| Radio España Independiente |
|---|
|
radio |
| Direición |
Xunión Soviética |
|---|
| Historia |
|---|
|
|
| Fundación | 22 xunetu 1941 |
| Disolución |
14 xunetu 1977 |
|---|
 |
Radio España (22 julio 1941-14 julio 1977)[1] Independiente denominada tamién como La Pirenaica, foi una emisora creada pol Partíu Comunista d'España como una vía d'información y propaganda escontra l'interior, d'un partíu políticu que tenía prohibida la so actividá dientro de les fronteres del Estáu español.
"La Pirenaica" foi la más importante nel so momentu ente las emisores clandestines", que, a diferencia de las emisores de radio oficiales que tresmiten en diversos idiomes pal esterior, nun faen públicu dende qué puntu o país emiten.
Esta emisora crease a instancies de Dolores Ibárruri, Pasionaria y empieza a emitir dende Moscú'l 22 de xunetu de 1941. L'apellativu d'estación pirenaica" utilizose pa esaniciar la sensación d'alloñanza que podía significar pa los oyentes d'España'l fechu de tar en Moscú.[2]
Foi la principal información radiofónica n'oposición al réxime de Franco, tres el decretu que daba'l monopoliu de los informativos a Radio Nacional d'España. Poro, el simple fechu d'atrevese a sintonizarla, yá yera un xestu d'oposición al franquismu. Amás de REI, les emisiones d'emisores oficiales, en castellán, d'otros países d'Europa, como la Radiodifusión Francesa, la BBC o Radio Moscú, yeren otru mediu por que los oyentes saltaren la barrera" del monopoliu citáu, pudiendo aportar asina a la información llibre y plural, anque non siempres fiable pol so enclín a espublizar propaganda antifranquista.
Dempués del ataque alemán a la Xunión Soviética y ante la proximidá de les tropes alemanes a Moscú, la sede de Radio España Independiente treslladase a la ciudá de Ufá, na República Autónoma de Baskiria.
El 5 de xineru de 1955, por razones non del tou esplicaes, pero que podríen tar rellacionaes cola presencia de la Xunión Soviética en Naciones Xuníes o con una repartu de les actividaes ente los sos países aliaos, la emisora treslladase al que sería'l so allugamientu definitivu, la capital de Rumanía, Bucuresti (sede en Sos. Kiseleff 3, nun pequeñu edificiu de lladriyu asitiáu nel llateral esquierdu del Muséu del Llabrador).
A partir de 1960 dotase de meyores medios téunicos p'ampliar la so cobertoria y neutralizar les interferencies causaes poles autoridaes franquistes. Ye nesta dómina cuando s'empiecen a utilizar téuniques como la grabación en cinta de los programes y la so emisión a ciertes hores y en ciertes frecuencies que podíen dir variando, (denominaes por REI como 'ondes volantes') y asina evitar a les emisores que, dende l'interior d'España, interferíen con ruiu nes sos frecuencies fixes. (Ver la descripción d'Onda Curtia pa entender la poca fiabilidá del mediu y el por qué d'utilizar delles emisores y frecuencies simultáneamente).
La hestoria de la REI
Pa escribir la hestoria de Radio España Independiente (REI) con un mínimu d'oxetividá, ye imprescindible trabayar a xeitu colos archivos del PCE y, sobremanera, de la mesma emisora. Nesti archivu atopen les 108.000 emisiones que cubren, ensin interrupción, tolos díes que van del 22 de xunetu de 1941 al 14 de xunetu de 1977. Ye un material, axuntáu en trés mil tomos, ellaboráu, preparáu y arregláu pa la propaganda, tal que salió al éter nel so día. Pero, amás d'esta enorme cantidá d'emisiones, esiste bona parte de la materia primo que sirvió pa la so realización: Los miles de cartes qu'unviaben losl españoles dende'l país o dende l'estranxeru, les informaciones del partíu de les que s'escoyía tou aquello que podía utilizase como información o propaganda, les noticies d'axencia, retayos de periódicu y escuches de distintes radios... Hai tamién una importante hemeroteca con periódicos y publicaciones clandestines: Mundo Obrero, Treball, Les nueses Idees, Nous Horitzons, Realidá... según numberosos boletinos locales, sindicales, octavielles, panfletos del PC, d'otres fuercies d'oposición o a cencielles debíos a la iniciativa más o menos bonal d'un grupu de vecinos, estudiantes, obreros o llabradores, y nos que se denunciaben arbitrariedaes bien concretes en tal o cual aldega o empresa, o se llamaba a aiciones tamién bien concretes. A tou este material escritu hai qu'añader dellos programes d'especial interés que se caltienen grabaos, según alocuciones de Dolores Ibarruri, Santiago Carrillo, Gregorio López Raimundo y otros dirixentes comunistes, entevistes con personalidaes bien diverses del mundu intelectual dende Rafael Alberti a Joan Manuel Serrat o dende Angela Davis a Mikis Theodorakis y, finalmente, reportaxes en direutu realizaos tantu n'España como ente los emigrantes españoles que trabayaben en toa Europa y que fueron siempres oyentes asiduos de la Pirenaica.
Tres la llegada de la democracia a España, el 14 de xunetu de 1977 la Pirenaica emite'l so últimu programa dende Madrid, un autentico documentu históricu, retresmitiendo la primer sesión de les Cortes qu'habíen d'ellaborar la Constitución de 1978.[3]
Esistieron (siquier dende los principios de los 70) grabaciones de les sos emisiones captaes dende Burgos (como zona más llibre d'interferencies), y que yeren diariamente mecanografiadas y unviada copia tanto a les cabeceres militares como a los ministerios de Gobernación y de 'Información y Turismu'. (Ye de suponer que tean nos archivos d'esos organismos). Anque la grabación recoyida de Radio España Independiente yera la de más espaciu ocupáu, axuntábense tamién delles emisiones captaes de " Radio Euskadi, la Voz de la Resistencia Vasca", qu'emitía con escasa potencia dende Venezuela. El cuadernín diariu completabase coles informaciones referentes a España nos boletinos de noticies d'emisores estranxeres en castellán, y de les informaciones mundiales espublizaes por radioteletipo.
Nos últimos años del réxime de Franco, les condiciones d'apertura política que siguieron a la llei de Fraga, dexaben una mayor llibertá d'espresión de la prensa dientro d'España, colo cual la crítica política dexó de ser esclusiva del ámbitu radiofónicu. Coles mesmes, l'enfrentamientu políticu dende Bucuresti escontra'l bloque comunista de Moscú, sobremanera dende la invasión de Checoslovaquia en 1968, y los cambeos nel mesmu PCE aliándose con otros movimientos d'oposición nel interior na llamada Xunta Democrática", favorecieron que, nos sos últimos años, el conteníu de les emisiones de "La Pirenaica" nun tuviera'l mesmu aspeutu de exclusividad comunista sinón que enfatizaba más en conceutos como "reconciliación nacional". La muerte de Franco significó'l reforzamientu d'esti enclín y afíxose a la nueva situación so la monarquía constitucional, según les decisiones que dende la so vuelta a España tomaba'l Partíu Comunista de Santiago Carrillo.
El 14 de xunetu de 1977, cola llegada de la democracia n'España, la Pirenaica emite'l so últimu programa dende Madrid, retresmitiendo la primer sesión de les Cortes qu'habíen d'ellaborar la Constitución de 1978.
Ver tamién
- Ramón Mendezona Roldán, últimu direutor de la radio. (1913 - 2001)
Referencies
Enllaces esternos
