Энрыке да Роша Ліма, бразільскі лекар, адкрыў гэтую бактэрыю ў 1916 годзе. Ён назваў яе ў гонар свайго калегі Станіслава фон Правачэка, які памёр ад тыфу ў 1915 годзе. І Правачэк, і Роша Ліма былі заражаныя тыфам падчас вывучэння яго ўзбуджальніка ў шпіталі лагера для ваеннапалонных у нямецкім горадзе Котбус.[2] Гэтая бактэрыя не мае жгутыкаў і з’яўляецца аэробам. Яна класіфікуецца як грамнегатыўная, бо яе цэлявая сценка не афарбоўваецца крышталічным фіялетавым падчас афарбоўкі паводле Грама; грамнегатыўныя бактэрыі агулам больш устойлівыя да многіх антыбіётыкаў, напрыклад, пеніцыліну.[3]
Геном
Геном R. prowazekii рэдуцыраваны, мае памер каля 1 Мб і кадуе 834 бялкоў. Некаторыя штамы кадуюць 866 бялкоў.[4] Яны не кадуюць усе бялкі, неабходныя для самастойнага жыцця. Адсутныя працэсы і метабалічныя шляхі павінны забяспечвацца яго гаспадаром, эукарыятычнай цэляй. Па гэтай прычыне R. prowazekii часам разглядаецца як мадэль унутрыцэлявага бактэрыяльнага продка мітахондрый.[1]
Лячэнне
Вакцыны супраць R. prowazekii былі распрацаваны ў 1940-х гадах і былі вельмі эфектыўнымі ў зніжэнні смяротнасці ад тыфу сярод амерыканскіх салдат падчас Другой сусветнай вайны. Імунітэт пасля выздараўлення ад інфекцыі або імунізацыі супраць R. prowazekii ў большасці выпадкаў пажыццёвы. Аднак R. prowazekii можа выклікаць латэнтную інфекцыю, якая можа рэактывавацца праз гады ці дзесяцігоддзі (хвароба Брыля-Цынсэра). Лячэнне антыбіётыкамі тэтрацыклінавай групы звычайна бывае паспяховым.