Vladímir Ígorevich Arnold (rusu: Влади́мир И́горевич Арно́льд) (12 de xunu de 1937, Odesa – 3 de xunu de 2010, XII Distritu de París), foi unu de los matemáticos más prolíficos del mundu.
Estudió na Facultá de matemátiques y mecánica de la Universidá de Moscú en 1954, onde permaneció hasta 1986, añu en qu'ingresó nel Institutu Matemáticu Steklov de Moscú. En marzu de 1968 robló, xunto con otros 98 colegues, la Carta de los 99 (Письмо девяноста девяти), una carta de protesta por "l'encarcelamientu nun manicomiu d'un matemáticu soviéticu perfectamente cuerdu", Aleksandr Esenin-Volpin, fíu de Serguéi Yesenin y víctima de la psiquiatría represiva na Xunión Soviética. Esto traxo de resultes la denegación de permisu pa viaxar al estranxeru hasta la perestroika1.
Anque ye más conocíu pol teorema de Kolmogórov-Arnold-Moser al respective de la estabilidá de los sistemes hamiltonianos integrables, fixo importantes contribuciones en delles árees qu'inclúin teoría de sistemes dinámicos, teoría de les catástrofes, topoloxía, xeometría alxebraica, mecánica clásica y teoría de la singularidá nuna carrera que toma más de 45 años dempués de la so primer resultancia principal - la solución del problema trelce de Hilbert en 1957.
Biografía
Vladímir Ígorevich Arnold nació'l 12 de xunu de 1937 en Odessa, Xunión Soviética. El so padre, Ígor Vladímirovich Arnold (Игорь Владимирович Арнольд, 1900–1948), yera matemáticu y la so madre, Nina Aleksándrovna Arnold (Нина Александровна Арнольд, 1909–1986, née Исакович, —Isákovich), yera historiadora del arte. Cuándo Arnold tenía trece años, un tíu so inxenieru faló-y sobre'l cálculu y cómo podía utilizase pa entender dellos fenómenos físicos lo que contribuyó a aguiyar el so interés poles matemátiques. Empezó entós a estudiar llibros de matemátiques que'l so padre había-y dexáu y qu'incluyíen dellos trabayos de Leonhard Euler y Charles Hermite.
Siendo estudiante d'Andréi Kolmogórov na Universidá Estatal de Moscú ya inda adolescente, Arnold demostró en 1957 que con un númberu finito de funciones de dos variables puede construyise cualquier función continua de delles variables, solucionando asina'l decimotercer problema de Hilbert.
Convertir n'académicu de l'Academia de Ciencies de la Xunión Soviética (Academia de Ciencies de Rusia dende 1991) en 1990. Puede dicise que Arnold empecipió la teoría de la topoloxía simpléctica como disciplina independiente. La conxetura de Arnold sobre'l númberu de puntos fixos de los simplectimorfismos hamiltonianos y les interseiciones lagrangianas yeren tamién una motivación importante nel desenvolvimientu de la homoloxía de Floer.
En 1999 sufrió en París un seriu accidente de bicicleta que-y provocó un traumatismu craneoencefálico y, anque recuperó la consciencia dempués d'unes cuantes selmanes y tuvo una bona recuperación, careció d'amnesia y mientres dalgún tiempu nin siquier podía reconocer a la so muyer nel hospital.
Arnold trabayó nel Institutu Steklov de Matemátiques en Moscú y na Universidá Dauphine de París hasta la so muerte. En 2006 algamó'l mayor índiz de cites ente científicos rusos y índiz h de 40.
Arnold morrió de pancreatitis aguda en París el 3 de xunu de 2010, nueve díes antes del so 73º cumpleaños. Ente los sos discípulos inclúyense Alexander Givental, Victor Goryunov, Sabir Gusein-Zade, Emil Horozov, Boris Khesin, Askold Khovanskii, Nikolay Nekhoroshev, Boris Shapiro, Alexander Varchenko, Victor Vassiliev y Vladimir Zakalyukin. Foi soterráu'l 15 de xunu en Moscú nel Monesteriu Novodévichi.
Testos matemáticos populares
Arnold ye reconocíu por el so estilu lúcido d'escritura, combinando rigor matemático con intuición física, y un estilu d'enseñanza coloquial y fácil. Los sos escritos presenten un enfoque frescu, de cutiu xeométricu, a temes matemátiques tradicionales como les ecuaciones diferenciales ordinaries, y los sos munchos llibros de testu influyeron nel desenvolvimientu d'árees nueves de les matemátiques. La crítica estándar sobre la pedagoxía de Arnold ye que los sos llibros "son tratamientos guapos de les sos temes que son apreciaos por espertos, pero demasiaos detalles son omitíos por qu'estudiantes puedan aprender la matemática riquida pa probar les declaraciones qu'él tan fácilmente xustifica." El so defensa ye que los sos llibros tán fechos pa enseñar la tema a "quien verdaderamente deseyen entendelo" (Chicone, 2007).
Arnold yera un críticu declaráu del enclín dende mediaos del últimu sieglu escontra altos niveles d'astracción en matemátiques. Tenía opiniones bien sólides sobre cómo esta corriente— que foi llargamente implementada pola escuela Bourbaki en Francia— tuvo inicialemente un impautu negativu na educación matemática francesa, y más tarde tamién na d'otros países. Arnold taba bien interesáu na hestoria de matemátiques. Nuna entrevista, dixo qu'aprendiera enforma de lo que sabía sobre matemátiques al traviés del estudiu del Desenvolvimientu de les Matemátiques nel sieglu XIX de Felix Klein —un llibru qu'encamentó a los sos alumnos de cutiu. Gustába-y estudiar a los clásicos, bien especialmente los trabayos de Huygens, Newton y Poincaré, y munches vegaes dixo atopar nes sos obres idees que nun fueren esploraes inda.
Trabayu
Arnold trabayó en teoría de sistemes dinámicos, teoría de catástrofes, topoloxía, xeometría alxebraica, xeometría simpléctica, ecuaciones diferenciales, mecánica clásica, hidrodinámica y teoría de la singularidá.
Teoría de la singularidá
En 1965, Arnold asistió a un seminariu de René Thom sobre teoría de catástrofes del que más tarde dixo: toi fondamente en delda con Thom, que'l so seminariu de singularidá nel Institut des Hautes Etudes Scientifiques, que frecuenté mientres l'añu de 1965, camudó'l mio universu matemáticu". Dempués d'esti acontecimientu, la teoría de la singularidá convertir n'unu de los intereses más importantes de Arnold y los sos alumnos. Ente les sos resultancies más famoses nesta área ta la clasificación de singularidaes sencielles, contenida nel artículu "Formes normales de funciones cercanes a puntos críticos dexeneraos, los grupos de Weyl Ak, Dk, Ek y singularidaes lagrangianas".
Obra
- Collected Works, Bd.1 (Representations of functions, celestial mechanics, KAM-Theory 1957-1965), Springer 2009
- Yesterday and long ago, Springer 2007 (memories)
- Vorlesungen über partielle Differentialgleichungen, Springer 2004, ISBN 3-540-43578-6
- Gewöhnliche Differentialgleichungen, 1980, 2.Aufl., Berlin, Springer 2001, ISBN 3-540-66890-X (1973, MIT press)
- Mathematische Methoden der klassischen Mechanik, Birkhäuser 1988, ISBN 3-7643-1878-3 (ingl. 2ª y.1989, Springer, Graduate texts in mathematics)
- con Avez Ergodic problems of classical mechanics, New York, Benjamin 1968
- Topological methods in hydrodynamics, Springer 1998
- Geometrische Methoden in der Theorie der gewöhnlichen Differentialgleichungen, ISBN 3-7643-1879-1
- Arnolds problems, 2ª ed. Springer 2004 (con llista de problemes a partir de 2002 atopar na so páxina d'entamu)
- Mathematics - frontiers and perspectives, Am. Mathematical Soc. 2000
- Catastrophe theory, 3ª ed. Springer 1993
- Bifurcation theory and catastrophe theory, 2ª ed. Springer 1999
- Singularities of caustics and wave fronts, Kluwer 1990
- mit Varchenko, Gusein-Zade: Singularities of Differentiable Maps, 2 vols. Birkhäuser 1985, 1988
- Topological invariants of plane curves and caustics, Am. Mathematical Soc. 1994
- Huygens und Barrow, Newton und Hooke, Birkhäuser 1990
- From Hilberts Superposition problem to Dynamical systems, American Mathematical Monthly, August/September 2006 (Überblick über seinen mathematischen Werdegang, Vorlesung Toronto 1997, online hier:[1], auch in Bolibruch, Osipov, Sinai (Herausgeber)
- Mathematical Events of the Twentieth Century, Springer 2006, páxs. 19)
- Arnold ye editor y coautor de la serie "Encyclopedia of mathematical sciences" en Springer Verlag (o.a. in der Reihe "Dynamische Systeme")
- Dynamical systems, in Jean-Paul Pier (ed.) Development of mathematics 1950-2000, Birkhäuser 2000
- Singularity theory, in Jean-Paul Pier (ed.) Development of mathematics 1950-2000, Birkhäuser 2000
Referencies
- Rodríguez Suanzes, Pablo (17 de xunu de 2010). «Obituario». El País editorial=. , páx. 24.
Ver tamién
Lliteratura
- Bierstone (ed.) The Arnoldfest, American Mathematical Society 1999 (conferencia de Arnolds 60.Geburtstag in Toronto 1997)
- Smilka Zdravkovska. Conversation with Vladimir Igorevich Arnold, Mathematical Intelligencer, vol. 9, 1987, Nᵘ4, páxs.28 (entrevista)
Enllaces esternos