Баі за Ілавайск

Баі за Ілавайск
Асноўны канфлікт: Расійска-ўкраінская вайна
Згарэлы аўтамабіль у Ілавайску
Дата	10 жніўня — 3 верасня 2014 года[1]
Месца	Данецкая вобласць, Ілавайск і яго аколіцы
Вынік	перамога сіл ДНР[10]
Праціўнікі
батальён МУС «Дняпро», 3-і батальён Нацгвардыі «Данбас», пры падтрымцы вайсковых частак 17-й крыварожскай танкавай, 51-й валынскай і 93-й днепрапятроўскай механізаваных брыгад ДНР Расія
Камандуючыя
Руслан Хамчак  (укр.)[11] Сямён Ігаравіч Сяменчанка Руслан Старчэўс †[12] Уладзімір Парасюк Аляксандр Палішчук Арсеній Паўлаў («Матарола») «Гіві»
Сілы бакоў
Рэгулярныя падраздзяленні: УСУ[13]: 51-я АМБр[14] 93-я АМБр[14] 17-я АТБр[14] 39-ы БТрА Дняпрапятроўскай вобласці[14] 40-ы БТрА Дняпрапятроўскай вобласці «Крыўбас»[14] МУС: НГУ «Данбас»[13][14] «Азоў»[13][14] «Дняпро»[13][14] «Шахцёрск»[13][14] «Міратворац»[14] «Свіцязь»[14] «Івана-Франкоўск»[14] «Херсон»[14] Няўрадавыя добраахвотніцкія фарміраванні: УДК «Правага сектара»[14] 340 да пачатку штурму Ілавайска (паводле слоў камандзіра батальёна «Данбас»)[11] по другим данным — не менее 5000[15] НАД: Батальён «Аплот» Батальён «Усход»
Страты
Украінскія дадзеныя: не менш 200 забітых[16], вядома 121 (афіцыйныя дадзеныя), паводле падлікаў Юрыя Бутусава — не менш 300[17], паводле дадзеных С. Сяменчанкі — больш 1 тыс. загінулых[18], больш 50 параненых (на 03.09.2014)[19], не менш 550 палонных[20] Украінскія дадзеныя: >50 забітых, 20 параненых[21]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Баі пад Ілавайскам — эпізод узброенага канфлікту на ўсходзе Украіны у другой палове жніўня 2014 года, у ходзе якога разгарнуліся жорсткія баявыя дзеянні паміж украінскімі ўзброенымі сіламі і падраздзяленнямі МУС з аднаго боку, і ўзброенымі фарміраваннямі ДНР^[22] — з другога. Характар ​​баёў вызначаны стратэгічным становішчам Ілавайска, размяшчанага за 25 км на ўсход ад Данецка — пераход Ілавайска пад кантроль украінскіх узброеных сіл дазволіў бы завяршыць блакаванне сепаратыстаў у Данецку.

Ударныя групы ўкраінскіх добраахвотніцкіх і тэрытарыяльных батальёнаў пры падтрымцы армейскай бронетэхнікі і артылерыі ўвайшлі ў Ілавайск 18 жніўня. Яны здолелі ўзяць пад ​​кантроль большую частку горада. Ноччу з 24 на 25 жніўня сітуацыя радыкальна змянілася. З поўдня, у тыл праз расійска-ўкраінскую мяжу ўвайшлі бронекалоны расійскіх войск^[23]. Пазіцыі пад Ілавайскам абстралялі з мінамётаў і танкаў. Праз дэзертырства пад ціскам праціўніка дэмаралізаваных украінскіх часцей ужо 28 жніўня падраздзяленні ў Ілавайску апынуліся ў акружэнні.

Ноччу 29 жніўня расійскі прэзідэнт Уладзімір Пуцін звярнуўся да баевікоў з заклікам адкрыць калідор для акружаных украінскіх вайскоўцаў. Сепаратысты пасля заявілі, што гатовыя прапусціць байцоў без зброі і тэхнікі. 30 жніўня а 10:00 украінскія ваенныя арганізаванымі калонамі пачалі рух з горада, аднак калоны расстралялі, нанесшы вялізныя страты ўкраінскім батальёнам. Паводле афіцыйных дадзеных загінула 366 украінскіх вайскоўцаў, сотні байцоў былі паранены і захоплены ў палон, 158 чалавек лічацца зніклымі без вестак^[24].

Паводле ГПУ галоўным вінаватым Ілавайскай трагедыі з’яўляецца ваеннае камандаванне Расіі. Генпракуратура Украіны паведаміла, што матэрыялы расследавання ваенных злачынстваў падчас падзеяў у Ілавайску перададзеныя ў офіс Міжнароднага крымінальнага суда ў Гаазе. Сярод іншых фактараў трагедыі — дэзертырства, разлад арміі падчас кіравання прэзідэнта Віктара Януковіча і асобныя памылкі ўкраінскага ваеннага кіраўніцтва^[25].

Пасля цяжкай паразы пад Ілавайскам украінскія ўлады заключылі Мінскае пагадненне ў рамках кантактнай групы Украіна-Расія-АБСЕ з прыцягненнем прадстаўнікоў сепаратыстаў.

Крыніцы

1. Ополченцы окончательно взяли под контроль Иловайск и его окрестности // Первый канал, 3 сентября 2014 года
2. "Ukraine Suffers Harsh Defeat in Eastern Town". The Wall Street Journal. 2 September 2014. Праверана 3 September 2014.
3. Ukraine: A Catastrophic Defeat
4. "Pro-Russia rebels confident after making gains". The Washington Post. 30 August 2014. Архівавана з арыгінала 10 верасня 2014. Праверана 3 September 2014.
5. "Battle-hit Ukraine village picks up the pieces". The Washington Post. 1 September 2014. Архівавана з арыгінала 24 верасня 2014.
6. "Russian soldier: 'You're better clueless because the truth is horrible'". The Guardian. 3 September 2014. Праверана 3 September 2014.
7. "Pro-Russia rebels confident after making gains". The Washington Post. 30 August 2014. Архівавана з арыгінала 10 верасня 2014. Праверана 3 September 2014.
8. [1], Радіо «Свобода»
9. "Ukraine Suffers Harsh Defeat in Eastern Town". The Wall Street Journal. 2 September 2014. Праверана 3 September 2014.
10. Гл.^{[2][3][3][4][5][6][7][8][9]}
11. Комбат "Донбасса": Иловайск зачистили бы 19 августа, но на штурм отправили всего 340 бойцов
12. Погиб комбат "Херсона" Руслан Сторчеус
13. Нацгвардия Украины заявила о взятии Иловайска
14. Подвиг і трагедія Іловайська — ZN,UA, 5 вересня 2014
15. Ополченцы удерживают свои позиции на подступах к Мариуполю// Первый канал,
16. Прокуратура Украины объявила о гибели не менее 200 военных под Иловайском и начала допросы высшего руководства армии
17. Подвиг і трагедія Іловайська Архівавана 14 кастрычніка 2014.
18. Семенченко: Под Иловайском погибло больше тысячи украинских военных - Новости Днепропетровска - Комбат рассказал о потерях в "Иловайском котле" | СЕГОДНЯ
19. Геращенко: В боях за Иловайск погибли 19 украинских силовиков, 46 - ранены // УНИАН
20. ВОЕННОСЛУЖАЩИЕ УКРАИНСКОЙ АРМИИ СООБЩИЛИ О СДАЧЕ В ПЛЕН 200 ЧЕЛОВЕК БАТАЛЬОНА «ДОНБАСС» // Телеканал Дождь
21. Силами АТО под Иловайск уничтожено более пятидесяти боевиков
22. Українська влада уточнює кількість вбитих під Іловайськом
23. Війна-2014: Найбільші героїчні перемоги і трагічні поразки — еспресо tv
24. novayagazeta.ru
25. svaboda.org