Колін Маклорэн

Колін Маклорэн
англ.: Colin Maclaurin шатл. гэл.: Cailean MacLabhruinn
Дата нараджэння	люты 1698[1][2]
Месца нараджэння	Kilmodan^[d], Шатландскае каралеўства[1][2]^[…]
Дата смерці	14 чэрвеня 1746(1746-06-14)[3][4] (48 гадоў)
Месца смерці	Эдынбург, Каралеўства Вялікабрытанія[2][1]^[…]
Месца пахавання	Грэйфраерс^[d][1]
Грамадзянства	Шатландскае каралеўства  Каралеўства Вялікабрытанія
Дзеці	Джон Маклорэн^[d]
Род дзейнасці	матэматык, фізік, астраном
Навуковая сфера	матэматыка
Месца працы	Marischal College^[d][1] Эдынбургскі ўніверсітэт[1]
Альма-матар	Універсітэт Глазга (1713)[1] Dumbarton Academy^[d] (1709)[1]
Навуковы кіраўнік	Роберт Сімсан^[d][5]
Вядомыя вучні	James Hutton^[d][6]
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства Шведская каралеўская акадэмія навук
Узнагароды	член Лонданскага каралеўскага таварыства^[d] (1719)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ко́лін Макло́рэн (англ.: Colin Maclaurin; 1698, Шатландыя — 1746) — выдатны англійскі матэматык. Рана асірацеўшы, ён быў узяты пад апеку сваім дзядзькам, які, як і бацька Маклорэна, жадаў, каб Колін прысвяціў сябе духоўнаму званню. У 1709 г. паступіў ва ўніверсітэт горада Глазга. Тут яго бліскучыя матэматычныя здольнасці развіліся, што ва ўзросце 15 гадоў ён ужо адкрыў некалькі тэарэм, якія і выклаў пасля ў адным са сваіх твораў. У 1717 г. заняў па конкурсе кафедру прафесара матэматыкі ў Абердзіна, на якой і заставаўся на працягу 5 гадоў. Затым пасля 3-гадовага знаходжання ў Францыі зноў атрымаў ў 1726 г. дзякуючы ўплыву Ньютана кафедру матэматыкі ў Эдынбургу. У 1745 годзе прыняў актыўны ўдзел у абароне Эдынбурга супраць прэтэндэнта, Карла-Эдуарда. У 1724 Маклорэн атрымаў ад Парыжскай акадэміі навук прэмію за працу па пытаннях падзення цел, а ў 1740 г. тая ж акадэмія пастанавіла падзяліць прэмію за лепшае сачыненне пра прылівы і адлівы паміж ім, Даніілам Бернулі і Эйлерам. Яго мемуары на гэтую тэму мелі назву «De causa physica fluxiis et refluxiis maris».

У гонар Маклорэна названы асобны выпадак радоў Тэйлара, калі рад будуецца ў пункце x₀ = 0.

Гл. таксама

• Рад Маклорэна

Зноскі

1. MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
2. Complete Dictionary of Scientific Biography — Дэтройт: Charles Scribner's Sons, 2008. — ISBN 978-0-684-31559-1
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12439"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28970153"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q845617"></a>
3. MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
4. Colin Maclaurin // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
5. Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 19 верасня 2018.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
6. Матэматычная генеалогія — 1997.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

Літаратура

• А. А. Гусак, Г. М. Гусак, А. А. Брычыкава Даведнік па вышэйшай матэматыцы — Мн., «ТетраСистемс», 2007. — С. 548.

Спасылкі

• Джон Дж. О’Конар і Эдмунд Ф. Робертсан. Колін Маклорэн (англ.) у архіве MacTutor.