Portuqaliya regisidi

Lissabon regisidi. Fransız mətbuatındakı illüstrasiya (iki terrorçunun yerinə səhvən dörd terrorçu əks olunmuşdur)

Portuqaliya regisidi, həmçinin Lissabon regisidi (1 fevral 1908-ci il) — Portuqaliya kral ailəsinin Lissabon^[1] meydanında, kralın siyasətindən və ölkədəki ümumi vəziyyətdən narazı respublikaçı terrorçular tərəfindən atəşə tutulması. Hadisə, 44 yaşlı Kral I Karluş və böyük oğlu 20 yaşlı^[2] hersoq Luiş Filipe öldürüldü. Xalqın Portuqaliya monarxiyasından narazılığı uzun müddətdir, əvvəlki 2–3 onillikdə alovlanır^[3]. Bu prosesə müəyyən bir qatqı 1890-cı il İngilis ultimatumu, Jacobin və respublika ideyalarının insanlar arasında^[4] , xüsusən də böyük şəhərlərdə artan populyarlığı tərəfindən verildi. Uzun müddət Portuqaliyada regisidə münasibət son dərəcə birmənalı deyildi^[5]}.

Təsirləri

Qurtarılan II Manuel yeni kral elan edildi, lakin musiqiyə və sənətə həvəs göstərdi, siyasət və ordu ilə qətiyyən maraqlanmadı, bu səbəbdən 1910-cu ildə inqilab nəticəsində Portuqaliya Krallığı 771 ildir mövcudluğunu dayandırdı . 1910–1926-cı illərdə Birinci Portuqaliya Respublikası ilə əvəz olundu.

İstinadlar

1. Wheeler (1978), p. 33
2. Wheeler (1978), p. 34
3. Paulo Jorge Fernandes et al. (2003), p. 7
4. Villiers (2006), p. 5; on 29 October 2007, King Carlos opened the Cortes with a speech announcing measures providing for reforms in every branch of the administration, including a new electoral system, liberty of the press, old age pensions, reorganization of the army and navy, and development in the colonies.
5. João Ferreira Duarte (2000), p. 104

Ədəbiyyat

• Fernandes, Paulo Jorge; Filipe Ribeiro de Meneses; Manuel Baiôa. The Political History of Nineteenth Century Portugal (PDF). 1. e-JPH. 1–13.
• Duarte, João Ferreira. The Politics of Non-Translation: A Case Study in Anglo-Portuguese Relations (PDF). 13. TTR: Traduction, Terminologie, Rédaction. 2000. 95–112.
• Wheeler, Douglas L. Republican Portugal: A Political History, 1910–1926. Wisconsin: University of Wisconsin Press^[ing.]. 1978.
• Pinto, José Manuel de Castro. D. Carlos (1863–1908) A Vida e o Assassinato de um Rei. Lisbon, Portugal: Plátano Editora. 2007. ISBN 978-972-770-563-4.
• Nobre, Eduardo. Amélia, Rainha de Portugal. Lisbon, Portugal: Quimera Editores. 2006. ISBN 972-589-165-1.
• Nobre, Eduardo. Duelos & Atentados. Lisbon, Portugal: Quimera Editores. 2004. ISBN 972-589-129-5.
• Morais, Jorge. Regicídio – A Contagem Decrescente. Lisbon, Portugal: Zéfiro. 2007. ISBN 978-972-8958-40-4.
• Villiers, John, VII – Sir Francis Villiers and the End of the Portuguese Monarchy (PDF) // Coelho, Teresa Pinto (redaktor), Arxivlənmiş surət (PDF), Conference Organised by the Instituto Camões Centre for Portuguese Language, Dorfman Room, St. Peter's College: Instituto Camões Centre for Portuguese Language, 2006, 1–18, 2020-03-17 tarixində arxivləşdirilib (PDF), İstifadə tarixi: 2021-07-07
• Morais, Jorge. Regícido. Lisbon, Portugal: Zéfiro. 2007.

Xarici keçidlər

• Убийство португальского короля (Новое время со ссылкой на Санкт-Петербургское телеграфное агентство). 3 февраля (21 января) 1908.