Cerbe dəniz müharibəsi

Cerbe dəniz müharibəsi
Osmanlı müharibələri
Tarix 1560
Yeri Tunisin Cerbe adası
Münaqişə tərəfləri

Osmanlı İmperiyası

İspaniya

Komandan(lar)

Piyalə Paşa

bilinmir

Cerbe dəniz müharibəsi — 1560-cı ilin may ayında Tunisin Cerbe adası açıq Kapitanı Dərya Piyalə Paşanın komandalağı ilə Osmanlı donanması İspanların bir Xaçlı donanması arasında aparılmış dəniz müharibəsidir. Osmanlıların böyük bir qələbə qazandığı bu müharibədə Səlib gəmilərinin yarısı batırılmışdır.

Müharibə öncəsi

Xaçlı donanması və hazırlıqları

1538-ci ildə Prevezedə olan məğlubiyyət və 1541-ci ildə imperator Şarlkenin fəlakətlə nəticələnən Əlcəzair yürüşünün sonra Aralıq dənizinin öndə gələn dəniz qüvvələrinə sahib olan İspaniya və Venesiya dövlətləri, Osmanlılar və müttəfiqləri olan piratları özlərinə böyük bir təhdid olaraq görməyə başladılar. Xüsusilə 1558-ci ildə Piyalə Paşanın Balear adalarına yürüş etməsi və Turqut Rəis ilə birgə İspaniyanın Aralıq dənizi sahillərini zəpt etməsi ilə, İspaniya kralı II Felipe, Papa IV Poldan Trablusgarpın Turqut Rəisdən geri alınması üçün yeni bir Xaçlı donanmasının yaradılmasına qərar verdi.

Bu məqsədlə İspaniya, Papalıq Dövləti, Malta, Genuya, Venesiya və Savoya Hersoqluğunun birləşməsi ilə yaradılan və 100-150 hissə gəmi və təxminən 30 min əsgərdən ibarət olan donanma hazırlandı. Donanmaya Medina-Coeli duka Jan de la Cerdan, qara ordusuna isə İspan zadəganlardan Don Alvaro də Sanda komandanlıq edəcəkdi. Qoşunların baş komandanı isə məşhur admiral Andrea Dorianın qardaşı oğlu Giovanni Andrea Doria olacaqdı.

Səlib donanmasının əsas planı Tunis açıq yer alan və lazım Trablusgarp, istərsə də Tunisə olan məsafəsi baxımından strateji mövqeyə malik Cerbe Adasını ələ keçirmək, sonra Trablusgarpa hücum etmək. Ada ələ keçiriləndə Malta və Siciliya donanmaları burada qoyulub Osmanlı Donanmasının Qərb Dənizinə keçməsi qarşısı alınacaq, bu sayədə hərbi yardım almayacaq olan Əlcəzair daha asan əldə ediləcəkdir.

Messinadan yola çıxan Xaçlı donanması ilk öncə Maltada yerləşdir. Burada pis hava səbəbiylə 2 ay qalan donanma xəstəlik və s. səbəblərlə təxminən 2 min nəfər itki verdi. Fevral 1560-cı ildə Trablusgarpa doğru hərəkətə başladılar və 7 mart 1560-cı ildə Cerbe adasına əsgər çıxarmağa başladılar.

Osmanlı donanması və hazırlıqları

Bu zaman Aralıq dənizindəki ayağa qalxmağın fərqinə varan Trablusgarp bəylərbəyi Turqut Rəis, padşah Qanuni Sultan Süleymana vəziyyəti bildirib lazımı tədbirin görülməsini məruzə etdi. Bir tərəfdə Fars körfəzində Portuqallar ilə mübarizəyə girişən Osmanlı dövlətii, digər tərəfdə hələ ki, padşah yaşayır olmasına baxmayaraq Şahzadə Səlim və Şahzadə Byazid arasında başlayan taxt mübarizəsi ilə çalxalanırdı. Bütün bunlara baxmayaraq Qanunu, kapitanı dərya Piyalə Paşaya əmr verərək vəziyyətə müdaxilə etməsini istədi. Lazımi hazırlıqlar qısa müddətdə tamamlanaraq 86 döyüş gəmisi İstanbuldan hərəkətə başladı. Bu donanmaya Morada Midilli bəylərbəyi Kürdoğlu Muslihiddin Mustafa və Rodos bəylərbəyi Kürdoğlu Əhməd daxil oldular.

7 may 1560-cı ildə Maltaya çatan Piyalə Paşa adaya hücumlar təşkil edib əsir və qənimət əldə etdi. Ardınca Turqut Rəisin etdiyi kəşfiyyat nəticəsində Səlib donanmasının hələ də Cerbede olduğu və Trablusgarpa hücum etmək üçün gözlədiyi öyrənildikdən sonra açılan Cerbe adasına doğru yelkən açıldı.

Piyalə Paşa komandanlığı altındakı donanmanın 11 may 1560-cı ildə Cerbeye çatması Xaçlı qoşunları arasında sürpriz və panika yaratdı, çünki Xaçlıların gözləntisi Osmanlı donanmasının ancaq yaza doğru İstanbuldan səfərə çıxa biləcəyi və o vaxta qədər Trablusgarpın ələ keçiriləcəyi şəklində idi.

Müharibə

14 may 1560-cı ildə mərkəzə Piyalə Paşa, sağ qanadda Kürdoğlu Əhməd bəy və sol qanadda da Kürdoğlu Mustafa bəy komandanlıq edirdi. Xaçlı donanması da bənzər bir düzülüşü tətbiq etdi.

Müharibə top atəşləri ilə başladı. Türk artilleriyasının məqsədəuyğun və təsirli atışları nəticəsində Səlib donanmasında təlaş və xarabazar əlamətləri müşahidə edən Piyalə Paşa, düşmənin üzərinə gedilməsini əmr etdi. Bu manevri görən Xuan de la Cerdan, əlindəki gəmiləri iki qrupa ayırıb bir qismi ilə açıq dənizə hərəkətə başlarkən digər qrupu sahilə yönəltdi. Buna görə də Piyalə Paşa dənizə açılmaq istəyən qrupun üzərinə gedərkən, Kürdoğlu Mustafa bəy quruya doğru yönəldi. Açıq dənizdə səlib donanmasına böyük zərbə vuran Piyalə Paşa, Giovanni Andrea Dorianın donanmasını ələ keçirtdi, lakin kapitan Doria kiçik bir qayıq ilə ağır yaralı halda qaçmağı bacardı. Bu zaman Kürdoğlu Mustafa bəy başçılıq etdiyi qoşunlarla sahilə yanaşmayan Səlib gəmilərinə hücum edib Səlib qoşunlarının mühüm bir qismini təsirsiz hala gətirdi. Dəniz döyüşü Türklərin qəti qələbəsi ilə nəticələndi. İlk günün sonunda müharibənin üstünlüyü tamamilə Piyalə Paşanın əlinə keçmişdi. Bəzi mənbələrdə, Səlib donanmasının ilk gündə itkinin 20 kadırğa və 26 gəmisi olduğu, ertəsi gün quru döyüşləri davam edərkən isə verilən ümumi tələfatın az qala yarısı olduğu bildirilir. Əsgər itkisinin isə 9-18 min arasında dəyişdiyi rəvayət edilir. Müharibənin üçüncü günü Cerbeye çatan Turqut Rəisin qaçmağa çalışarkən tutduğu gəmilərə verdiyi itki və aldığı əsir və qənimətlərlə Səlib donanmasının itkisi büsbütün artmışdır. Alınan əsirlər arasında Giovanni A. Dorianın qaçması ilə başçılığı təhvil alan Don Alvaro de Sande və digər yüksək səviyyəli zabit heyəti var idi. Quru döyüşündə xilas olanların Cerbe qalasına sığınması ilə başlayan mühasirə 3 ay davam etmiş və qalanı müdafiə edən İspan əsgərlərinin təslim olması ilə müharibə tamamilə sona çatmışdır.

Müharibədən sonra

Türk tarixində Cerbe qələbəsindən, Prevezedən sonra gələn ikinci böyük dəniz qələbəsi kimi bəhs edilir. Cerbe qalasının fəthindən təxminən iki ay sonra 27 sentyabr 1560-cı ildə Osmanlı donanması, xaçlılardan ələ keçirilən və məhv edilməyən 28 döyüş gəmisi və 27 nəqliyyat gəmisi ilə bərabər, aralarında düşmən komandirlər Don Alvaro de Sande, general Sanieu de Levia və Sicilya/napoli donanma komandiri Don Xuanın olduğu təxminən 5 min əsir ilə İstanbula qayıtmışdır.

Cerbe müharibəsində qazanılan qələbə ilə Osmanlı İmperiyasının Aralıq dənizində 22 il əvvəl Preveze qələbə ilə başlayan hakimiyyəti zirvə nöqtəsinə çatmışdır. Bir neçə il sonra 1565-ci ildə Osmanlı donanması Rodosdan qaçan Hospitalier cəngavərlərinin yeni bazası olan Malta adasını mühasirəyə almış, ancaq bu dəfə uğurlu olmamışdır. Türklərin dənizlərdəki məğlubedilməzliyi 1571-ci ildə Lepanto faciəsinə qədər davam etmişdir.

Xarici keçidlər

  1. Cerbe Deniz Savaşı
  2. Kanuni Sultan Süleyman zamanında olan savaşlar
  3. Cerbe Deniz Savaşı Arxivləşdirilib 2008-04-03 at the Wayback Machine
  4. Deniz Savaşları

Read other articles:

Primeira Batalha de Faluja

 Nota: Para outras batalhas em Faluja, veja Batalha de Faluja. Primeira Batalha de Faluja Guerra do Iraque Um Marine americano da 1ª Divisão de Fuzileiros com sua metralhadora M-240G nas cercanias de Faluja, em 5 de abril de 2004. Data 4 de abril de 2004 – 1 de maio de 2004 Local Faluja, Iraque Desfecho Impasse Beligerantes  Estados Unidos Insurgência iraquiana Al-Qaeda no IraqueExército Islâmico do Iraque Comandantes James T. Conway Abdullah al-Janabi Abu Musab al-Zarqawi Om...

 

Henry Wriothesley, 2nd Earl of Southampton

This article's lead section may be too short to adequately summarize the key points. Please consider expanding the lead to provide an accessible overview of all important aspects of the article. (October 2021) Henry Wriothesley, 2nd Earl of SouthamptonTomb effigy at Titchfield of Henry Wriothesley, 2nd Earl of Southampton, with that of his mother aboveBorn24 April 1545Died4 October 1581(1581-10-04) (aged 36)Itchell, HampshireNoble familyWriothesleySpouse(s)Mary BrowneIssueHenry Wriothesl...

 

Parkhaus Schmiedestraße (Lübeck)

Das Parkhaus Schmiedestraße Das Parkhaus vom Turm der Petrikirche (2006) Blick in die Kleine Kiesau mit der Rückfront des Parkhauses Das Parkhaus Schmiedestraße ist ein Parkhaus in der Lübecker Altstadt. Das dreistöckige Bauwerk befindet sich in der Schmiedestraße an der Ecke zur Großen Petersgrube, unmittelbar bei der Petrikirche, und nimmt die Grundstücke Schmiedestraße 17–29 (sowie Große Petersgrube 1–3 und Kleine Kiesau 1–9) ein. Die an dieser Stelle befindliche historisch...

Balaguer Offensive

Balaguer OffensivePart of the Spanish Civil WarAerial view of Balaguer and the Segre RiverDateApril & May 1938LocationBridgehead over the Segre, CataloniaResult Francoist victoryBelligerents Spanish Republic Nationalist SpainCasualties and losses high moderate vteSpanish Civil War Background July 1936 uprising Melilla Seville 1st Barcelona Cuartel de la Montaña Gijón Oviedo Cuartel de Loyola 1936 German intervention Guadarrama Andalusia Alcázar Extremadura Convoy de la Victoria Almendr...

 

علي بن أحمد المهائمي

مخدوم  [لغات أخرى]‏  علي بن أحمد المهائمي (بالبنغالية: মখদুম আলী মাহিমি)‏    معلومات شخصية الميلاد 21 يونيو 1374  ماهيم  [لغات أخرى]‏  الوفاة 7 فبراير 1432 (57 سنة)   ماهيم  [لغات أخرى]‏  مكان الدفن ماهيم  [لغات أخرى]‏  الحياة ا...

 

Parque internacional La Amistad

Reserva de la cordillera de Talamanca-La Amistad / Parque Internacional La Amistad Patrimonio de la Humanidad de la Unesco La selva lluviosa.LocalizaciónPaís Costa Rica Costa Rica yPanamá PanamáDatos generalesTipo NaturalCriterios vii, viii, ix, xIdentificación 205bisRegión América Latina y el CaribeInscripción 1983 (VII sesión)Extensión 1990 Sitio web oficial [editar datos en Wikidata] Parque internacional La Amistad y áreas circundantes en la Provincia de Bocas del...

Deutsches Down-Sportlerfestival

Das Deutsche Down-Sportlerfestival ist die größte Sportveranstaltung für Kinder, Jugendliche und junge Erwachsene mit Down-Syndrom (Trisomie 21) weltweit. Seit 2003 findet die Sportveranstaltung statt. Das Festival besuchen über 800 Teilnehmer und ihre Familien fiebern jedes Jahr diesem großen Tag entgegen. Die Sportler können in verschiedenen Sportarten zeigen, was in ihnen steckt und neue Disziplinen ausprobieren. Es ist nicht nur ein Sportereignis, sondern auch ein Ort der Begegnung,...

 

66th Corps (People's Republic of China)

The 66th Corps was a military formation of the People's Volunteer Army (Chinese People's Volunteers (CPV) or Chinese Communist Forces (CCF)) XIII Army Group, during the Korean War. The 66th Corps was composed of the 196th, 197th, and 198th Divisions.[1] The army was active in the Beijing Military Region until being disbanded in the 1985. References ^ Appleman, Roy E. (1992). Chapter XXXIX The Big Question. South to the Naktong, North to the Yalu. United States Army in the Korean War. ...

 

The Cat Above and the Mouse Below

1964 film The Cat Above and the Mouse BelowDirected byChuck JonesMaurice NobleStory byMichael MalteseChuck JonesProduced byChuck JonesLes GoldmanStarringTerence Monck[1]Music byEugene PoddanyAnimation byTom RayDick ThompsonBen WashamKen HarrisDon TowsleyBackgrounds byPhilip DeGuardProductioncompanySib Tower 12 ProductionsDistributed byMetro-Goldwyn-MayerRelease date February 25, 1964 (1964-02-25) Running time6:27LanguagesEnglishItalian The Cat Above and The Mouse Below ...

Eduard Zirm

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada November 2022. Eduard Zirm (1863-1944) Eduard Konrad Zirm (18 Maret 1863 – 15 Maret 1944) adalah seorang oftalmologis yang melakukan transplantasi kornea ketebalan penuh manusia sukses pertama pada 7 Desember 1905.[1] Zirm lahir di Wina. Ia b...

 

Zealand Notch

Zealand NotchZeacliff rising over Zealand Notch; north-facing view from the Ethan Pond TrailElevation2,457 ft (749 m)Traversed byAppalachian TrailLocationGrafton County, New Hampshire, USRangeWhite MountainsCoordinates44°11′51″N 71°29′29″W / 44.1974°N 71.4913°W / 44.1974; -71.4913Topo mapUSGS Crawford Notch Zealand Notch (el. 2457 ft./749 m.) is a mountain pass in the White Mountains of New Hampshire, United States. It is located in the towns of Bethle...

 

Plac Obrońców Poczty Polskiej

plac Obrońców Poczty Polskiej Stare Miasto widok na pomnik Państwo  Polska Miejscowość Gdańsk Położenie na mapie Gdańskaplac Obrońców Poczty Polskiej Położenie na mapie Polskiplac Obrońców Poczty Polskiej Położenie na mapie województwa pomorskiegoplac Obrońców Poczty Polskiej 54°21′18,9″N 18°39′23,7″E/54,355260 18,656580 Plac Obrońców Poczty Polskiej (niem. Heveliusplatz) – plac w Gdańsku na Starym Mieście, w jednostce terytorialnej Osiek. Zn...

محمد بن قاسم آل غنيم

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (فبراير 2023) هذه مقالة غير مراجعة. ينبغي أن يزال هذا القالب بعد أن يراجعها محرر مغاير للذي أنشأها؛ إذا لزم الأمر فيجب أن توسم المقالة بقوالب الصيانة المناسبة. يمكن أيضاً ...

 

Coat of arms and flag of New Jersey

Official government emblem of the U.S. state of New Jersey Coat of arms of the State of New JerseyVersionsFlag of the State of New JerseyGreat Seal of the State of New Jersey ArmigerState of New JerseyAdoptedMay 11, 1896; 126 years ago (modified 1928)CrestUpon a helm Or, a horse's head cabossed proper.TorseArgent and azure, the mantling azure doubled argent.BlazonAzure; per pale three ploughs proper.SupportersIn dexter the goddess Liberty affronté carrying in her dexter hand a pole, proper, ...

 

Villain (2017 film)

2017 film directed by B. Unnikrishnan VillainTheatrical release posterDirected byB. UnnikrishnanScreenplay byB. UnnikrishnanVincent Vadakkan (Dialogues)Produced byRockline VenkateshStarring Mohanlal Vishal Srikanth Raashi Khanna Hansika Motwani Manju Warrier Cinematography Manoj Paramahamsa N. K. Ekambaram Edited byShameer MuhammedMusic byScore:Sushin ShyamSongs:4 MusicsProductioncompanyRockline EntertainmentsDistributed by Maxlab Cinemas and Entertainments RD Illuminations Release date 27...

Claudio O'Connor

Claudio O'ConnorBackground informationBirth nameClaudio Alberto CastroAlso known asO'ConnorBorn (1963-04-28) April 28, 1963 (age 60)Llavallol, Gran Buenos Aires, ArgentinaGenresHeavy metal, thrash metal, groove metalOccupation(s)SingerInstrument(s)VoiceYears active1984–presentMusical artist Claudio Alberto Castro, also known as Claudio O'Connor (born April 28, 1963 in Llavallol, Buenos Aires Province) is a thrash metal, groove metal and hard rock vocalist from Argentina. Nowadays he's ...

 

Houston Raceway Park

Racetrack This article contains content that is written like an advertisement. Please help improve it by removing promotional content and inappropriate external links, and by adding encyclopedic content written from a neutral point of view. (January 2014) (Learn how and when to remove this template message) Brennan Poole in a UMP modified at Houston Raceway Park in 2008 Houston Raceway Park, formerly known as Royal Purple Raceway, is a quarter-mile dragstrip in Baytown, Texas, just outside Ho...

 

Hard sectoring

These rectangles constitute the hard (factory originated) sectoring of a DVD-RAM disc Hard sectoring in a magnetic or optical data storage device is a form of sectoring which uses a physical mark or hole in the recording medium to reference sector locations. In older 8- and 51⁄4-inch floppy disks, hard sectoring was implemented by punching sector holes in the disk to mark the start of each sector. These were equally spaced holes, at a common radius. This was in addition to the index hol...

West Broward High School

Public school in Pembroke Pines, Florida West Broward High SchoolAddress500 NW 209th AvePembroke Pines, Florida 33029United StatesCoordinates26°00′42″N 80°25′47″W / 26.011539°N 80.429645°W / 26.011539; -80.429645InformationTypePublicEstablishedAugust 20, 2008 (2008-08-20)School districtBroward County Public SchoolsNCES District ID1200180[1]SuperintendentRobert RuncieCEEB code102181NCES School ID120018007555[2]PrincipalBrad Fat...

 

Gaziantep Province

Province of Turkey Province and metropolitan municipality in TurkeyGaziantep Province Gaziantep iliProvince and metropolitan municipalityClockwise from top: The city of Gaziantep, a barley field near the Syrian border, Amanos Mountains, Dülükbaba Park, RumkaleLocation of the province within TurkeyCountryTurkeySeatGaziantepGovernment • MayorFatma Şahin (AKP) • ValiKemal Çeber[1]Area6,803 km2 (2,627 sq mi)Population (2022)[2]2,154,...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!