Ваенная аперацыя ў Джыср-эш-Шугуры — эпізод грамадзянскай вайны ў Сірыі (чэрвень 2011 года)[4][7][8]. Па заявах сірыйскага кіраўніцтва, аперацыя ўрадавых узброеных сіл у горадзе Джыср-эш-Шугур (правінцыя Ідліб) была накіравана супраць тэрарыстычных груп, у той час як сірыйская апазіцыя назвала падзеі рэпрэсіямі супраць мірных пратэстоўцаў.
Перадгicторыя
Узброеныя сутыкненні ў Джыср-эш-Шугуры сталі паваротным момантам у супрацьстаянні паміж уладай і апазіцыяй у Сірыі. Ваеннай аперацыі папярэднічалі масавыя антыўрадавыя пратэсты, для падаўлення якіх войскі ўжылі зброю, што прывяло да шматлікіх ахвяр. Дзяржаўныя тэлеканалы дэманстравалі кадры з выгаралымі будынкамі дзяржаўных устаноў, паліцэйскіх аддзяленняў і паленымі аўтамабілямі. Па словах уладаў, сілы бяспекі і паліцыя ў горадзе падвергліся нападам узброеных бандаў, якія атакавалі дзяржаўныя ўстановы, запалохвалі насельніцтва і блакавалі дарогі[9].
Напады на супрацоўнікаў службы бяспекі
4 чэрвеня група супрацоўнікаў службы бяспекі з даху паштамта абстраляла пахавальную працэсію, пасля чаго раз’юшаны натоўп падпаліў будынак. У ходзе нападу восем афіцэраў былі забіты. Хваля гвалту імкліва захліснула горад. Пратэстоўцы ўзялі штурмам мясцовае паліцэйскае аддзяленне і захапілі зброю. Па меры абвастрэння сітуацыі пачалі адзначацца выпадкі дэзертырства сярод супрацоўнікаў службы бяспекі. Паводле паведамленняў, прычынай гэтаму паслужылі публічныя пакаранні смерцю салдат, якія адмовіліся страляць па грамадзянскаму насельніцтву.
Неўзабаве пасля гэтага Сірыйскае інфармацыйнае агенцтва паведаміла пра гібель 20 вайскоўцаў, якія трапілі ў засаду, калі накіроўваліся на выручку блакаваным у горадзе падраздзяленням службы бяспекі. Яшчэ некалькімі гадзінамі пазней з’явіліся звесткi аб захопе штаба сілавікоў. У выніку нападу загінула некалькі дзясяткаў паліцыянтаў. Гэтыя падзеі сталі першай сур’ёзнай паразай урадавых сіл.
6 чэрвеня дзяржаўнае тэлебачанне пачало паведамляць пра тое, што невядомыя ўзброеныя групы атакуюць сілы бяспекі ў горадзе. Паводле гэтых паведамленняў, яны спачатку завабілі ў засаду групу паліцыянтаў, якія ехалі па выкліку мясцовых жыхароў, што нібыта тэраразавалі невядомыя баевікі. Антыўрадавыя групы забілі 20 сілавікоў. Пазней яны напалі на паліцэйскае ўпраўленне горада і захапілі яго, забіўшы 82 супрацоўнікаў сіл бяспекі. Акрамя таго, баевікі напалі і ўзарвалі паштовае аддзяленне, якое ахоўвала паліцыя, забіўшы яшчэ восем паліцыянтаў. На працягу дня ўсяго было забіта 120 сілавікоў[10][11][12][13]. Дзяржаўнае Сірыйскае арабскае інфармацыйнае агенцтва (САНА) заявіла, са спасылкай на тэлефонныя перамовы паўстанцаў, што мэтай атакі было падарваць давер грамадзян да праваахоўных органаў. Таксама, спасылаючыся на гэтыя перамовы, яно паведаміла, што паўстанцы дамовіліся пахаваць забітых імі супрацоўнікаў праваахоўных органаў, каб пазней выдаць гэта месца за масавае пахаванне мірных жыхароў[14].
Аль-Джазіра аднак, спасылаючыся на відавочцаў, прадаставіла іншыя звесткі. Згодна з ёй ахвяры абумоўлены тым: «бежанцы і апазіцыянеры заяўляюць, што пачаліся баі, так як частка ўрадавых войскаў і паліцэйскіх збунтаваліся і далучыліся да мясцовага насельніцтва»[15].
Дзяржаўнае тэлебачанне заявіла, што шэраг забітых сілавікоў былі знявечаны і некаторыя з іх скінуты ў раку. Урад заявіў, што яму ўдалося прарваць блакаду аднаго раёна ў горадзе, дзе былі заблакаваны паліцыянты. Апазіцыя сцвярджала, што некаторыя з супрацоўнікаў сіл бяспекі паспрабавалі падняць мяцеж і далучыцца да пратэстоўцаў, але былі забіты сваімі камандзірамі.
Па словах Аль-Джазіры, якая спасылалася на турэцкіх чыноўнікаў, больш за 4 000 сірыйцаў перайшлі мяжу з Турцыяй, чый прэм’ер-міністр Рэджэп Таіп Эрдаган заявіў прэзідэнту Асаду, што той дзейнічае з «дзікасцю супраць свайго народа»[16].
Штурм горада
Сірыйскія сілы бяспекі высунуліся да горада 9 чэрвеня, і пачалі аперацыю ў ім рана раніцай 12 чэрвеня. Атака арганізавана з поўдня і усходу. Урадавыя сілы выкарыстоўвалі да 200 баявых машын, уключаючы танкі, а таксама верталёты[17][18][19]. У той час як жыхары ваколіц паведамілі аб абстрэле горада, але армейскі генерал заявіў, што войскі толькі спрабуюць знайсці вінаватых у смерці сваіх таварышаў па службе і не абстрэльвалі горад[17].
Зноскі
,_Flag_of_Syria_(1980%E2%80%932024).svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
