Самуілавіч, скончыў Маскоўскі ўніверсітэт, практыкаваў як юрыст, перавёў на рускую мову кнігу Д. Фрэйзера «Фальклор у Старым запавеце»; маці, Ганна Барысаўна Жысліна, скончыла Варшаўскую кансерваторыю і выкладала музыку. Брат — драматург Міхаіл Давыдавіч Вольпін.^[1]

Надзея Вольпін у 1917 годзе скончыла «Хвастоўскую» гімназію і паступіла на прыродазнаўчае аддзяленне фізіка-матэматычнага факультэта Маскоўскага ўніверсітэта, які пакінула, правучыўшыся каля года.

Яшчэ ў гімназіі стала пісаць вершы (ранняя творчасць не захавалася). У 1920 годзе далучылася да групы імажыністаў, выступала з чытаннем вершаў з эстрады (у «Кафэ паэтаў», «Стойле Пегаса»). З гэтага ж года пачалося яе сяброўства з Сяргеем Ясенінам, затым яна некаторы час жыла з ім у грамадзянскім шлюбе. У 1924 годзе, ужо пасля разрыву з Ясенінам, нарадзіўся яе адзіны сын Аляксандр Сяргеевіч Ясенін-Вольпін — паэт, вядомы дысідэнт, матэматык.^[2] Пазней Надзея Давыдаўна выйшла замуж за навукоўца Міхаіла Валькенштэйна.^[2]

Займалася перакладамі з англійскай, нямецкай, французскай, латыні. Перакладала Гётэ, Авідзія, Вальтэра Скота, Конана Дойла, Мерымэ, Гюго, Галсуорсі, Фенімара Купера. Вывучыўшы ў Ашгабадзе, дзе яна знаходзілася ў эвакуацыі падчас вайны, туркменскую мову, яна перакладала туркменскую паэзію.

У 1984 годзе выдала свае мемуары «Спатканне з сябрам», галоўным чынам прысвечаныя юнацкасці і Сяргею Ясеніну. У архіве захоўваюцца ўспаміны пра сяброўства з Восіпам Мандэльштамам, пра Барыса Пастарнака, Уладзіміра Маякоўскага.

У апошнія гады жыцця жыла ў пісьменніцкім доме ў раёне метро Аэрапорт.

Сачыненні

• Мемуары «Спатканне з сябрам».

Пераклады

• Мериме П. Варфоломеевская ночь. — М., 1925.
• Голсуорси Дж. Сдается в наем. — М., 1926.
• Кестнер Э. Фабиан. — М., 1933.
• Манн Т. Серьёзная жизнь. — М., 1934.
• Стерн Л. Сентиментальное путешествие. — М., 1935.
• Льюис Е. Эроусмит. — М., 1936.
• Скотт В. Роб-Рой. — М., 1937.
• Шабенде. Саят и Хемра. — Ашхабад, 1945.
• Гёте И. В. Римские элегии. — М., 1950.
• Байрон Д. По стопам Горация. — М., 1953.
• Филдинг Г. Джозеф Эндрус. Джонатан Уайльд. — М., 1954.
• Бронте Э. Грозовой перевал. — М., 1956.
• Верфель Ф. Верди. — М., 1962.
• По Э. Стихи. — М., 1972.
• Теккерей У. В благородном семействе. — М., 1976.
• Купер Ф. Прерия. — М., 1980.
• Уэллс Г. Страна слепых. — М., 1981.

Зноскі

1. Міхаіл Вольпін
2. Александр Есенин-Вольпин: «Отцовская фамилия только мешала мне говорить по существу!», Новое русское слово, октябрь, 2005 года Архівавана 7 лістапада 2007.

Спасылкі

• Н. Д. Вольпін на сайце Паэзія Маскоўскага ўніверсітэта Архівавана 20 мая 2014.
• На сайце С. А. Ясеніна Архівавана 7 красавіка 2014.
• Гісторыя рамана С. Ясеніна і Н. Вольпін(недаступная спасылка)
• Надзея Вольпін на «Радаводзе». Дрэва продкаў і нашчадкаў