Dəniz kirpiləri

Dəniz kirpiləri
Elmi təsnifat
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Aləm:
Yarımaləm:
Tipüstü:
Yarımtip:
Sinif:
Dəniz kirpiləri
Beynəlxalq elmi adı

Dəniz kirpiləri (lat. Echinoidea) — heyvanlar aləminin dərisitikanlılar tipinə aid heyvan sinfi. Müasir növlərindən 940-a yaxını təsnif olunub.

Haqqında

Dəniz kirpiləri ofiurlardan və dəniz ulduzlarından mərkəzi diskin və qol çıxıntılarının olmamasına görə fərqlənir. Dəniz kirpiləri bir qədər sıxılmış şarşəkilli bədən formasına malikdir. Bədənin üzəri çoxlu miqdarda iynələrlə örtülmüşdür. Dəniz kirpilərində ağız oral hissənin mərkəzində yerləşir. Ağızın ətrafında yumşaq dəri ilə örtülmüş peristom hissə yerləşir. Anal dəliyi aboral hissədə, demək olar ki, mərkəzdə yerləşir . Dəniz kirpiləri skeletinin quruluşuna görə səciyyələnir . Onların skeletinin quruluşunda şüalı simmetriya kəskin nəzərə çarpır. Dəniz kirpilərinin bədəni bütövlükdə kirəcli zirehə malikdir. Zireh bir-birilə hərəkətsiz birləşən müxtəlif ölçülü lövhələrdən təşkil olunmuşdur. Ancaq ağızın ətrafındakı peristom hissə və anal dəliyinin ətrafındakı sahə yumşaqdır. Dərisitikanlıların qədim qrupu olan Echinothriidae fəsiləsinin nümayəndələrində bu lövhələr hərəkətliliyini saxlamışdır. Bütün müasir dəniz kirpilərinin bədəni 10 cüt sırada qruplaşan 20 cərgə meridian lövhədən ibarətdir. Cərgələrin 5 cütündə yerləşən lövhələr kiçik dəliklərə malikdir ki, buradan ambulakral ayaqcıqlar xaricə çıxa bilir. Bu cərgələr ambulakral ayaqcıqlar xaricə çıxa bilir. Skeletin kirəcli lövhələri xaricdən törəmələrə malikdir ki, Dəniz kirpilərinin iynələri müdafiədə , əksər nümayəndələrində isə hərəkətdə rol oynayır. İynələr hamar, qabırğaşəkilli, tikanşəkilli, çıxıntılı və digər formalarda ola bilər. Bəzən onların ölçüsü dəniz kirpisinin diametrindən uzun olur. Dəniz kirpilərinin bu cür güclü müdafiə olunmalarına baxmayaraq , onlar bir çox heyvaların – yengəclərin, dəniz ulduzlarının, iri balıqların, quşların və məməlilərin qidasını təşkil edir. Dəniz kirpilərinin yumurtaları insanlar tərəfindən qida kimi istifadə olunur. Dəniz kirpilərinin həzm sistemi xüsusi quruluşa malikdir. Əksəriyyəti bitkilərlə, bəziləri müxtəlif heyvani qida ilə qidalanırlar. Dəniz kirpiləri güclü nəsilvermə qabiliyyətinə malikdir. Dişi fərd 20 milyona yaxın yumurta qoyur. Dəniz kirpilərinin qazıntı halında tapılan qalıqları möhkəm zirehin olmasına görə yaxşı saxlanılmışdır. Müasir dəniz kirpilərinin 800-dən çox növü məlumdur. Mortensenin təsnifatına əsasən, dəniz kirpiləri sinfi 2 yarımsinfə ayrılır.

  1. Düzgün quruluşlu dəniz kirpiləri
  2. Qeyri-düzgün quruluşlu dəniz kirpiləri

Əyri dəniz kirpiləri

Əyri dəniz kirpiləri (Irregularia) — ikitərəfli simmetriyalı dəniz kirpiləri. Bunlar üçün anal dəliyinin mərkəzi (zirvə) vəziyyətindən, zirehin alt hissəsinə doğru yerdəyişməsi səciyyəvidir. Bununla əlaqədar ağız dəliyi də bir qədər irəliyə çəkilir. İynələri nisbətən nazik olur. Yura — müasir.

Təsnifatı

  • Perischoechinoidea yarımsinfi
    • Cidaroida dəstəsi
  • Euechinoidea yarımsinfi
    • Cassiduloida dəstəsi
    • Spatangoida dəstəsi
    • Diadematoida dəstəsi
    • Echinothurioida dəstəsi
    • Pedinoida dəstəsi
    • Arbacioida dəstəsi
    • Echinoida dəstəsi
    • Phymosomatoida dəstəsi
    • Salenioida dəstəsi
    • Temnopleuroida dəstəsi
    • Clypeasteroida dəstəsi
    • Holectypoida dəstəsi

Şəkillər

İstinadlar

Həmçinin bax

Read other articles:

City in Minnesota, United States This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Two Harbors, Minnesota – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2022) (Learn how and when to remove this template message) City in Minnesota, United StatesTwo HarborsCityAerial view of Two Harbors. Exact photo date u...

 

Kerajaan Surgawi Perdamaian Abadi太平天囯1851–1864 Bendera Lambang Secara lebih luas (merah marun) dari Kerajaan Surga Taiping.StatusKekaisaranIbu kotaTianjing (天京)Bahasa yang umum digunakanTionghoaAgama Resmi:Penyembah Tuhan, Diversifikasi Xiuquan sendiri dari Kristen EvangelisTidak resmi: Kepercayaan tradisional TionghoaTaoismeBuddhakepercayaan asli Tionghoa lainnyaPemerintahanTeokrasi Kristen Heterodoks & Monarki AbsolutRaja Surgawi Perdamaian Besar • 1851–...

 

Scharnhorst تأريخ(ألمانيا النازية) اسم السفينة: Scharnhorstالسَمِيّ: Gerhard Johann von Scharnhorst (1755–1813)[1]حوض بناء السفن: كريكسمارينفيفتبدء العمل في بناء السفينة: 15 June 1935نزول السفينة إلى الماء: 3 October 1936دخول الخدمة: 7 January 1939الشعار: Scharnhorst immer voran (Scharnhorst ever onward)[2]مآل السفينة: Sunk at 72°16′N 28°41′E...

2014 video game 2014 video gameThe Sims 4Cover art since 2019Developer(s)Maxis[a]Publisher(s)Electronic ArtsDirector(s)Michael DukeBerjes EnriquezJim RogersRobert VernickProducer(s)Kevin GibsonGrant RodiekRyan VaughanDesigner(s)Eric Holmberg-WeidlerMatt YangArtist(s)Magnus HollmoSamantha MiceliSteven RossWriter(s)Danielle von MayrhauserComposer(s)Ilan EshkeriSeriesThe SimsPlatform(s)WindowsOS XPlayStation 4Xbox OneReleaseWindowsNA: September 2, 2014EU/AU: September 4, 2014UK: Septembe...

 

Salah satu bangunan hunian apartemen di Jalan Puri Indah Raya, The Royal Site Tower St. Moritz Apartement. Jalan Puri Indah Raya adalah salah satu jalan di Jakarta. Jalan ini adalah jalan utama di kawasan Puri Indah. Jalan ini melintang sepanjang 2,6 kilometer dari Persimpangan Jalan Lingkar Luar Barat sampai Persimpangan Jalan Pesanggrahan dan Jalan Puri Kembangan (Pasar Puri Indah). Jalan ini berada di Jakarta Barat. Jalan ini melintasi kelurahan Kembangan Selatan, Kembangan, Jakarta Barat....

 

يعرف الاتصال بأنه إرسال واستقبال المعلومات بين الناس، وعرفه علماء الإدارة الاتصالات الإدارية بأنها: عملية إدارية لها جوانبها الاجتماعية والسلوكية تهتم بتوفير كافة المعلومات اللازمة لاستمرار العملية الإدارية عن طريق تجميع المعلومات ونقلها أو تبادلها أو إذاعتها، بحيث يتي

Mosaik, 1961, Theodor-Fahr-Straße 47, Hamburg-Langenhorn Glas- und Keramikmosaik, 1960, U-Bahnhof Kiwittsmoor, Hamburg-Langenhorn Hinweisschild im U-Bahnhof Kiwittsmoor Annette Caspar, auch Pauline (Polly) Annelies Maria Caspar,[1] später Mac Lean, Mc-Lean-Casper oder Caspar-Mc. Lean, dann Bracegirdle (* 23. Januar 1916 in Berlin; † 23. Oktober 2008 in Gislingham, Suffolk), war eine deutsch-britische Malerin, Grafikerin, Wandgestalterin und Keramikerin. Inhaltsverzeichnis 1 Leben ...

 

The name of this television reality uses a disambiguation style that does not follow WP:NCTV or WP:NCBC and needs attention. If you are removing this template without fixing the naming style to one supported by WP:NCTV, please add the article to Category:Television articles with disputed naming style. Season of television series Survivor: HondurasSeason 7Presented byGuy Zu-AretzNo. of days46No. of castaways18WinnerLiron Tiltil OrfaliLocationHonduras No. of episodes33ReleaseOriginal releaseNov...

 

The Lion King Título El rey leónFicha técnicaDirección Rob MinkoffRoger AllersProducción Don HahnGuion Linda WoolvertonIrene MecchiJonathan RobertsBasada en Hamlet de William ShakespeareMúsica Hans ZimmerMontaje Tom FinanJohn CarnochanGuion gráfico Roger AllersBarry JohnsonLorna CookTom EnriquezKirk WiseChristopher VoglerGary TrousdaleBrenda ChapmanJim CapobiancoProtagonistas Matthew BroderickJames Earl JonesJeremy IronsJonathan Taylor ThomasMoira KellyNathan LaneErnie SabellaRowan Atk...

Lübeck CougarsFounded1987LeagueGerman Football League 2Based inLübeckStadiumBuniamshofColorsRed and White    OwnerAmerican Sports Club Lübeck e.V.PresidentMichael WischendorfHead coachMark HoltzeDivision titles4. Division 1990, 3. Division 1993 & 1999CheerleadersCats CheerleaderMascotCody CougarWebsiteluebeck-cougars.de The Lübeck Cougars are an American football team from Lübeck, Germany. The club had its greatest success in 2012 when it played in the German Football Leagu...

 

Romanian singer (born 1986) AndraAndra in December 2015BornAlexandra Irina Mihai (1986-08-23) 23 August 1986 (age 37)Câmpia Turzii, RomaniaOccupations Singer songwriter television personality Years active2001–presentSpouse Cătălin Măruță ​(m. 2008)​Musical careerGenres Pop dance-pop Instrument(s)VocalsLabels Nova Space MediaPro Websitewww.andramusic.ro Musical artist Alexandra Irina Măruță (née Mihai; born 23 August 1986), better known by her...

 

Autódromo José Carlos PaceInterlagosLokasiSão Paulo, BrasilZona waktuUTC−03:00Koordinat23°42′4″S 46°41′50″W / 23.70111°S 46.69722°W / -23.70111; -46.69722Koordinat: 23°42′4″S 46°41′50″W / 23.70111°S 46.69722°W / -23.70111; -46.69722 CbsivddybvdKapasitas60.000Broke ground1938Dibuka1940Nama sebelumnyaAutódromo de Interlagos (1940–1985)Acara besarFormula SatuGrand Prix Brasil (1972–1977, 1979–1980 dan 1990–2019...

Deaf sign language of Poland Polish Sign LanguagePolski Język MigowyNative toPolandNative speakers40,000 to 50,000 (2014)[1]Language familyPolish Sign Language Polish Sign LanguageLanguage codesISO 639-3psoGlottologpoli1259 Polish Sign Language (Polski Język Migowy, PJM) is the language of the deaf community in Poland. Polish Sign Language uses a distinctive one-handed manual alphabet based on the alphabet used in Old French Sign Language and therefore appears to be relate...

 

For other places with the same name, see Redstone Creek. Stream in Pennsylvania, USA Redstone CreekTributary to Monongahela RiverLocation of Redstone Creek mouthShow map of PennsylvaniaRedstone Creek (Pennsylvania) (the United States)Show map of the United StatesLocationCountryUnited StatesStatePennsylvaniaCountyFayetteCityUniontownPhysical characteristicsSourceGeorges Creek divide on west side of Chestnut Ridge • locationabout 3 miles east of Fairchance, Pennsylvania[...

 

Richard ArnoldLahir26 November 1963 (umur 60)Cheverly, Maryland, Amerika SerikatStatusAktifKebangsaanAmerika SerikatPekerjaanGuru biologiKarier luar angkasaAntariksawan NASAWaktu di luar angkasa209 hari 13 jam 29 menitSeleksi2004 NASA Group 19Total EVA5Total waktu EVA32 jam 4 menitMisiSTS-119, Soyuz MS-08 (Ekspedisi 55/56)Lambang misi Richard Robert Ricky Arnold II (lahir 26 November 1963) adalah seorang pengajar Amerika Serikat dan antariksawan NASA. Ia terbang pada misi pesawat ulang a...

Clade of reptile-like animals ReptiliomorphaTemporal range: Mississippian–Present, 340–0 Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Diversity of clade Reptiliomorpha. 1st row (stem group): Archeria crassidica, Seymouria sanjuanensis; 2nd row (Synapsida): Dinogorgon rubidgei, Loxodonta cyclotis; 3rd row (Sauropsida/Reptilia): Ortygornis pondicerianus, Podarcis muralis. Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Superclass: Tetrapoda Clade: Reptiliomorph...

 

Australian politician The HonourableGeoffrey StreetMCMinister for the ArmyIn office13 November 1939 – 13 August 1940Prime MinisterRobert MenziesPreceded byNew titleSucceeded byPercy SpenderMinister for RepatriationIn office14 March 1940 – 13 August 1940Prime MinisterRobert MenziesPreceded byEric HarrisonSucceeded byPhilip McBrideMinister for DefenceIn office7 November 1938 – 13 November 1939Prime MinisterJoseph LyonsEarle PageRobert MenziesPreceded byHarold Th...

 

The Visitors' List and GuideTitle page of the earliest surviving edition of The Visitor's List and Guide. June 22 1887Typenewspaper The Visitors' List and Guide was a weekly English language newspaper, distributed around settlements on the mid West Wales coast such as Aberystwyth, Borth, Aberdyfi, Tywyn and Aberaeron. It contained local news and information and a list of visitors.[1] References ^ The Visitors' List and Guide at Welsh Newspapers Online, National Library of Wales Th...

Bài này nói về một khái niệm vật lý lý thuyết. Xem các nghĩa khác của Ête tại Ête (định hướng) Ête là một khái niệm thuộc vật lý học đã từng được coi như là một môi trường vật chất không khối lượng lấp đầy toàn bộ không gian. Ý tưởng về môi trường như thế cần thiết để cho sóng điện từ có thể lan truyền đi được. Thí nghiệm Michelson-Morley đã bác bỏ giả thuyết về s...

 

Department in Sud-Ouest Region, Burkina FasoGuéguéréDepartmentGuéguéré Department location in the provinceCountry Burkina FasoRegionSud-Ouest Region (Burkina Faso)ProvinceIoba ProvincePopulation (2012) • Total32,634Time zoneUTC+0 (GMT 0) Guéguéré is a department or commune of Ioba Province in Burkina Faso.[1][2] References ^ Résultats préliminaires du RGPH 2006 (PDF). Retrieved 4 June 2018. ^ Resultats Preliminaires, Du recensement General De L...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!