Вільгельм Эдуард Вебер

Вільгельм Эдуард Вебер
Wilhelm Eduard Weber
Дата нараджэння	24 кастрычніка 1804(1804-10-24)[1][2]
Месца нараджэння	Вітэнберг, Курфюрства Саксонія, Свяшчэнная Рымская імперыя[5][1]
Дата смерці	23 чэрвеня 1891(1891-06-23)[3][4]^[…] (86 гадоў)
Месца смерці	Гётынген, Германская імперыя[5][1]
Месца пахавання	Гётынгенскія гарадскія могілкі^[d][6]
Грамадзянства	Каралеўства Прусія
Род дзейнасці	фізік, выкладчык універсітэта, філосаф
Навуковая сфера	Фізіка
Месца працы	Лейпцыгскі ўніверсітэт Гётынгенскі ўніверсітэт Гале-Вітэнбергскі ўніверсітэт
Навуковая ступень	доктар навук
Альма-матар	Гале-Вітэнбергскі ўніверсітэт Гётынгенскі ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Іаган Саламон Хрыстафор Швейгер
Вядомыя вучні	Готлаб Фреге^[d]
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства[7] Саксонская акадэмія навук^[d] (8 красавіка 1849) Шведская каралеўская акадэмія навук Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Расійская акадэмія навук Пруская акадэмія навук[2] Леапальдзіна Саксонская акадэмія навук^[d] Баварская акадэмія навук Нідэрландская каралеўская акадэмія навук Турынская акадэмія навук^[d][1]
Узнагароды	медаль Катэніуса^[d] (1879) медаль Матэўчы^[d] (1879) замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства^[d] (21 лістапада 1850) honorary doctor of the University of Königsberg^[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Вільгельм Эдуард Вебер (ням.: Wilhelm Eduard Weber; 24 кастрычніка 1804, Вітэнберг — 23 чэрвеня 1891, Гётынген) — нямецкі фізік.

Біяграфія

У 1826 скончыў універсітэт у Гале. З 1827 выкладаў там жа (з 1828 года прафесар). У 1831-37 прафесар Гётынгенскага ўніверсітэта, у 1843-49 прафесар Лейпцыгскага ўніверсітэта, з 1849 зноў Гётынгенскага ўніверсітэта. Асноўныя навуковыя працы Вебера — у галіне фізікі электрычнасці і магнітных з'яў. Вебер распрацаваў абсалютную сістэму электрычных і магнітных адзінак. Тэарэтычна вывеў закон узаемадзеяння рухаючыхся зарадаў, упершыню ўвёўшы залежнасць не толькі ад велічыні і знака зарадаў, але і ад адноснай хуткасці іх перамяшчэння, аднак тэорыя, на якую ён абапіраўся, дапускала існаванне сіл, імгненна дзеючых на адлегласці, і ігнаравала ролю асяроддзя ў перадачы ўзаемадзеяння. Вебер быў адным з аўтараў гіпотэзы аб канечнасці электрычнага зарада і электрычнай будовы рэчыва. У 1856 сумесна з Ф. Кольраўшам вызначыў адносіны зарада кандэнсатара ў электрастатычных і магнітных адзінках і ўпершыню выявіў, што яны лікава роўныя хуткасці святла. Сумесна з К. Ф. Гаўсам удзельнічаў у распрацоўцы метадаў і апаратуры для геамагнітных вымярэнняў, а таксама пабудаваў першы ў Германіі тэлеграф (1833).

Зноскі

1. www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>
2. https://www.bbaw.de/die-akademie/akademie-historische-aspekte/mitglieder-historisch/historisches-mitglied-wilhelm-weber-2938
3. MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
4. W.E. Weber // Biografisch Portaal — 2009. Праверана 9 кастрычніка 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1868372"></a>
5. Вебер Вильгельм Эдуард // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
6. Find a Grave — 1996. Праверана 17 мая 2024.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
7. https://catalogues.royalsociety.org/CalmView/Record.aspx?src=CalmView.Persons&id=NA2617&pos=3

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Вільгельм Эдуард Вебер
• Профіль Вільгельм Эдуард Вебер на афіцыйным сайце РАН