Paul Bunyan ye un lleñador llexendariu xigantescu qu'apaez en dellos rellatos tradicionales del folclor d'Estaos Xuníos. Foi creáu pol periodista norteamericanu James MacGillivray. Ta amestáu a los estaos de Michigan, Wisconsin y Minnesota, onde gocia de gran popularidá. Los hermanos Coen dedíquen-y un homenaxe en 1996 faciendo qu'apaeza en diverses ocasiones na película Fargo.[1] Foi mentáu en dellos programes de televisión incluyendo:"Kick Buttowski: Suburban Daredevil" "Los Simpsons" y "Phineas y Ferb". Foi protagonista del capítulu "El Lleñador Xigante"("Legend Paul Bunyan") de la serie animada "Festival de Clásicos Familiares" de Rankin/Bass Productions en 1972, lo mesmo que de un curtiumetraxe animáu llamáu "Paul Bunyan" producíu en 1958 por Valentina Pizarro.
Mitos de periódicu
Paul Bunyan en Bangor, Maine, un reporteru itinerante, publicó'l primer artículu sobre'l personaxe en 1906. Al paecer, recoyó hestories tradicionales ente los lleñadores y afatar col so propiu inxeniu. La lleenda empezó a estendese cola publicación, el 24 de xunetu de 1910, de The Round River Drive, qu'incluyía lo siguiente, sobre un concursu patrocináu por Bunyan nel que Dutch Dake (otru lleñador fabuloso y forzudo) y el narrador pertenecíen por ver quién baltaba'l mayor árbol del monte.
Dutch Dake y yo escoyéramos l'árbol más grande qu'atopamos, y punxéramos a cortar mientres tres díes cola nuesa gran sierra, que tenía tres fueyes, con más de trenta pies de dientes. Díbanos bárbaro cuando, al cuartu día, llegó la hora de la xinta y decidimos dir comer a la solana. Asina que recoyimos nuesa manduca y arrodiamos l'árbol.
Nun fuéramos bien lloñe cuando oyemos un ruiu. Que me aspen si nun yeren Bill Carter y Sailor Jack ferruchando'l mesmu árbol. De primeres paecía una llucha, pero alcordamos que cada unu cortaría dende'l so llau y atoparíamos al séptimu día. Ellos intentaríen que l'árbol cayera escontra'l norte y nós que cayera escontra'l sur, y el malditu árbol aguantó de pies un mes o más, ferrucháu por completu, pero ensin saber de qué llau cayer, hasta que llegó un airada y tirar.
William B. Laughead publicó dempués Introducing Mr. Paul Bunyan of Westwood, California (Presénto-yos al señor Paul Bunyan de Westwood, California), el primeru d'una serie de folletos de la empresa Red River Lumber Company qu'usaben a Bunyan como reclamu publicitariu. Dalgunes de les hestories recoyíes nos folletos basar n'hestories que Laughead recordaba oyer diez años enantes nun campamentu de lleñadores de Minnesota. Otres basábense nes sos propies esperiencies, convenientemente esaxeraes.
Básicamente, Paul Bunyan apaecía como un homecón fuerte y desacobardáu que nun tarrecía a nada, acompañáu pola so querida mascota Babe, el güe azul. Al traviés de los sos folletos publicitarios Laughead creó gran parte del "canon" de Bunyan, incluyendo'l güe azul y el personaxe de Johnny Inkslinger.[2] El folclorista Richard Dorson señaló les hestories de Bunyan creaes por Laughead y otros como un claru exemplu de fakelore ('folclor de mentira').
Docenes de ciudaes apuéstense'l casa de Paul Bunyan. Munchos consideren que Bangor (Maine) ye la so residencia oficial, pero otres ciudaes (como Bemidji, Brainerd, Shelton, Westwood, Bay City ya inclusive Eau Claire, Wisconsin) tamién reclamen el títulu. Dellos autores, ente ellos James Stevens y D. Laurence Rogers, sostienen que l'orixe de les hestories de Bunyan alcuéntrase nes fazañes del lleñador francocanadiense Fabian "Saginaw Joe" Fournier, 1845-1875. Fournier trabayó pa la H.M. Loud Company nel área de Grayling, Michigan ente 1865 y 1875, na zona onde más tarde MacGillivray trabayó y recoyó les hestories que lu sirvieron d'inspiración. L'estáu de Michigan declaró Oscoda residencia oficial de Paul Bunyan, basándose na primer hestoria de Bunyan que publicó MacGillivray.
Según una lleenda, Bunyan nació en Bangor (Maine) (una de les grandes capitales madereres) y partió escontra l'oeste en busca d'árboles. En Kelliher, Minnesota, alcuéntrase'l Paul Bunyan Memorial Park, onde se supón que ta soterráu'l personaxe. Otra lleenda afirma que la tumba de Bunyan atopar nel Monte de Rib en Wausau, Wisconsin.
Referencies
↑Luhr, William (2004). Cambridge University Press: The Coen brothers' Fargo, primer, páx. 104.
Gartenberg, Max (1949). «Paul Bunyan and Little John». Journal of American Folclor62.
Maltin, Leonard (mayu de 1990). Of Mice and Magic - the History of American Animation, Revised edition, Plume Books.
Bélanger, Georges, "La collection les Vieux m'ont cunté du père Germain Lemieux, s.j." Francophonies d'Amérique, Ottawa. Presses de l'Université d'Ottawa, non. 1, 1991, pages 35-42
Germain, Georges-Hébert, "Adventurers in the New World: The Saga of the Coureurs des Bois", Llibre-Expression, Montréal, 2003
Na novela "Eso" pol autor Stephen King, el villanu principal tresformar na estatua de Paul Bunyan ya intenta asesinar a Richie Tozier.
