Yan zərər

Yan zərər, əlavə zərər, təsadüfi zərər və ya digər zərər^[1][2][3][4] – hər hansısa bir fəaliyyətin nəticəsində və ya təsadüfi nəticəsi olaraq hər hansısa ölüm, xəsarət və ya digər zərərlərə verilən addır^[5]. Əvvəlcə hərbi əməliyyatlar baxımından istifadə edilmiş, hal-hazırda isə qeyri-hərbi kontekstlərdə də istifadə olunur^[6][7].

1970-ci illərdə dəqiqliklə idarə olunan sursatların inkişafından bəri, hərbi qüvvələr müntəzəm olaraq yan zərərləri minimuma endirmək üçün böyük səylər göstərdiklərini iddia edirlər^[8].

“Yan zərər” termininin istifadəsini tənqid edənlər bunun müharibə zamanı öldürülən və ya yaralanan əsgərlərdən əlavə olan qeyri-hərbi itkilərin qarşısının alına bilinməməsinə görə istifadə olunan evfemizm kimi görürlər^{[9][10][11][12]}.

İstinadlar

1. Macintyre, Ben. "'The Bombers and the Bombed,' by Richard Overy". New York Times. 21 March 2014. 15 July 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 November 2022.
2. Ivan Arreguín-Toft. How the Weak Win Wars: A Theory of Asymmetric Conflict. Cambridge University Press. 19 December 2005. 30–35. ISBN 978-0-521-54869-4.
3. Ivan Arreguín-Toft. How the Weak Win Wars: A Theory of Asymmetric Conflict. Cambridge University Press. 19 December 2005. 41–42. ISBN 978-0-521-54869-4.
4. Beau Grosscup. Strategic Terror: The Politics and Ethics of Aerial Bombardment. Zed Books. 22 August 2006. 165–166. ISBN 978-1-84277-543-1.
5. Holland, Joseph. "Military Objective and Collateral Damage: Their Relationship and Dynamics". Yearbook of International Humanitarian Law. 7. 2007: 35–78. doi:10.1017/S1389135904000352. ISSN 1389-1359.
6. "Collateral Damage". Merriam-Webster Dictionary. Merriam Webster. 29 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 February 2021.
7. "The meaning and origin of the expression: Collateral Damage". Phrase Finder UK. Phrase Finder UK. 27 February 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 February 2021.
8. "Defense.gov News Article: U.S. Military Works to Avoid Civilian Deaths, Collateral Damage". Defenselink.mil. 13 April 2007 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 February 2010.
9. "The Political Psychology of Collateral Damage". 4 mart 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
10. Peter Olsthoorn. Military Ethics and Virtues: An Interdisciplinary Approach for the 21st Century. Routledge. 21 September 2010. səh. 125. ISBN 978-1-136-89429-9.
11. Magedah Shabo. Techniques of Propaganda and Persuasion. Prestwick House Inc. 2008. səh. 134. ISBN 978-1-58049-874-6.
12. George Monbiot. "'Cleansing the stock' and other ways governments talk about human beings". Comment is Free. 22 Oct 2014. 20 December 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 November 2022.