Гарадская царква Умеа (шведск.: Umeå stads kyrka) — царква, размешчаная ў цэнтры Умеа (Швецыя) паміж Венортспаркенам (шведск.: Vänortsparken) і паўночным берагам ракі Умэ Эльв. Адкрыта ў 1894 годзе.
Царква ўзведзена па праекце архітэктара горада Фрэдрыка Ліндстрэма Алауса і пабудавана з цэглы з каменным падмуркам. Будаўніцтва адбывалася з 1892 па 1894 год. Царква стала трэцяй з серыі храмаў, створаных па тым жа праекце. Тры рэстаўрацыі з дапаўненнямі ў будынку часткова змянілі першапачатковы выгляд царквы.
Першая рэстаўрацыя
У 1929 годзе царкоўны савет вырашыў правесці важную рэканструкцыю царквы. Дах працякаў, фрэска на столі была пашкоджана, былі і іншыя праблемы, усё гэта выклікала патрэбу ў значным рамонце; да таго часу толькі аднойчы праводзіўся дробны рамонт. Было таксама жаданне знішчыць у 1890 годзе архітэктурнае аблічча царквы, якая паказвае «самы цяжкі перыяд заняпаду архітэктуры на сённяшні дзень».[2] Архітэктару Кнуту Нордэншэльду было даручана агледзець царкву і ўнесці прапановы для рэканструкцыі, які ён завяршыў у 1930 годзе. Яго прапановы прывялі да шматлікіх дыскусій, асабліва пытанне аб даданні праходу паміж лавамі[3]. 27 снежня 1935 года царкоўны савет, нарэшце, вырашыў рэалізаваць прапанаваны архітэктарам праект. 17 студзеня пачаліся работы па рэканструкцыі царквы. У галерэі арган і хоры былі пашыраны; вентыляцыйныя каналы былі перамешчаныя; каля галоўнага ўвахода былі зроблены ўнутраныя дзверы; частку падлогі замянілі вапняковымі плітамі, а інтэр'ер быў перафарбаваны ў мяккі белы колер. Царква была зноў асвячона ў першую нядзелю Адвента ў 1937 годзе кіруючым епіскапам епархіі Лулу, Олафам Бергвістам.
Будаўніцтва моста
У 1971 годзе было вырашана пабудаваць у горадзе трэці мост, Кюркброн. У пачатку будаўніцтва побач з царквой была знойдзена магіла. У адпаведнасці з Законам аб старажытнасці (шведск.: Fornminneslagen), будаўніцтва было прыпынена летам 1972 года, пакуль вобласць не даследавалі археолагі. Першапачатковаыя граніцы могілак былі невядомыя, і не было ніякага рэестра або карты. Раскопкі выявілі сорак трун, дзе было каля шасцідзесяці шкілетаў. У апошняй магіле была знойдзена таблічка, паводле надпісу на якой тут была пахавана сям'я губернатара Пера Адама Стромберга. Надмагіллі не былі знойдзеныя. Лічыцца, што надмагільная пліта была разбурана ў агні 1887 года, і ўся дакументацыя сямейнай магілы была страчана ў агні. Пасля таго, як рэшткі былі разгледжаны, яны былі вернутыя ў царкву ў поліэтыленавых пакетах. Царкоўны дворнік пахаваў пластыкавыя пакеты, не пакінуўшы запісаў аб дакладным месцы пахавання, і праз некаторы час памёр[4].
