Сыма Гуан

Сыма Гуан
Дата нараджэння	1019[1][2]^[…]
Месца нараджэння	Сясянь^[d], Сун
Дата смерці	1086[1][2]^[…]
Месца смерці	Кітай^[d]
Грамадзянства	Сун
Бацька	Сыма Чы^[d][3]
Жонка	Чжан Сі^[d][3]
Род дзейнасці	гісторык, палітык, пісьменнік, лексікограф
Навуковая сфера	гісторыя Кітая
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сыма Гуан (1019—1086) — кітайскі гісторык, філосаф, дзяржаўны дзеяч.

Біяграфія

Сыма Цзюнь-шы нарадзіўся ў горадзе Шаньчжоў павета Ся (сучасная правінцыя Шаньсі) у сям'і буйнога саноўніка, у 1038 атрымаў вышэйшую навуковую ступень цзіньшы. Займаў высокія пасады ва ўрадзе, быў членам акадэміі Ханьлінь.

Палітычная дзейнасць

Сыма Гуан быў ідэйным правадыром так званай «старой партыі» (цзю дан) — групоўкі, што процідзейнічала рэформам Ван Аньшы.

Сыма Гуан рэфармаваў зямельныя адносіны ў Кітаі. Ён здолеў пераадолець аграрны крызіс, які доўжыўся з VIII стагоддзя, шляхам здачы ў арэнду імператарскіх зямельных уладанняў і падзелу буйных нерэнтабельных прыватных гаспадарак. З гэтага часу Кітай стаў краінай дробных арандатараў.

Філасофія

Галоўны стваральнік неаканфуцыянства Чжу Сі прылічаў Сыма Гуана да самых выдатных мысліцеляў эпохі Паўночнай Сун (960—1127) — «шасці настаўнікаў» — нароўні з Шао Юнам, Чжоў Дуньі, Чэн І, Чэн Хао і Чжан Цзаем.

Зноскі

1. Міжнародны ідэнтыфікатар стандартных найменняў — 2012. Праверана 13 жніўня 2015.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q423048"></a>
2. Swartz A. Sima Guang // Open Library — 2007. Праверана 9 кастрычніка 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q461"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1201876"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q302817"></a>
3. China Biographical Database
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13407958"></a>

Літаратура

• Сыма́ Гуа́н // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 320. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).