Aşıq Ədalət

Aşıq Ədalət
Doğum adı	Ədalət Məhəmmədəli oğlu Nəsibov
Təxəllüsü	Dədə Ədalət
Doğum tarixi	27 yanvar 1939(1939-01-27)
Doğum yeri	Qazax, Qazax rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi	14 sentyabr 2017(2017-09-14) (78 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan
Dəfn yeri	Ağköynək
Milliyyəti	azərbaycanlı
Fəaliyyəti	şair, aşıq, müğənni
Fəaliyyət illəri	1950–2017
Janr	aşıq musiqisi
Üzvlüyü	Azərbaycan Aşıqlar Birliyi
Mükafatları

Aşıq Ədalət (Ədalət Məhəmmədəli oğlu Nəsibov; 27 yanvar 1939, Qazax – 14 sentyabr 2017, Bakı) — Azərbaycan aşığı, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1990).

Həyatı

Ədalət Nəsibov 27 yanvar 1939-cu ildə Qazaxda pinəçi ailəsində anadan olmuşdur.^[1] Saz çalmağı atasından öyrənmişdir. Gənc yaşlarından fitri istedadı üzə çıxmış, məclislərə dəvət almışdır. 11 yaşındaykən Kremlin Qurultaylar Sarayında saz çalır. 1950-ci ildə Bakıya dəvət olunur. Aşıq Ədalət sazı 50-dən çox ölkədə tanıdır, saza yeniliklər gətirir.^[2]

Xalq şairi Səməd Vurğun onun çalğısının vurğunu olmuşdur.

UNESCO-da dünyanın nadir musiqi ifaçıları sırasında diski buraxılmışdır. Saza 5 pərdə, o cümlədən 7 yarım pərdə, 6 sinə pərdəsi əlavə etmişdir.

Xalq yazıçısı Mirzə İbrahimov onun haqqında demişdir: "Əgər Azərbaycan xalqının incəsənət aləmində heç bir nümayəndəsi olmasaydı, təkcə Ədalətin sazı ilə dünya mədəniyyəti meydanına çıxa bilərdik."

Türk yazıçısı Əziz Nesin onun haqqında söyləmişdir: "Ədalətin ifası təkrarsız həyat kimidir. Onun üzü daim təzəliyədir, sonu gülüstanlara çıxan dağ çayına bənzəyir. Ələsgər aşiq, söz sənətində kimdirsə, Ədalət də saz sənətində odur".

O, "Qaytarma", "Baş sarıtel", "Ruhani", "Yanıq Kərəm" və başqa saz havalarının bənzərsiz ifaçısıdır.

14 sentyabr 2017-ci ildə 78 yaşında uzun sürən xəstəlikdən sonra Bakı şəhərində vəfat etmişdir. 15 sentyabrda Qazax rayonunun Ağköynək qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur.

Mükafatları

• "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adı — 24 sentyabr 1990
• Azərbaycan Respublikası Prezidentinin təqaüdü — 10 oktyabr 1997
• Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü — 11 iyun 2002^[3]
• "Şərəf" ordeni ilə təltif edilmişdir.

Ustadı, şagirdləri

• Ustadı Aşıq Əli olmuşdur.
• Şagirdi Aşıq Xanlar Məhərrəmov

Filmoqrafiya

• Yeddi oğul istərəm... (film, 1970)
• Aşıq Ələsgər (film, 1972)
• Ədalət (film, 1971)
• Prima (film, 1994)
• Tanrı payım, telli sazım (film, 2007)

İstinadlar

1. Azərbaycan Aşıqlar Birliyi. "Ustad nəfəsli saz-söz ərməğanı" (PDF) (az.). “Zərdabi Nəşr” MMC nəşriyyatı. 2020. Archived from the original on 2023-06-16. İstifadə tarixi: 17 iyun 2023.
2. Rəşid, M. Bomboz bir günün əlvanlığı…: [ustad aşıq Ədalət haqqında] //525-ci qəzet.- 2015.- 3 fevral.- S.7.
3. "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdlərinin verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). e-qanun.az. 07.09.2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 05.10.2023.