Вось зла (англ.: Axis of evil) — ідэалагічнае клішэ і палітычная метафара ў ЗША, пад якім маюць на ўвазе краіны, падазраваныя ў супрацоўніцтве з міжнароднымі тэрарыстычнымі арганізацыямі альбо наяўнасці зброі масавай паразы.
Спіс
Ірак (Рэжым С. Хусейна спыніў існаванне ў 2003 г., у ходзе амерыканскага ўварвання)
Упершыню тэрмін «вось зла» быў выкарыстаны прэзідэнтам ЗШАДжорджам Бушам у штогадовым звароце да Кангрэсу 29 студзеня 2002 году[1] для апісання рэжымаў, якія спансуюць, на думку ЗША, тэрарызм ці распрацоўваюць зброю масавага паражэння (будучы здольнымі перадаць яе тэрарыстам). У сваёй прамове ў якасці такіх дзяржаў Буш згадаў Ірак, Іран і КНДР. Інфармацыя аб распрацоўцы да таго часу вышэйзгаданымі краінамі зброі масавага паражэння шырока распаўсюджвалася амерыканскай дыпламатыяй. КНДР не адмаўляла факту распрацоўкі ядзернай зброі. Ірак адмаўляў, але былі вядомыя факты прымянення ім хімічнай зброі супраць курдскіх плямёнаў. Ужо да моманту гэтай прамовы тагачасны ўрад Ірака неаднаразова адмаўлялася ад супрацоўніцтва і высылаў інспектараў МАГАТЭ, задача якіх была праверыць выкананне краінай патрабаванняў па яе знішчэнню. Акрамя таго, Ірак абвясціў аб выплаце 25 тыс. долараў кожнай сям’і палесцінскага тэрарыста-самазабойцы. У той жа час, у ходзе ўварвання ЗША ў Ірак і акупацыі яго тэрыторыі зброя масавай паразы, наяўнасць якой была выкарыстана як падстава для нападу, так і не была знойдзена. На заўвагу з гэтай нагоды 16 снежня 2003 года Джордж Буш адказаў: «А якая розніца?»[2].
У 2006 годзе КНДР правяла выпрабаванні ядзернай зброі, у 2009 і 2013 гадах прайшлі новыя выпрабаванні[3], у 2016 годзе выпрабаваная вадародная бомба[4]. Стварэнне атамнай прамысловасці ў Іраку больш не ўяўлялася магчымым з-за вайны. Будаўніцтва атамнай электрастанцыі працягвалася толькі ў Іране (з 1995 года — пры ўдзеле Расіі), і ЗША па-ранейшаму абвінавачваюць гэтую дзяржаву ў распрацоўцы ядзернай зброі.
У лютым 2002 года КНДР абвясціла «Імперыяй зла» самі Злучаныя Штаты — як краіну, якая валодае самым магутным запасам зброі масавай паразы ў свеце і тым самым уяўляе пагрозу міру і стабільнасці на планеце[6].
26 кастрычніка 2023 года амерыканскі сенатар Мітч Мак-Конэл назваў Расею, Кітай і Іран «новай воссю зла»[7]
↑Stevenson, Richard (18 декабря 2003). "Remember 'Weapons of Mass Destruction'? For Bush, They Are a Nonissue". The New York Times. Праверана 4 декабря 2007. "So what's the difference?" he responded at one point as he was pressed on the topic during an interview by Diane Sawyer of ABC News.{{cite news}}: Праверце значэнне даты ў: |accessdate= і |date= (даведка)(англ.)