Камсамольская вуліца (Магілёў)

Камсамольская вуліца Магілёў
Агульная інфармацыя
Краіна	Беларусь
Рэгіён	Магілёўская вобласць
Горад	Магілёў
Раён	Ленінскі раён
Ранейшыя назвы	Дваранская вуліца
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Камсамольская вуліца (руск.: Комсомольская улица) — вуліца ў Ленінскім раёне Магілёва, у гістарычным цэнтры горада. Працягласць вуліцы ад Першамайскай вуліцы да плошчы Арджанікідзэ складае 330 м.

Вуліца ў XVIII стагоддзі, злева Блізкі вал. Малюнак Мікалая Львова

Гісторыя

Дваранская вуліца ў пачатку XX стагоддзя. Злева дом Дваранскага сходу

Дамы Эдэльмана і Бернштэйна (не захаваліся) на скрыжаванні з вул. Ветранай ў пачатку XX стагоддзя.

Фарміраванне вуліцы пачалося ў канцы 19 ст., калі на скрыжаванні Дняпроўскага праспекта (цяпер Першамайская вуліца) і вул. Дваранскай утварылася Тэатральная плошча з будынкам тэатра (пабудаваны ў 1888). Першапачаткова насіла назву Дваранская вуліца, якая атрымала назву, верагодна, ад дома Дваранскага сходу, які размяшчаўся на ёй. У 1922 годзе перайменавана пад сучасную назву. Сучаснае аблічча вуліцы складаецца з 1930-х гадоў, калі пачалося масавае жыллёвае і грамадзянскае будаўніцтва.

Фарміраванне вуліцы працягвалася ў пасляваенныя гады, калі паводле генплана 1947−1950 гадоў пачалася рэканструкцыя цэнтральнай часткі горада і яе галоўнай магістралі вул. Першамайскай.

Забудова

Будынак тэатра

Інтэрнат

Сацыяльна-гуманітарны каледж

Магілёўскі дзяржаўны каледж мастацтваў

У забудове вуліцы пераважаюць 2-, 3-, 4-, 5-павярховыя, пераважна жылыя, дамы. Вышыннай дамінантай з’яўляюцца 11-павярховы інтэрнат педвучылішча, узведзены ў 1987. З найбольш старых пабудоў захаваўся касцёл кармелітаў, помнік архітэктуры барока першай паловы 18 ст. На вуліцы размешчаны таксама Магілёўскі дзяржаўны каледж мастацтваў (у гэтым будынку ў час Вялікай Айчыннай вайны размяшчаўся шпіталь для абаронцаў горада; у час нямецкай акупацыі тут была створана падпольная група «Непакорныя», у памяць пра якую ў 1968 на будынку вучылішча пастаўлена мемарыяльная дошка), Сацыяльна-гуманітарны каледж.

У савецкі час размяшчаліся прыёмны пункт трыкатажнага атэлье, аддзяленне сувязі № 14, Гарпалівазбыт, камітэт ДТСААФ Цэнтральнага раёна, Магілёўскі аддзел Віцебскага ВА «Маналіт».

• № 3 (вуліца Ленінская, 21) — трохпавярховы дом А. Гурэвіча, гасцініца «Тульская»^[1] —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 513Е000001шыфр 513Е000001
• № 2 (Першамайская вуліца, 9) — жылы дом. На гэтым знаходзіўся Дом дваранскага сходу, разбураны пасля вайны.
• № 6 — Яўрэйскае медыка-санітарнае таварыства^[1]. Будынак разбудаваны, цяпер у ім размяшчаецца гасцініца «Метраполь»
• № 12 (вуліца Ленінская, 23) — трохпавярховы дом Р. Брэслау, гасцініца «Брысталь»^[1]. Цяпер у будынку размяшчаецца Магілёўскі дзяржаўны каледж мастацтваў. —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 513Е000001шыфр 513Е000001
• № 14 (вул. Піянерская, 10) — 8, 9, 11-павярховы інтэрнат № 4 МДУ імя А. А. Куляшова. Пабудаваны ў 1987 годзе па праекце архітэктара Э. Юшкі як інтэрнат Магілёўскага педагагічнага вучылішча^[2].

Зноскі

1. Гісторыя Магілёўскага яўрэйства 2002, с. 172.
2. Педагогическое училище // Могилёв. Энциклопедический справочник (руск.) / Гл. редактор И. П. Шамякин. — Мн.: БелСЭ им. П. Бровки, 1990. — 472 с. — ISBN 5-85700-028-9.

Літаратура

• Комсомольская улица // Могилёв. Энциклопедический справочник (руск.) / Гл. редактор И. П. Шамякин. — Мн.: БелСЭ им. П. Бровки, 1990. — 472 с. — ISBN 5-85700-028-9.
• История Могилевского еврейства: Документы и люди: Науч.-популяр. очерки и жизнеописания. В 2-х кн. Кн. 1. / Сост. А. Литин. — Мн.: Юнипак, 2002. — 688 с. — ISBN 985-6418-49-6.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Камсамольская вуліца (Магілёў)