El términu villa tien básicamente una sola acepción, magar con dalguna variante productu de matices históricos. Una villa ye un nucleu de población d'una cierta entidá, tratase d'una población que recibió a lo llargo de la historia ciertes reconocencies esplícites, como determinaos privilexos (por casu, el de celebrar feries o mercaos) de l'autoridá reconocida, pero que, por razones diverses, tampoco-y foi concedida la categoría cimera, la de ciudá. En dellos casos esisten documentos antiguos, sobremanera medievales y de la Edá Moderna, que la categorizan como villa; n'otros casos ye'l mesmu usu, deriváu de la costume popular, que lo hai denominada siempres como villa pola so importancia dientro de la so redolada.
Historia
Dómina romana
En dómina romana una villa yera un asentamientu rural formáu por un edificiu residencial principal y otra serie d'edificios secundarios. El so orixe ye romanu y entós constituyía'l centru dende'l que s'alministraba una esplotación agrícola. Darréu perdió les sos funciones agrícoles y amenorgó la so actividá a la residencial.
Col afitamientu del llatifundiu mientres l'Imperiu romanu, la villa Convirtióse nel centru de les grandes esplotaciones agrícoles.
Creóse una distinción:
Villes rústiques, dende onde se dirixía la esplotación, moraben los trabayadores esclavos, guardábase'l ganáu y almacenábase la producción.
Villes urbanes, nes que moraba'l señor y que cada vez adoptaba les formes arquiteutóniques y de embellecimiento propies de les casones urbanes.
Cuando a partir del sieglu I la gran propiedá territorial Estremóse ente l'área direutamente esplotada pol señor y la vencida a colonos arrendatarios, les villes urbanes convirtiéronse nos centros del poder alministrativu de los señores, apaeciendo les formes de vasallaxe mesmes del feudalismu del Sieglu IV.
Edá Media
Na Edá Media, anque cada pueblu taba formáu por diverses villes villes, estes unidaes d'esplotación rural pasaron a denominase vicus o locus, y recibieron el nome de villa les unidaes de poblamientu que, a diferencia d'una aldega o un llugar, nun dependíen de la población cabeza del conceyu, polo que tamién yeren conocíes como villes exentes, disponiendo de xurisdicción civil y criminal.
La villa, tenía una serie de privilexos que lu estremaba de l'aldega o llugar; Cuerpu de rexidores y xusticies que gobiernen la villa. Con aspiraciones urbanes, dotáu d'un castiellu o fortaleza y provista d'una muralla o cerca en redol a la población, dotada de signos distintivos como'l Rollu. La villa y el so conceyu estendíen la so xurisdicción sobre un estensu territoriu.
Mientres l'Antiguu Réxime la categoría de villa unvia a un nucleu que gracies a el llogru del Privilexu de villazgo adquirió'l derechu a que per mediu de los sos alcaldes exercer nél, y nos llugares que se-y asignen, la xurisdicción civil y criminal.
Carauterístiques
Na actualidá, el títulu de villa ye xeneralmente puramente honoríficu. Nenguna de les lleis municipales anguaño vixentes concede nada n'especial a nengún conceyu pol fechu de poder ostentar los títulos de villa o de ciudá (otra cosa son les ventayes fiscales derivaos del númberu d'habitantes y d'otros conceutos cuantitativos).[cita [ensin referencies] Una esceición constituyir
les villes de Vizcaya, España, que se consideren territoriu non aforado y por tanto, nelles rixe'l Fueru Civil de Vizcaya a diferencia del restu del territoriu nel que rixe'l Códigu Civil español.[ensin referencies]
Nel ámbitu de la organización alministrativa, una villa ye una población con un tamañu entemediu ente una aldega y una ciudá, dotáu d'una economía na que'l sector terciariu empieza a tener cierta importancia.
Nomenclátores d'España
Nos nomenclátores d'España, villa ye una de les categoríes asignaes a les entidaes singulares de población, entendida categoría como la calificación dada o tradicionalmente reconocida» a les entidaes.
Xunto cola categoría de villa, les entidaes mayores (en población), correspuenden tamién a la categoría de ciudá. Dambes categoríes correspuenden, mayoritariamente, a entidaes urbanes. La distinción ente dambes categoríes correspondese a criterios históricos. Asina, según el DRAE, una de les acepciones de ciudá ye:
Anguaño, la diferenciación ente ciudá y villa nun guarda nenguna rellación col tamañu o importancia de la entidá, nin esiste una xerarquía ente dambes categoríes. Por casu, la villa de Madrid ye la capital d'España y supera en númberu d'habitantes a la ciudá de Barcelona.
_Calle_de_la_Villa,_azulejo_indicativo.png)
