Серафім Антонавіч Андраюк

Серафім Антонавіч Андраюк
Дата нараджэння	10 сакавіка 1933(1933-03-10)
Месца нараджэння	Грэдэлі^[d], гміна Дубяжын^[d], Бельскі павет, Беластоцкае ваяводства, Польская Рэспубліка
Дата смерці	4 красавіка 2022(2022-04-04) (89 гадоў)
Месца смерці	Мінск, Беларусь
Месца пахавання	Мінск
Грамадзянства	СССР  Беларусь
Род дзейнасці	навуковец, пісьменнік, літаратуразнавец, літаратурны крытык, выдавец, літаратар
Навуковая сфера	літаратуразнаўства[1], літаратурная крытыка[1] і выдавецкая справа[1]
Месца працы	Інстытут літаратуразнаўства НАНБ Мастацкая літаратура
Навуковая ступень	кандыдат філалагічных навук (1966)
Альма-матар	філалагічны факультэт БДУ
Партыя	КПСС
Член у	Саюз беларускіх пісьменнікаў
Прэміі	Літаратурная прэмія імя Івана Мележа
Узнагароды	Заслужаны дзеяч культуры Рэспублікі Беларусь (1994)

Серафім Антонавіч Андраюк (10 сакавіка 1933, в. Градалі  (бел. (тар.)), Бельскі павет, Беластоцкае ваяводства, Польская Рэспубліка, цяпер у Падляскім ваяводстве, Польшча — 4 красавіка 2022) — беларускі літаратуразнавец, крытык. Кандыдат філалагічных навук (1966). Заслужаны работнік культуры Беларусі (1994).

Біяграфія

Нарадзіўся 10 сакавіка 1933 года ў в. Градалі Бельскага павета Беластоцкага ваяводства ў сялянскай сям’і. З 1945 года разам з бацькамі жыў у в. Бербашы Карэліцкага раёна Гродзенскай вобласці.

У 1957 годзе скончыў аддзяленне беларускай мовы і літаратуры філалагічнага факультэта БДУ. Працаваў выкладчыкам у Крываносаўскай сярэдняй школе Старадарожскага раёна Мінскай вобласці. У 1965 годзе скончыў аспірантуру пры Інстытуце літаратуры імя Янкі Купалы АН БССР. У 1966—1981 гадах — навуковы супрацоўнік гэтага інстытута. У 1981—1993 гадах — галоўны рэдактар, у 1993—1996 гадах — дырэктар выдавецтва «Мастацкая літаратура».

Член Саюза пісьменнікаў СССР з 1972 года. Жыў у Мінску.

Памёр 4 красавіка 2022 года^[2].

Творчасць

Дэбютаваў у друку як крытык і літаратуразнавец у 1964 годзе. Друкаваў рэцэнзіі і артыкулы па пытаннях гісторыі беларускай савецкай літаратуры і сучаснага літаратуранага працэсу. Даследаваў творчы і жыццёвы шлях пісьменнікаў І. Пташнікава, Б. Сачанкі, І. Мележа і іншых беларускіх літаратараў. Выдаў манаграфіі «Жыццё. Літаратура. Героі» (1973), «Традыцыі і сучаснасць» (1981), зборнікі крытычных артыкулаў «Вывяраючы жыццём» (1976), «Жыць чалавекам» (1983), нарыс творчасці І. Пташнікава «Чалавек на зямлі» (1988). Прымаў удзел у працы над калектыўнымі манаграфіямі «Стыль пісьменніка» (1974), «История белорусской советской литературы» (1977), «Сучасная літаратура: каардынаты ідэйна-мастацкага пошуку» (2008), шматтомнай «Гісторыі беларускай літаратуры ХХ стагоддзя» (1999—2014).

Складальнік, аўтар прадмоў і каментароў да кніг серыі «Беларускі кнігазбор», прысвечаных пісьменнікам Ц. Гартнаму, К. Крапіве, І. Мележу, Я. Брылю, А. Кулакоўскаму.

Выбраная бібліяграфія

• Андраюк С. А. Пісьменнікі. Кнігі: Літаратурна-крытычыныя арт. — Мн .: Мастацкая літаратура, 1997. — 319 с. — 3 600 экз. — ISBN 985-02-0360-9.
• Андраюк С. А. Старонкі на захадзе сонца: Успаміны. — Беласток, 2016. — 319 с. — (Бібліятэка Беларускага літаратурнага аб'яднання «Белавежа» ; кн. 102). — ISBN 978-83-7657-201-7.^[3]

Узнагароды

• Літаратурная прэмія імя Івана Мележа (1984) за кнігу «Жыць чалавекам».

Зноскі

1. Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>
2. Памёр беларускі літаратуразнавец Серафім Андраюк
3. Упершыню надрукаваны ў 2013–2016 гадах у часопісе «Тэрмапілы» за нумарамі 17, 19, 20, 21.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — С. 356. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).
• Культура Беларусі: энцыклапедыя / рэдкал.: Т. У. Бялова (гал. рэд.) [і інш.]. — Мн.: Беларус. Энцыкл. імя П. Броўкі, 2010. — Т. 1. — С. 154. — 704 с. — 3 000 экз. — ISBN 978-985-11-0496-9.
• Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: У 5-і т. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелСЭ, 1984. — Т. 1. А капэла — Габелен. — С. 114. — 727 с. — 10 000 экз.
• Андраюк Серафім // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1992. — Т. 1. Абуховіч — Ватацы. — С. 81. — 542 с.; іл.. — ISBN 5-85700-061-0.
• Андраюк Серафім // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік / Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. — 22 000 экз. — ISBN 5-340-00709-X.
• Чыгрын С. Серафім Андраюк. Даследчык беларускай прозы і крытыкі // З беластоцкай зямлі / Пад.рэд. Я.Вапы — Białystok: Offset Print, 2008. 308 с. ISBN 978-83-925904-5-3.

Спасылкі

• Алесь Марціновіч. Жыў чалавекам