| Tünd qırmızı talış uzunbığı |
|---|
???: Tünd qırmızı talış uzunbığı |
|
|
|
Tünd qırmızı talış uzunbığı (lat. Purpuricenus Talyshensis) — sərtqanadlılar dəstəsinin uzunbığlar fəsiləsinə aid növ. Təbii şəraitdə nəslinin kəsilməsi ehtimalı vardır. Azərbaycanın endemik canlısıdır.[1]
Təsviri
Bədənin uzunluğu 12,5–17 sm-dir. Rəngi qaradır. Qanadüstlükləri açıq-qırmızı və ya çəhrayımtıl-sarı rəngdə olub hər birinin üzərində 3 iri qara ləkə vardır. Qanadüstlüklərin əsasında nisbətən kiçik qara ləkə, orta hissəsində iri və qismən oval, zirvədə isə ən kiçik qara ləkə vardır. Ön döş açıq –qırmızı rəngdə olub əsasda qalın qara ləkə ilə əhatələnmişdir, öndə iki qara nöqtəlidir. Bığcıqları 11 buğumludur.[2]
Yayılması
İran, Azərbaycanın cənub-şərqində. Azərbaycanın (Talış dağları)
Həyat tərzi
Dağ, dağətəyi və ovalıq sahələrin palıd meşələri. Böcəklərə may və iyun aylarında təsadüf edilir. Zəifləmiş, tələf olan və xəstə palıd ağaclarının oduncağında yaşayır. Növün biologiyası ətraflı öyrənilməmişdir.
Sayı
1936-cı ildə A.V.Boqaçev tərəfindən Lənkəranın Alekseyevka kəndində 2 fərd tutulmuşdur (AMEA zoologiya institutunun kolleksiya fondunda saxlanılır). Son illərdə qeydə alınmamışdır.[3]
Məhdudlaşdırıcı amillər
Hirkan Milli Parkına daxil olmayan ərazilərdə palıd ağaclarının kəsilməsi. Bu ərazilərdə kolleksiyaçılar tərəfindən ticarət məqsədilə tutulması da böcəyin sayına mənfi təsir edir.
Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər
Hirkan Milli Parkında qorunur.
Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər
Böcəyin yaşadığı ərazilərdə meşə təsərrüfatı tədbirlərini nizamlamaq, qurumaqda olan və ya qurumuş palıd ağaclarının kəsilməsini qadağan etmək, onun sayi və yayılma arealı barədə yeni məlumatların əldə edilməsi üçün hər il yaşayış ərazilərinə monitorinqlər təşkil edilməlidir.
Ədəbiyyat
- Azərbaycan Qırmızı Kitabı, II cild, Bakı, 2013.
- Данилевский М.Л., Мирощников А.И. Жуки-дровосеки Кавказа (Coleoptera, Cerambycidae). Опеделитель. Краснодар, 1985, с. 212.
İstinadlar
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
