Джуліян Асанж

Джуліян Асанж
англ.: Julian Paul Assange
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	англ.: Julian Paul Hawkins
Псеўданімы	Proff[1][2] і Mendax[3]
Дата нараджэння	3 ліпеня 1971(1971-07-03)[4][5]^[…] (53 гады)
Месца нараджэння	Таўнсвіл, City of Townsville^[d], Квінсленд, Аўстралія[6]
Грамадзянства	Аўстралія[7]
Бацька	John Shipton^[d]
Маці	Christine Assange^[d]
Жонка	Stella Assange^[d]
Альма-матар	Цэнтральна-Квінслендскі ўніверсітэт Мельбурнскі ўніверсітэт[10] Townsville State High School^[d]
Месца працы	WikiLeaks[8]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	інтэрнэт-актывіст, хакер, праграміст, спецыяліст у галіне інфарматыкі, тэлепрадзюсар, тэлерэжысёр, пісьменнік, журналіст, вядучы, бізнесмен, whistleblower, тэлевядучы, выдавец
Гады творчасці	з 1987
Мова твораў	англійская
Грамадская дзейнасць
Партыя	WikiLeaks Party^[d] (2015) беспартыйны
Член у	Media, Entertainment and Arts Alliance^[d][9]
Узнагароды	Sam Adams Award^[d] (2010) Courage Award for the Arts^[d] (2013) Gold medal for Peace with Justice^[d] (2011) Index Award^[d] (2008) Martha Gellhorn Prize for Journalism^[d] (2011) Stuttgart Peace Prize^[d] (2020) Сіднейская прэмія міру (2011) Walkley Awards^[d] (2011) Günter Walraff award^[d] (2022) Serena Shim Award^[d] Ossietzky Prize^[d] (2023) Premis Dignitat^[d] (2021)
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы
Цытаты ў Вікіцытатніку

Джуліян Пол Асанж (англ.: Julian Paul Assange; [əˈsɑːnʒ]; нар 3 ліпеня 1971, Таўнсвіл, Аўстралія) — інтэрнэт-журналіст, заснавальнік WikiLeaks.

Стаў вядомы дзякуючы неаднаразовым публікацыям на сайце WikiLeaks службовых дакументаў, галоўным чынам амерыканскіх, не прызначаных для шырокай публікі. У прыватнасці, улетку 2010 года ён рассакрэціў дзясяткі тысяч дакументаў, якія тычацца ваеннай аперацыі ЗША ў Афганістане. Пасля гэтага на сайце WikiLeaks была размешчана канфідэнцыйная перапіска амерыканскіх дыпламатаў, што выклікала найбуйнейшы міжнародны скандал.

Пазней улады Швецыі абвінавацілі Асанжа у сексуальных злачынствах. Сам ён мяркуе, што яго крымінальны пераслед мае палітычныя матывы. Афіцыйна справа ў адносінах Асанжа з публікацыямі сакрэтных матэрыялаў не звязаная. 7 снежня 2010 ён быў арыштаваны паліцыяй Вялікабрытаніі^[11].

14 снежня 2010 Асанж быў вызвалены з-пад арышту пад час суду пад заклад у памеры 150 тысяч фунтаў стэрлінгаў. Наўзамен Джуліян ўзяў на сябе абавязак здаць пашпарт, выконваць каменданцкую гадзіну, а таксама насіць датчык, які адсочвае яго месцазнаходжанне.^[12].

У чэрвені 2012 Вярхоўны суд Вялікбрытаніі адхіліў хадатайніцтва абароны Джуліяна Асанжа пра паўторны разгляд апеляцыі на рашэнне гэтага суду выдаць заснавальніка WikiLeaks Швецыі. Каб пазбегнуць выдачы ў Швецыю, дзе яго вінавацяць у сексуальных злачынствах, Асанж 19 чэрвеня з’явіўся ў пасольства Эквадора ў Лондане і падаў прашэнне аб палітычным прытулку^[13]. Пра гэта паведаміў міністр замежных спраў гэтай лацінаамерыканскай краіны Рыкарда Паціна. Сам Асанж хаваўся на тэрыторыі пасольства Эквадора ў Лондане^[14].

Выдачы яго дабіваліся ЗША. 11 красавіка 2019 года Эквадор пазбавіў Джуліяна Асанжа прытулку, і ён быў затрыманы паліцыяй. Падставай для затрымання, паведаміла паліцыя Лондана, стала парушэнне Асанжам рэжыму вызвалення пад заклад у 2012 годзе^[15].

24 чэрвеня 2024 года Высокі суд Англіі і Уэльса выпусціў Джуліяна пад заклад. Практычна адразу ён паляцеў у Аўстралію^[16].

Зноскі

1. https://web.archive.org/web/20011017083056/http://www.marutukku.org/current/src/AUTHORS Праверана 13 красавіка 2019.
2. https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/books/reviews/when-google-met-wikileaks-by-julian-assange-book-review-9696487.html Праверана 15 сакавіка 2020.
3. https://www.newyorker.com/magazine/2010/06/07/no-secrets Праверана 15 сакавіка 2020.
4. Person Profile // Internet Movie Database — 1990. Праверана 14 жніўня 2015.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a>
5. Julian Assange // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
6. http://www.smh.com.au/technology/technology-news/assange-wanted-by-us-for-espionage-offences-20101208-18ouj.html
7. LIBRIS — Каралеўская бібліятэка Швецыі, 2013. Праверана 24 жніўня 2018.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q953058"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a>
8. http://www.tacticalmediafiles.net/persons/417/Julian-Assange Праверана 19 кастрычніка 2024.
9. https://www.meaa.org/news/new-assange-charges-pose-a-threat-to-press-freedom/ Праверана 15 сакавіка 2020.
10. https://www.forbes.com/sites/andygreenberg/2012/09/14/an-excerpt-from-this-machine-kills-secrets-the-education-of-julian-assange/#5cc13b20b585 Праверана 11 красавіка 2019.
11. Джуліян Асанж арыштаваны Архівавана 20 мая 2012. WKNews
12. Джуліян Асанж вызвалены пад заклад Архівавана 20 мая 2012. WKNews
13. Асанжа арыштуюць, як толькі ён выйдзе з пасольства Радыё Свабода 20.06.2012
14. Асанж просіць палітычнага прытулку ў Эквадоры Радыё Свабода 20.06.2012
15. /nashaniva.by
16. Джулиан Ассанж на свободе (нявызн.). euronews.com. Праверана 25 чэрвеня 2024.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Джуліян Асанж
• [1] Архівавана 26 мая 2009. — «Underground», на англійскім.