Вялікі Зімбабвэ, як лічыцца, быў галоўнай святыняй і культавым цэнтрам продкаў шона (народ групы банту). Горад быў заснаваны каля. 1130 г. н. э. і існаваў на працягу двух-трох стагоддзяў. У старажытнасці гэта быў цэнтр дзяржавы Монаматапа, таксама вядомай як дзяржава Вялікага Зімбабвэ, Муене Мутапа або Мунхумутапа. Гэтая імперыя кіравала тэрыторыяй, у цяперашні час размешчанай у межах сучаснай дзяржавы Зімбабвэ (якое бярэ сваю назву ад гэтага горада) і Мазамбіка. Яны гандлявалі з астатнім светам праз парты, такія як Софа на поўдні дэльты ракі Замбезі. Горад быў падзелены на два раёны. Асноўная частка жыхароў (іх было не менш дзесяці тысяч чалавек) туліліся ў саламяных хацінах, знатныя людзі сяліліся ў спецыяльна агароджанага раёнах горада. Большая частка архітэктурных збудаванняў — каменныя вежы, маналітаў і алтароў — была прызначана для малітваў. Слова «Зімбабвэ» акрамя асноўнага значэння — «каменныя дамы», мае і дадатковае — «дамы пакланення». У асноўным тут маліліся багам, «адказным» за дождж, а значыць, за багаты ўраджай. Галоўным богам мясцовага племені быў творца — Мвары. Племя мбірэ пакланялася таксама мбандора — духам кіруючых дынастый. У Вялікім Зімбабвэ шоны жылі да пачатку XIX ст.
