Галіна Васільеўна Маскалец (укр.: Гали́на Васи́лівна Москале́ць, вядома пад творчым псеўданімам Галіна Пагуцяк (укр.: Гали́на Пагутя́к); нар. 26 ліпеня 1958, Залакоць, Драгобыцкі раён, Львоўская вобласць) — украінская пісьменніца. Лаўрэат Нацыянальнай прэміі Украіны імя Тараса Шаўчэнкі (2010).
Біяграфія
Нарадзілася 26 ліпеня 1958 года ў в. Залакоць Драгобыцкага раёна Львоўскай вобласці ў сям’і настаўнікаў. Бацька — Васіль Пагуцяк, паходзіць з бойкаўскай вёскі Старона, маці — Івана Басараб.
Пазней сям’я пераехала ў вёску Урыж. Галіна была малодшай з трох дачок, часта гуляла каля рэчкі Быстрыцы, любіла хадзіць у лес. А тым больш — паслухаць містычныя аповеды старэйшых. Напрыклад, яе дзеду перад Другой сусветнай вайной было бачанне: пасвіўшы ўначы каля вогнішча коней, ён заўважыў, як полымя пачало круціцца, расці ўверх, і з яго вылецеў слуп (дзікае вяселле) і знік у некалькі секунд. Пазней Галіна даследуе гэта, даведаецца, што дзікае вяселле ёсць у еўрапейскіх міфалогіях і напіша раман «Зачараваныя музыкі». Значыць, у сям’і да такіх рэчаў ставіліся сур’ёзна.
Яна была вельмі настойлівай і дапытлівай: заўсёды брала ў бібліятэцы кнігі, чытала мастацкія творы, сама вучыла замежныя мовы, карыстаючыся слоўнікамі і размоўнікамі.
Вельмі хацела стаць археолагам, але для гэтага трэба было мець партбілет. Пасля няўдалай спробы паступіць на філасофскі факультэт яна пачала пісаць раман — успаміны аб 10-м класе. Адаслала твор у Кіеў, у Саюз пісьменнікаў і атрымала запрашэнне на Усеўкраінскі злёт маладых аўтараў. Там ёй прапанавалі выдаць твор, пры ўмове, што ён будзе скарочаны напалову. Яна не згадзілася.
У 18 гадоў зімой збегла з дому ў Адэсу, ва ўстанову, дзе рыхтавалі тынкоўшчыкаў-плітачнікаў.
Працавала на Барыслаўскім фарфоравым заводзе, часам даводзілася стаяць ля канвеера па некалькі змен. У гэты цяжкі час яна пачынае пісаць аповесць «Дзеці».
Праз год паступіла ў Львоўскі нацыянальны ўніверсітэт. Скончыла украінскую філалогію ў Кіеўскім дзяржаўным ўніверсітэце імя Т. Р. Шаўчэнкі.
Працавала ў школе, у Драгобыцкім краязнаўчым музеі, прыватнай школе, Львоўскай карціннай галерэі. Член Нацыянальнага саюза пісьменнікаў Украіны.
Жыве і працуе ў Львове.
Творчасць
Свае першыя кнігі Галіна Пагуцяк выдала яшчэ ў часы Савецкага Саюза. Яна была вельмі настойлівай і заўсёды ішла супраць волі выдаўцоў, не баялася крытыкаваць савецкія звычаі. Тым не менш кніга «Майстар» (1986), выпушчаная ў кіеўскім выдавецтве «Советский писатель», выйшла даволі вялікім накладам у 65 тысяч асобнікаў.
Пры напісанні сваіх твораў яна часта адступала ад агульнапрынятых канонаў прозы, з-за чаго мела праблемы з выдаўцамі ва Украіне. Яна таксама напісала некалькі дзіцячых кніг.
Працуючы над раманам «Слуга з Дабромыля» (2006), Галіна Пагуцяк даследавала род сваёй маці і прыйшла да высновы, што яна — нашчадак Улада Цэпеша, больш вядомага як Дракула. Яго сапраўднае прозвішча, як і ў маці Галіны, Басараб. Гэтая дынастыя кіравала Валахіяй больш за 600 гадоў. Па словах пісьменніцы, аб такім паходжанні сёння нагадваюць толькі яе рудыя валасы, якімі валодалі члены роду. І хоць у дзяцінстве іх стрыглі, каб пазбавіцца ад гэтага колеру, яна рада, што засталася рудай.
У 2010 годзе пісьменніца стала лаўрэаткай Шаўчэнкаўскай прэміі ў галіне літаратуры за кнігу прозы «Слуга з Дабромыля»[1].
Пасля рамана «Магнат» (2014), які выйшаў у выдавецтве «А-БА-БА-ГА-ЛА-МА-ГА», пісьменніца не планавала пісаць вялікія рэчы і рэдагаваць чужыя тэксты. Аднак у наступныя два гады выйшлі аповесць, кніга для дзяцей, перавыданні старых кніг і 2 тамы будучага дзесяцікніжжа пісьменніка.
У 2016 годзе яна прэзентавала раман «Горкія землі» пра цяжкі лёс галіцкай «Каліфорніі» — Барыслава і яго жыхароў, палова з якіх ужо з’ехала на заробкі ў пошуках лепшай долі. Акрамя рамана ў аднайменную кнігу ўвайшлі яшчэ чатыры аповесці.
Апошнім часам большасць яе кніг выходзіць у львоўскім выдавецтве «Піраміда» ў серыі «Прыватная калекцыя».
Бібліяграфія
Кніжныя выданні
- «Діти» К.: Радянський письменник, 1982 (Діти (раман); Повість про Марію і Магдалину; Лялечка і Мацько; Філософський камінь (раман))
- «Господар» К.: Радянський письменник, 1986 (Господар (фантастычны раман); Соловейко (аповесць))
- «Потрапити в сад» К.: Молодь, 1989 (Компроміс (раман); Трагічні оповідання (цыкл))
- «Гірчичне зерно» К.: Радянський письменник, 1990 (Аповесці)
- «Записки Білого Пташка» К.: Український письменник, 1999 (Смітник Господа нашого (роман); Радісна пустеля (роман); Записки Білого Пташка (аповесць))
- «Захід сонця в Урожі» Л.: Піраміда, 2003 (Раманы: Смітник Господа нашого;Книга снів і пробуджень. Аповесці: Захід сонця в Урожі та інші)
- «Писар Східних Воріт Притулку» Л.: Піраміда, 2003 (Раман)
- «Королівство» Тернопіль: Джура, 2005 (Раман)
- «Втеча звірів або Новий Бестіарій» Київ: А-БА-БА-ГА-ЛА-МА-ГА, 2006 (Казачная аповесць)
- «Слуга з Добромиля» Київ: Дуліби, 2006 (Раман)
- «Книгоноші з Королівства» Пригодницький роман. — Тернопіль: Джура, 2007
- «Мій Близький і Далекий Схід» Повість та есеї. — Львів, ЛА «Піраміда», 2009
- «Урізька готика» Київ: Дуліби, 2010 (Раман)
- «Зачаровані музиканти» К.: Ярославів Вал, 2010 (Раман)
- «Сни Юлії і Германа» К.: Ярославів Вал, 2011 (Раман)
- «Зачарованные музыканты» — Саарбрюкен: YAM publishing, 2012 (раман, пераклад на рускую — В. Шчарбакоў)
- «Кожен день — інший. Щоденник» — Львів: Піраміда, 2013
- «Аура древнего города. Литературный дневник». // «Нёман», № 1,2; 2018. (Пераклад з украінскай В. Шчарбакова)
- «Розмови про життя і мистецтво» (у співавторстві з Олександром Клименком) — Тернопіль: Навчальна книга — Богдан, 2019.
Творы
- «Діти» (1982)
- «Господар» (1986)
- «Потрапити в сад» (1989)
- «Гірчичне зерно» (1990)
- «Записки білого пташка» (1999)
- «Писар Східних Воріт Притулку» (2003)
- «Захід сонця в Урожі» (2003)
- «Королівство» (2005)
- «Втеча звірів або Новий Бестіарій» (2006)
- «Слуга з Добромиля» (2006)
- «Книгоноші з Королівства» (2007)
- «Захід сонця в Урожі» (2007, 2-е выданне, дапоўненае)
- «Лялечка і Мацько» (2008)
- «Мій Близький і Далекий Схід» (2009)
- «Урізька готика» (2009)
- «Королівство» (2010, 2-е выданне)
- «Потонулі в снігах» (2010)
- «Зачаровані музиканти» (2010)
- «Писар Східних Воріт Притулку. Писар Західних Воріт Притулку» (2011)
- «Сни Юлії і Германа» (2011)
- «Слуга з Добромиля» (2012, 2-е выданне)
- «Уріж та його духи» (2012)
- «Кожен день інший» (2013)
- «Записки білого пташка» (2013, 2-е выданне)
- «Сентиментальні мандрівки Галичиною» (2014)
- «Магнат» (2014)
- «Новий рік у Стамбулі» (2015)
- «У кожного є бабуся» (2015)
- «Королівство» (2016, 3-е выданне)
- «Книгоноші з Королівства» (2016, 2-е выданне)
- «Захід сонця в Урожі» (2016, 3-е выданне)
- «Пан у чорному костюмі з блискучими ґудзиками» (2016)
- «Гіркі землі» (2016)
Пераклады
На англійскую
- «Потрапити в сад»
На намецкую
- «Дивись назад»
На рускую
- «Діти»
- «Зачаровані музиканти»
- «Галина Пагутяк по-русски. В переводах Виталия Щербакова»
- «Аура древнего города. Литературный дневник». - У часопісы «Нёман», № 1, 2; 2018. Мн. — Пераклад з украінскай В. Шчарбакова.
На славацкую
- «Соловейко»
На харвацкую
- «Дивись назад»
Узнагароды
Зноскі